2015 දින දසුන

2015 වසර ඉක්මනින් එළඹින. අපට ඒ ගැන කළ හැකි දෙයක් නැත. කාලය අප වසඟයේ නොපවතී. පැරණි පඬියෙක් කාලය ගැන කියූ පඬි වදනක් අපට සිහියට නැගේ.

ඔබට කාලය කා දැමිය නොහැක. මක් නිසාද යත්, කාලය විසින් ඔබව කා දමන බැවිණි.

ඒ පඬි වදන කාලය ගැන කියූ ඉතාම වටිනා විග්‍රහයක් බව වසරක් අවසාන වන මේ සමයේ අප සිහියට ගත යුතුය.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ දුරුතු පුර තියවක නම් තිථිය ලත් බුධ දින ෴

ලබන වසරේ බලාපොරොත්තු විය හැකි දේ...

ලබන වසරේදී ජනාධිපතිවරණය පැවැත්වෙන බව මේ වන විට සැවොම දන්නා කරුණකි. ඒ ජනවාරි අට වැනිදාය. අලුතින් පත් වන අපේ ජනාධිපතිතුමා බැහැදැක ආශිංසන පළ කිරීම පිණිස පළමුවෙන් ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණෙන රාජ්‍ය නායකයා ඉතාම බලවත් වතිකාන රාජ්‍යයේ අධිපති තුමාය. එතුමෝ ජනවාරි මස තෙලෙස්වැනි දා මෙරට සැපත් වෙති.

පෙබරවාරි මාසයේදී ශ්‍රී ලාංකික ක්‍රීඩා ලෝලීන්ට ඉතාම ICC ක්‍රිකට් ලෝක කුසලාන තරඟාවලිය ඔස්ට්‍රේලියාවේදී හා නවසීලන්තයේදී ආරම්භ වේ. මේ තරඟාවලියෙන් අනතුරුව තම එක්දින ක්‍රීඩා දිවියෙන් සමුගන්නා බව ප්‍රකාශ කර ඇති ජ්‍යෙෂ්ඨ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයින් වෙනුවෙන් ගෞරවාන්විත සමුගැනීමක් ලබා දීම පිණිස මෙවර ලෝක කුසලානය ශ්‍රී ලංකාව විසින් දිනා ගනු ඇතැයි බොහෝ ක්‍රීඩා ලෝලීන්ගේ බලාපොරොත්තුවයි.

මෙයට අමතරව පළාත් සභා මැතිවරණ සහ මහමැතිවරණයකුත් ලබන වසරේදී පැවැත්වෙනු ඇත. මේවා පැවැත්වෙන දින හරියටම දන්නේ 'ඊනියා' රාජකීය දෛවඥයන් පමණකි.

කෙසේ වුව ලබන්නා වූ නව වසර වෙනුවෙන් මෙවරත් දින දසුනක් සැපයීමට අප සූදානම්. පසුගිය වසරට වඩා මෙවර කර ඇති වෙනස නම් ඉහත විස්තර කළ ආකාරයේ සිද්ධි සටහන් කර ගැනීම පිණිස ඉඩක් එහි සපයා තිබීමයි. මෙවර දෙතිස්කතා දින දසුන ඉහත රූපය මත කෙටිමෙන් හෝ පහත බැඳිය වෙත යාමෙන් හෝ බා ගත හැක.

https://drive.google.com/file/d/0By77vdcQt-jyWEc0TzBQa290NW8/view?usp=sharing

සැමට සුබ නව වසරක් වේවා !

ලෝකය කවරාකාරද...

නා නා පෙදෙස් වල විසූ ජනයා ලෝකය මෙසේ වේ යැයි නා නා කතා ගෙතූහ. ලෝකය කවරාකාරදැයි ඒ ඒ සංස්කෘතීන්ට, ඒ ඒ ශිෂ්ඨාචාර වලට අනන්‍ය වූ ආවේනික හැඩයක් වෙයි. ලෝකයේ සම්භවය ගැනත් ලෝක විනාශය ගැනත් එවැනිම කතාන්තර වෙයි. නිදසුනක් ලෙස, පැරණි චීන්නු ලෝකය ගැන ගෙතූ කතාව පැරණි මිසරයින්, නැතිනම් ග්‍රීකයින් ඒ ගැන ගෙතූ කතාවට වඩා හාත්පසින්ම වෙනස් වේ. පැරණි ජම්බුද්වීපවාසීහු ද තමන්ට ආවේනික කතා කිහිපයක්ම ලෝකය ගැන ගොඩ නැගූහ. සිංහලයින් සතුව පවා එවැනි අදහස් නොතිබෙන්නට හේතුවක් නැත. සක්වල සිතියම, තාරකා දොරටුව වැනි හැඳින්වීම් විවිධ ගුරුකුල විසින් ලබා දෙන ලද, අනුරපුරයෙන් හමු වූ රේඛා සටහන ඇතැම් විටෙක මෙවැනි චිත්‍රයක් විය හැක.

ඒ අප මීට වසරකට පමණ පෙර පල කෙරුණු ලිපියක කොටසක්. පහත දැක්වෙන්නේ ඒ සමග පල කරන්නට යෙදුනු රූපයයි.

මේ කුමක්ද

ඒ අපේ පැරැන්ණන් විසින් ලෝකය දුටු ආකාරය යයි සමහරු කියත්. එසේම පුරාණ ජම්බුද්වීපවාසින් විසින් 'සක්වල' නමින් හඳුන්වන්නට යෙදුනු සමස්ථ ලෝක ධාතු වල එකතුව ගැනත් අපි වෙනත් ලිපියක හඳුනා ගත්තෙමු. පහත දැක්වෙන්නේ ඒ රූපයයි.

සක්වල

ලෝකයේ අනෙක් ජාතීන්ට තම තමන්ගේ ලෝක තිබිණිද? තිබිණි නම් ඒවා කවරාකාරද යන්න පිළිබඳ අද අවධානය යොමු කරමු.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ උඳුවප් අව පෑලවිය නම් තිථිය ලත් ඉරුදින ෴

අයියෝ සිරිසේන (යාවත්කාලීන...)

අයි...යෝ සිරිසේන !!! කියා ඒ කාලේ නෝන්ඩියට කීවේ අපේ මාමය. පොඩි උන් වූ අපට මේ හරුපේ තේරුණේ නැත. සිරිසේන මාමා ගමේ කාගේත් හිත දිනාගෙන නොහිටියත් කාටවත් වැඩි කරදරයක් නැතුව තමාගේ පාඩුවේ සිටි සාමාන්‍ය මිනිහෙකි. වෙන කාටවත් පල් කරන්න අහක ඉන්න සිරිසේන මාමාගේ නම ඈඳා ගන්නේ ඇයි?

අයියෝ සිරිසේන...

"අයියෝ සිරිසේන !" කියා කීම කාලයාගේ ඇවෑමෙන් නැතිව ගියේය. පල් කිරීම, කිච කිරීම, නෝන්ඩි කිරීම සේම තව බොහෝ වචන ද පැමිණ නැතිව ගියේය. කරදඬු උස් මහත් වී අපද ගජ ඉලන්දාරින් වුවත්, අයියෝ සිරිසේන ! යන්නේ අරුත අප මෙතෙක් වටහාගෙන සිටියේ නැත. ඒ කතාව මතු සම්බන්දයි.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ ඉල් අව තුදුස්වක නම් තිථිය ලත් කිවි දින ෴

දස අව්‍යාකෘත ප්‍රශ්න වලට පිළිතුරු නොදෙන බව සත්‍යයක්ද?

පසුගිය ලිපිය තුලින් දස අව්‍යාකෘත ප්‍රශ්න ගැන සාකච්චා කළෙමු. බුදුරජාණන් වහන්සේ නමක් විසින් ඒවාට පිළිතුරු නොදෙන්නේය යන ජනප්‍රිය මතය අභියෝගයට ලක් කළෙමු. අවසන් වශයෙන් එයට බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් සාපේක්‍ෂ පිළිතුරක් දී ඇති බව සඳහන් කළෙමු. අද සංවාදය එතැන් සිට දිග හැරේ.

මහා කාරුණිකයන් වහන්සේ

බුදුරජාණන් වහන්සේ අනුරාධ ස්වාමින් වහන්සේට මේ ගැන උපදෙස් දුන් අයුරු දැන ගනිමු.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ ඉල් මස අව ජලවක නම් තිථිය ලත් සඳු දින ෴

මරණයෙන් පසු ජීවිතයක් පවතීද ?

"මරණයෙන් පසු ජීවිතයක් පවතීද ?" නයින් රංග නානායක්කාර නම් මහතෙකු විසින් රචනා කරන්නට යෙදුනු ලිපියක් මීට දෙමසකට පෙර දකින්නට ලැබිණි. ඉතා වැදගත් මාතෘකාවක් වුව, ඒ ලිපියේ කතා කර නොතිබුණේ ද ඒ ගැනමයි. ඒ ලිපියට ප්‍රතිචාර දැමූ පාඨක සමූහයා ද කිසි සේත් මේ ගැන කතා කර තිබුණේ නැත. අවාසනාවකි ! මේ සා ගාම්භීර මාතෘකාවක් ඒ සා නොසළකා හැරීමකට ලක් වීම නම් සංවේගයට හේතුවකි.

මරණින් පසු කිසිවක් නැත්නම්...

අපි අද ඒ ගැන කතා කරමු.

නලින්ගේ බුදුදහම

ජාතික ගැටළුව හමුවේ සත්පුරුෂයා සතු වගකීම.. යනු ජාතික නිදහස් පෙරමුණ නම් දේශපාලන පක්‍ෂයේ ප්‍රචාරක යාන්ත්‍රණයක් ලෙස ක්‍රියා කරන ලංකා සයිබර් නිවුස් නම් වෙබ් අඩවියේ පසුගිය පොහොය දිනය වෙනුවෙන් පල වූ ලිපියක මාතෘකාවකි. ඒ ලිපිය ලියා ඇත්තේ ගරුතර වැල්ලවායේ සුමනබෝධි නම් ස්වාමින් වහන්සේ නමක විසිනි. දහස් ගණනක් විසින් බැලෙන, දුසිම් ගණනක් විසින් සිය ගණනක් ප්‍රතිචාර දැමෙන ඒ වෙබ් අඩවියේ Business Case නම යොදා ගන්නා පාඨකයෙකු විසින් පහත ප්‍රතිචාරය දක්වන්නට යෙදිණි.

Business Case says:

October 18, 2014 at 6:19 pm

හාල්මැස්සා

නියමසින් හ​

අපේ නලින් ඇදුරුතුමන් ගේ විදුසර වෙබ් අඩවියේ අපේ ප්‍රවාද යටතේ සුටුස් ගා බා ගත හැකි ලියවිලි
මා නම්
සලකනු ලබන්නේ,
බුදුගොස් තෙරුන් වැනි උතුමන් කල පරිදි,

දහමේ තමන් වටහා ගත් අරුතට කරන ලද
අටුවාවක් ලෙසයි.

නලින් ඇදුරුතුමන් එහි සඳහන් කල
”ත්‍රිපිටකයේ චතුරාර්‍ය සත්‍ය මිස, ‘සම්මුති සත්‍ ය’ (සම්මුති නොවේ) හෝ ‘පරමාර්ථ සත්‍ය’ (ප්‍රමාර්ත නොවේ) යන යෙදුම් නොමැති බව”

මා උපුටා දැක් වූ පමනින්,
මා ‘නලින්වාදියෙක්’ නොම වේ!

මීට පිළිතුරු බඳින වෙනත් පාඨකයෙකු විසින් පහත ප්‍රතිචාරය දක්වන්නට යෙදිණි.

හාල්මැස්සා says:

October 18, 2014 at 10:26 pm

එක එක්කෙනාට ඔන විධයට බුද්ද දේශනා වෙනස් කරන්න බැහැ. රහතන් වහන්සේ කෙනෙකුටවත් එහෙම කරන්න බැහැ කොටින්ම නාථ දෙවියන්ටවත් බැහැ. නලීන් වාදීන් පිලි ගත්තට බෞද්දයො එහෙම පිලි ගන්න සූදාම් නැහැ.

ඒ අරභයා ඇති වූ සංවාදයට අපත් සහභාගී වූ බැවින් එය මෙසේ පල කරමු.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් ව ඉල් පුර දියවක නම් තිථිය ලත් ඉරුදින෴

මට මහලු වයසේ හැකිය වෙණ ගායනා

ශ්‍රී ලංකා විශ්ව විද්‍යාල පද්ධතියට සහ එහි සාම්ප්‍රදායික පරිණාමයට ඉතා දැඩි බලපෑම් කළ තනි පුද්ගලයෙක් වේ නම් ඒ 1989 වසරේ මළවුන්ගේ මාසයේ එක් කරුමක්කාර දවසක මූසල රාත්‍රියක කාත් කවුරුවත් නැති පාළු කනත්තක දී ඌර්ධවපාතනය වූ, හෙළයේ අසිරිමත් විප්ලවවාදියා ලෙස ඔහුගේ කණවැන්දුම් දේශපාලන ව්‍යාපාරයේ සගයන් විසින් හඳුනා ගැනෙන, රෝහණ විජේවීරයන්ය.

ලංකා විශ්ව විද්‍යාලට කිසිදා ශිෂ්‍යයෙක් ලෙස ඇතුලත් නොවූ, රුසියාවේ තමන් ඉගෙන ගත් විශ්ව විද්‍යාලයෙන් ද දොට්ට දැමුණු විජේවීරගේ විප්ලවය ආරම්භයේ සිට කනත්ත කරා යොමු වූවක් වුනත් මීට වෙනස් මගක් ගත් පුද්ගලයෙක් ද විය. රෝහණ බටහිර ධනවාදයට එරෙහිව බටහිර ම සමාජවාදය සරණ ගියේය. ඔහු පමණක් නොව බොහෝ දෙනා එකල ඒ මග ගිය මුත් ඉන් සමහරු වාසිය දුටු සැණින් බොරු ගෝසාව අතහැර තමන් එතෙක් පට්ට ගැසූ ධනවාදී ප්‍රවාහයේ කප්පිත්තන් බවට පත් වී සූරා කෑමේ උපරිමය ප්‍රදර්ශනය කළෝය. තවත් සමහරු අපට නොපෙන්වුවත් තමන්ගේ බටහිර වෙසෙන ධනවාදී ස්වාමින් වෙනුවෙන් මෙරටේ පය ගසාගෙන සිටිමින් තවමත් අර බොරු ගෝසාව පවත්වාගෙන යති.

ආචාර්ය නලින් ද සිල්වා

මේ බොරු සමාජවාදී අපතයන් ගැන කතා කිරීම එලොවටත් මෙලොවටත් පලක් නැති දෙයක් (හෙවත් අපලයක්) වන නිසා ඔවුන් හැර දමා දමා, දීර්ඝ කාලයකට පෙර ඒ මගින් ඉවත් වී ස්වාධින මාවතකට පැමිණ, ඒ වෙනුවෙන් බොහෝ කැප කිරීම් කර, තවමත් ඒ මග ගමන් කරන භූමි පුත්‍රයෙකු ගැන කතා කරමු. ඒ රජරට වකුගඩු රෝගයට ප්‍රතිකාරයක් ඇතැයි කියා පවසන ලෝකයේ එකම විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්ය වරයා වන, විශ්‍රාම ලත් මහාචාර්ය, කැළණි විශ්ව විද්‍යාලයේ විද්‍යා පීඨයේ හිටපු පීඨාධිපති, ආචාර්ය නලින් ද සිල්වා ය.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ වප් අව දොළොස්වක නම් තිථිය ලත් සඳු දින ෴

ලං වී ම ට අත නොතබනු !

විදුලි බිලට 25% සහනයක් දෙන බව අපේ රටේ හැමෝගෙම "දෙන දෙයියා" වන අතිගරු ජනාධිපති ශ්‍රීමතාණන් විසින් පවසා වදාරා තිබේ.

රෝමයේ වතිකාන මාලිගයේදී ශුද්ධෝත්තම පළමු වැනි ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේ මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිතුමා සහ ජනාධිපති ආර්යා ශිරන්ති රාජපක්ෂ මැතිනිය බැහැදුටු අවස්ථාව. (ඡායාරූපය:- සුදත් සිල්වා) - සිළුමිණ

සර්වබලධාරී දෙවියන් වහන්සේට පසුව සිටින උන් වහන්සේගේ මෙලෝ නියෝජිත තැන්පත් වතිකානුවේ රාජ්‍ය ශ්‍රී වළඳන ශුද්ධෝත්තමයානන් වහන්සේට පමණක් දෙවැනි වන (ඉහත සිළුමිණ පාඨය බැලූ විට මෙහි අනික් පැත්ත සත්‍යය කියා නොසිතෙන්නේ කාටද...), සතුරු තෙද බිඳින මහත් බල ඇති තමන් වහන්සේගේම බෑයන් වහන්සේ විසින් යෙදූ ආරක්‍ෂා විධිවිධානයන්ගෙන් සුරක්‍ෂිත, නෛකශ්‍රීයෙන් විරාජමාන කොළොම්පුර වැඩ වසන්නා වූ කරුණා නිධාන වූ, ත්‍යාගි ගුණයෙන් අනේපිඩු සිටාණන් පරදා වෙස්සන්තර රජාණන් හා සමතැන් ගැනීමට සුදුසු අප මහා රාජෝත්තමයාණන් වහන්සේ කීවොත් යමක් කීවාමය. දෙනවාය කීවොත් දෙනවාමය.

රාජෝත්තමයාණන් වහන්සේ අපේ හාමුදුරුවනේයි පපුවට ගසාගෙන විදුලි බිල අඩු කරන බව දෙසා වදෑරුවේ නම් මේ වන විටත් එය අඩු කිරීම පිණිස ආඥාවක් නිකුත් කර ඇතුවා නිසැකය. එකී රාජාඥාව මෙතෙක් ක්‍රියාත්මක වී නැත්නම් හේතුව මේ රජය තුල ම ඉන්නා කිසියම් බලවත් ආර්ථික ඝාතකයෙක් ම විය යුතුය. මේ රටවාසී යම් හුදියෙකුට මේ කරුණ ගැන යන්තම් හෝ සැකයක් ඇත්නම් වාසි වෙලාවට දේශප්‍රේමී වන පංචායුධ පක්‍ෂයේ ලස්සන රැවුලක් ඇති ඇමති තුමාගෙන් විමසා දැන ගනිත්වා !

ඒ ඒ වහන්සේලාට තමන් වහන්සේලාගේ ජෝගි තමන්ගේ පාඩුවේ නටා ගැනීමට ඉඩ දී විදුලි බිල ගැන අද කතා කරමු.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ වප් පුර එකොළොස්වක නම් තිථිය ලත් ඉරු දින.

Cloud storage for File backup

අප සතු විවිධ ගොනු (file) ව්‍යසනයකදී සුරැකිව තබා ගැනීමට අන්තර්ජාලය භාවිතා කළ හැකි බව සඳහන් කළෙමු. එහෙත් ඒ ගැන වැඩිදුර විස්තර කිරීමට අවස්තාවක් නොවීය. ඒ සඳහා යොදා ගත හැකි සේවාවන් කිහිපයක් ගැන අද කතා කරමු.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ වප් පුර තියවක නම් තිථිය ලත් ශනි දින ෴

Microsoft OneDrive

ඩිජිටල් කැමරාවේ හඳුන්වාදීම බොහෝ දෙනා ඡායාරූප ශිල්පින් බවට පත් කළ බව අවිවාදිත කරුණකි. එහි දෙවන පරිච්ඡේදය ජංගම දුරකථනයට ඩිජිටල් කැමරාව ඈඳා ගැනීමයි. කැමරා ෆෝන් ලෙස මුල් යුගයේ හැඳින්වුණු මේවා රූපාන්තරණයට ලක් වී ස්මාට් ෆෝන් බවට පත් වීමත් මේ වන විට අලුත් පුවතක් නොවේ. අන්තර්ජාල සම්බන්ධය සහිත (සම්බන්ධිත) වඩා උසස් තත්ත්වයේ කැමරා අන්තර්ගත ජංගම දුරකථන පමණක් නොව දැන් දැන් නිපැයෙන ඩිජිටල් කැමරා පවා සැකසෙන්නේ Wi-fi වැනි උපක්‍රමයක් යොදා සම්බන්ධතාවයක් සහිතවයි. මේ සියල්ල හුදෙකලා සිදු වීම් නොවේ. ඒවාට පහසුකම් සැපයීම පිණිස අන්තර්ජාලය අනුවර්තනය වීමත් ඒ සමගම බැඳී ඇත.

සරසවිගතවීම සහ ආරණ්‍යගතවීම

වැඩි කතාවක් ඕනේ නෑ, අද දෙතිස් කතාවේ පල වෙන්නේ කතාවක්වත් නොවන නිසා. විස්තර කරන්න ගියෝතින් මේ මුලු ලිපියම පලක් නෑ. ඒ නිසා කෙළින්ම කාරණේට බහිමු. පහත දැක්වෙන රචනය සරසවි සිසුවෙකුගේ බව පමණක් මෙහිලා සඳහන් කරමු.

ජිවිතාවබෝධය

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ බිනර අව සතවක නම් තිථිය ලත් සඳු දින ෴

ආරණ්‍යගත වීම

අග්‍ර ශ්‍රාවිකාවෝ

දසබෝධිසත්තුප්පත්තිකථාව බොහෝ සාකච්ඡාවන්ට ප්‍රස්තුත විය. අසංඛ්‍ය යනු කවරක්ද, කල්පය යනු කවරක්ද, ආදී සුවිශේෂ ගැටළු ගණනාවක් ඉහත ලිපිය විසින් ඇති කෙරිණි. මේ ලිපිය ඒ ප්‍රශ්න වලට ශක්ති පමණින් පිළිතුරු සැපයීම පිණිස ගත් ඇරඹුමකි.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ බිනර පුර පසළොස්වක නම් තිථිය ලත් සඳු දින ෴

මෙහෙණින් වහන්සේලා

ගෞතම සම්මාසම්බුද්ධ සාශනයේ මෙහෙණිසස්න පිහිටවූ උතුම් බිනර පුර පසළොස්වක පෝ දිනය අදයි. මේ පෝ දිනය පිළිබඳ වැදගත් කරුණු මීට දෙවසරකට පෙර පල කෙරුණු බිනර පුර පසළොස්වක පෝය යන ලිපියේ අඩංගු වේ.

ගෞතම සම්මාසම්බුද්ධ සාශනය පමණක් නොව ඊට පෙර පහල වූ සම්බුද්ධ සාශන වලත් පසුව අනාගතයේ පහල වන සාශන වලත් මෙහෙණි සස්න පවතින බව බුද්ධ වංශ දේශනා වලින් පෙනේ. අප ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් ඛේමා - උප්පලවන්නා දෙනම අග්‍ර ශ්‍රාවිකා ලෙස පත් කර වදාළ අයුරින් තමන් වහන්සේලා ගේ සස්නේ මෙහෙණින් වහන්සේලාට නායකත්වය දීම පිණිස සෑම සම්මාසම්බුදු රජාණන් වහන්සේ නමක්ම අග්‍ර ශ්‍රාවිකාවන් වහන්සේ ලා නම් කර වදාළත්. අද ලිපියෙන් අප ඒ පුරාණ අග්‍ර ශ්‍රාවිකාවන් වහන්සේලා ගැන දැන ගනිමු.

දසබෝධිසත්තුප්පත්තිකථාව

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ නිකිණි පුර පසළොස්වක නම් තිථිය ලත් ශනි දින ෴

මේ වස් කාලයයි. පෙර වස් සමාදන් වූ භික්ෂූන් වහන්සේලා වැඩ සිටින වෙහෙර විහාර වල ගජරාමෙට පින් කම් සංවිධානය කෙරෙන්නේ මේ කාලයේදී ය. පෙරවස් සමාදන් වීමට නොහැකි වූ භික්ෂූන් වහන්සේලා වෙතොත් උන් වහන්සේලා පසුවස් සමාදන් වන්නේ නිකිණි පෝ දිනයේය.

සම්මා සම්බුදුවරු

මේ කාලයේ පැවැත්වෙන විචිත්‍ර පිංකම් අතර බෝධි පූජා, අටවිසි බුද්ධ පූජා, සත්බුදු නමස්කාරය ආදී විවිධ පූජා වේ. කෙරෙන දේ බොහෝ දුරට එක සමාන වන මුත් සංවිධායකයන් වහන්සේගේ සිතැඟි පරිදි සහ අනුග්‍රාහක පිංවතුන්ගේ ශක්ති පරිදි මෙකී නොයෙක් පුද පූජා තෝරාගනු ලැබේ.

වළා

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ නිකිණි පුර විසේනිය නම් තිථිය ලත් කිවිදින ෴

අද මාතෘකාව වළා. මෙය 'වලා' නොවන බව දෙතිස් කතා කියවන පාඨකයන්ට පළමුව මතක් කරමු. එවැනි මතක් කිරීමක් කිරීම තම බුද්ධියට කළ නිගාවක් ලෙස සිතේනම් අප පාඨකයින් ඒ ගැන කමාව භාජනය කරත්වා. එසේම පහත රුපවාහිනී සාකච්චාවේ යෙදෙන බුද්ධිමතා වලා නොවන බව දෙවනුව මතක් කරමු.

මේ සියලු වැල්වටාරම් ආරළු-බූරුලු වල අරුත වලා ගැන අද කතා නොකෙරන බවයි. අද මාතෘකාව වළාය. ඔව්, අර අහසේ පාවෙන ඒවා.

විශ්ව බන්ධු ගුප්තා මහතා

පහත සාකච්ඡාවේ යෙදෙන බුද්ධිමතා IT පිළිබඳ විශේෂඥයෙකි. එතුමා IT පිළිබඳ තමාගේ පෘතුල දැනුම සහ දීර්ඝ කාලින අත්දැකීම් උපයෝගී කර ගනිමින් ඉන්දියාව වෙලාගෙන තිබෙන දූෂණය සහ වංචාවට එරෙහිව සටන් කරන සමාජ ශෝධකයෙකි.

හෙල්මට් ගැලවූ අසරණයාගේ කලිසමත් ගැලවීම

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ ඇසළ අව එකොළොස්වක නම් තිථිය ලත් සඳු දින ෴

හෙල්මට් ගලවමුද යනු මීට දෙමසකට පෙර පල කෙරුණු ලිපියකි. යතුරු පැදි ධාවකයන් විසින් පූර්ණ ශීර්ෂාවරණ පැළඳීම වැළැක්වීම පිණිස නීතිය බලාත්මක කිරීම පිලිබඳ පොලිස් මාධ්‍ය ප්‍රකාශක තැන්පත් ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස්‌ අධිකාරි අජිත් රෝහණ මහතා විසින් කෙරුණු ප්‍රකාශයක් ඊට ප්‍රස්තුත විය. ඒ දින වලම අපට ලැබුණු විද්‍යුත් ලිපියක් එයට සුදුසු ඌන පූර්ණයක් ලබා දුන්නත් එය අපගේ වැඩි සැළකිල්ලක් නොලැබීමට හේතුව එක් එක් පුද්ගලයාගේ පෞද්ගලික අරගල වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම දෙතිස් කතාවේ විෂය පථය තුල අපහසු කරුණක් වීම නිසාය. හැරත් ඒ විද්‍යුත් ලිපිය දෙතිස් කතා වෙත ම යොමු කෙරුණක් නොව, සාමාන්‍ය විද්‍යුත්-ලිපි-කණ්ඩායක් වෙත යැවුණු ලිපියෙකි.

කාලය සමග ඒ පළමු ලිපිය මතකයෙන් ඉවත් වී ගියත් ඒ මතකය නැවත අලුත් වූයේ එහි ම දෙවන කොටස ලෙස සැළකිය හැකි ලිපියක් නැවත ලැබුණු බැවිණි.

මා නික්ඛම මහාවීර...

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ ඇසළ පුර පසළොස්වක නම් තිථිය ලත් සඳු දින ෴

ඇසළ පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනය අදයි. මේ පොහෝ දිනයේ සිදු වූ සිදු වීම් බොහොමයක් වෙසක් පොහෝ දිනය හා අන්‍යොන්‍ය වශයෙන් බැඳී පවතී.

මා නිඛම මහාවීර - ඉතෝ තේ සත්තමේ දිනේ
දිබ්බන්තු චක්‌කරතනං - අද්ධා පාතු භවිස්‌සති

සිද්ධාර්ථ කුමාර චරිතය සහ බෝසත් තවුස් චරිතය සැළකූ කළ ඉතාම වැදගත් සිදු වීම් මේ පොහෝ දිනය ආශ්‍රිතව සිදු වී තිබේ.

• මව්කුස පිළිසිඳ ගැනීම
• ලෙඩෙක්, මහල්ලෙක්, මළමිනිහක්‌ හා පැවිද්දෙක් යන සතර පෙරනිමිති අතුරින් ප්‍රථම හා අවසාන නිමිත්ත දර්ශනය
• රාහුල කුමරුගේ උත්පත්ති මංගල්‍යය
• කිසා ගෝතමියගේ නිබ්බුත පද ඇසීම ඇසීම හා ඈ වෙත සිය මුතුහර තෑගි කර යැවීම
• නාටිකාවන්ගේ විප්‍රකාර දැකීම
• මහාභිනිෂ්ක්‍රමණය
• තව්තිසා දෙව් ලොව සිළුමිණි සෑය ඇති වීම හා බඹ ලොව සළුමිණි සෑය ඇති වීම
• සිද්ධාර්ථ කුමාරයා සසර කතරින් එතෙර කිරීම පිණිස තිස් යොදුන් මග ගෙවා පැමිණීමට උපකාර වූ කන්ථක අශ්වරාජයා තිරිසන් ආත්මභාවයෙන් චුත වී දිව්‍ය ශ්‍රී ලැබීම
• රාජගහ නුවර පිඬු සිඟා වැඩිම, ආහාරයේ පිළිකුල මෙනෙහි කිරීම හා අධිෂ්ඨාන කරගෙන වැළඳීම
• මගධ රාජාධිපති බිම්බිසාර රාජයාගේ අර්ධ රාජ්‍ය භාර ගන්නා ලෙස කළ ආරාධනය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම හා බුදු බව ලබා පළමුව රජගහ නුවරට වැඩම කරන ලෙස කළ ආරාධනය පිළිගැනීම.

ඇසළ පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනයේ වැදගත් කම පිළිබඳ තව විස්තර බෝසතුන් මව් කුස පිළිසිඳ ගත් ඇසළ පුන් පෝය ලිපියේ සඳහන්ය.

බාදක මැදින් දෑවුරුද්දක්

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ ඇසළ පුර අටවක නම් තිථිය ලත් ශනිදින ෴

පළමු වසර සැමරුම් ලිපිය

දෙතිස් කතා අද සපුරන්නේ දෙවන වර්ෂයයි. මීට දෙවසරකට පෙර දෙතිස් කතා ඇරඹූ දා පටන් අද දක්වා පල වූ ලිපි ගණන අසූව ඉක්මවයි. එනම් දළ වශයෙන් සතියකට-හමාරකට එක බැගින් ලිපි පල වී තිබේ. මේ දෙවසරට දෙතිස් කතා කියැවීම් 21,000 පමණ වී ඇත. ඒ පසුගිය වසරට වඩා තරමක වර්ධනයකි. පළමු වසරේ දී ලේඛකයෙකු ලෙස සිතුවිළි දෙතිස් කතා වෙත බැඳුණු සේ ම මේ වසරේදී 'අවිද්‍යා' අප හා පෑහීම දෙතිස් කතා වෙත ලැබුණු මහත් ශක්තියෙකි. මේ අයගේ දැනුම ඉදිරියේදී වැඩි වැඩියෙන් දෙතිස් කතා පාඨක සමූහයා වෙනුවෙන් විවෘත වනු ඇත.

පළමු වසරේ වැඩිම කියැවීමක් ලද ලෝකය හට ගැනීම හා එහි නිරෝධය ලිපිය වැඩිම කියැවීමක් ලබමින් තවමත් පෙරමුණේ වෙයි. ඒ ලිපිය මේ වන විට දහස් වරකට වඩා කියවනු ලැබී ඇත. වැඩිම පාඨක ප්‍රතිචාර ලැබූ ලිපිය ලෙස සමනල පව්වේ සිරිපා පිහිටවූ වෙසක් පුර පසළොස්වක ලිපිය අභිබවා ඒ වසරේ පොසොන් හා ඇසළ පෝ දින ලිපි ඉදිරියට පැමිණ තිබේ. මේ ලිපි දෙකම පාඨක ප්‍රතිචාර සියය ඉක්මවා ලබා තිබේ. ඒ සාර්ථක සංවාදයක ලකුණකි. ඒ සියලු සුභ ලකුණු තිබියදීම සංවාද සඳහා සහභාගී වන පිරිසේ අඩුවක් පෙනෙන්නට තිබීම කනගාටුවට හේතුවකි. සිංහලයින්ට සිංහලයින් හා සිංහලෙන් කතා කිරීමට දෙයක් නැත්ද? ඇත්නම් ඒ දෙලොවට වැඩක් නැති ඕපාදූප පමණද?

සමාධිගත අවබෝධයකින් තොර දැනුම ... (3)

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ පොසොන් අව එකොළොස්වක නම් තිථිය ලත් සඳුදින ෴

හැඳින්වීම

පිළිගැනීම සදහා නොව විමසීම සදහාමය!!.

මෙම ලිපියෙහි අන්තර්ගතය බොහෝ විවේචන, සාකච්චා සහ නිර්දය වාග් ප්‍රහාර දක්වා ගමන් කලහැකිය. ඒ සදහා මෙහි කරුණු හැකිතාක් පාටකයන් අතරට ගමන් කල යුතුය. එවැනි සමාජීය වැදගත් කමක් ඔබ දකීනම් ඒ සදහා ඔබගේ දායකත්වය අගයමු. අප බොහෝවිට සදහන් කරන පරිදිම අපට දැනුමට අයිතියක් කීමේ හෝ අපගේ දැනුම පමණක් විශිෂ්ට වේ, එයම ඒ ආකාරයෙන්ම අන්‍යන්ද දැරිය යුතුය යන අදහසක් හෝ අපට නැත. අපට අවශ්‍ය වන්නේ විනාශකාරී චින්තනය වෙනුවට එහි විනාශකාරී බව පැහැදිළිව දැකිය හැකි සහ අප පැරණි දැනුම වඩා නිවැරදිව විග්‍රහ වන චින්තනයක් කරා ගමන්කිරීමට යම් හෝ සාකච්චාවක් ඇරබීම වේ.

සටහන: මෙම ලිපිය මීට පෙර පල වූ ලිපි ද්විත්වය හා බැඳේ

පළමු කොටස
දෙවන කොටස

සමාධිගත අවබෝධයකින් තොර දැනුම අවිද්‍යාවේ මාවත වේ - තෙවන කොටස

සමාධිගත අවබෝධයකින් තොර දැනුම ... (2)

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ පොසොන් අව දසවක නම් තිථිය ලත් රිවිදින ෴

හැඳින්වීම

පිළිගැනීම සදහා නොව විමසීම සදහාමය!!.

මෙම ලිපියෙහි අන්තර්ගතය බොහෝ විවේචන, සාකච්චා සහ නිර්දය වාග් ප්‍රහාර දක්වා ගමන් කලහැකිය. ඒ සදහා මෙහි කරුණු හැකිතාක් පාටකයන් අතරට ගමන් කල යුතුය. එවැනි සමාජීය වැදගත් කමක් ඔබ දකීනම් ඒ සදහා ඔබගේ දායකත්වය අගයමු. අප බොහෝවිට සදහන් කරන පරිදිම අපට දැනුමට අයිතියක් කීමේ හෝ අපගේ දැනුම පමණක් විශිෂ්ට වේ, එයම ඒ ආකාරයෙන්ම අන්‍යන්ද දැරිය යුතුය යන අදහසක් හෝ අපට නැත. අපට අවශ්‍ය වන්නේ විනාශකාරී චින්තනය වෙනුවට එහි විනාශකාරී බව පැහැදිළිව දැකිය හැකි සහ අප පැරණි දැනුම වඩා නිවැරදිව විග්‍රහ වන චින්තනයක් කරා ගමන්කිරීමට යම් හෝ සාකච්චාවක් ඇරබීම වේ.

සටහන: මෙම ලිපිය මීට පෙර ලිපිය හා බැඳේ

සමාධිගත අවබෝධයකින් තොර දැනුම අවිද්‍යාවේ මාවත වේ - දෙවන කොටස

සමාධිගත අවබෝධයකින් තොර දැනුම අවිද්‍යාවේ මාවත වේ !

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ පොසොන් අව නවවක නම් තිථිය ලත් ශනිදින ෴

හැඳින්වීම

පිළිගැනීම සදහා නොව විමසීම සදහාමය!!.

මෙම ලිපියෙහි අන්තර්ගතය බොහෝ විවේචන, සාකච්චා සහ නිර්දය වාග් ප්‍රහාර දක්වා ගමන් කලහැකිය. ඒ සදහා මෙහි කරුණු හැකිතාක් පාටකයන් අතරට ගමන් කල යුතුය. එවැනි සමාජීය වැදගත් කමක් ඔබ දකීනම් ඒ සදහා ඔබගේ දායකත්වය අගයමු. අප බොහෝවිට සදහන් කරන පරිදිම අපට දැනුමට අයිතියක් කීමේ හෝ අපගේ දැනුම පමණක් විශිෂ්ට වේ, එයම ඒ ආකාරයෙන්ම අන්‍යන්ද දැරිය යුතුය යන අදහසක් හෝ අපට නැත. අපට අවශ්‍ය වන්නේ විනාශකාරී චින්තනය වෙනුවට එහි විනාශකාරී බව පැහැදිළිව දැකිය හැකි සහ අප පැරණි දැනුම වඩා නිවැරදිව විග්‍රහ වන චින්තනයක් කරා ගමන්කිරීමට යම් හෝ සාකච්චාවක් ඇරබීම වේ.

මෙහි අඩංගු කරුණු, විශේෂයෙන් එක් එක් දැනුම් පද්දති අනෙක්වා සමග අනුරූප කිරීම් ආදිය අවසාන විග්‍රහ කිරීම් නොව අපගේ දැනුමේ පමණට කරන ලද විග්‍රහයන් පමණක් වේ. ඔබට ඒ සදහා යම් එකතු කිරීම් කපා හැරීම් ඇත්නම් එයටද විවුර්ථ වේ. තවද මෙහි අන්තර්ගතය තුල බොහෝ ප්‍රවාද (Theory ) ඇති බව අප දනිමු. ඒ ඔස්සේ ගමන් කිරීමට අවශ්‍ය අයට සහය දීමටද (වැඩිදුරටත් විග්‍රහ කිරීම් මගින්) අප සුදානම්ය. ඔබ කලයුත්තේ අපගේ අරමුණ ( එනම් වඩාත් හොඳ සමාජයක් ගොඩනැගීම) වෙනුවෙන් එය යොදාගැනීම පමණකි. මෙහි අඩංගු කරුණු හුදු නිරීක්ෂණ හෝ හුදු හිතළු පමණක් නොවන බවද අවධාරණය කල යුතුය.

සමාධිගත අවබෝධයකින් තොර දැනුම අවිද්‍යාවේ මාවත වේ - පළමු කොටස

මහින්දාගමනය සියල්ලේ ආරම්භයද?

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ පොසොන් පුර පසළොස්වක නම් තිථිය ලත් ගුරු දින ෴

පුරාවිද්‍යා ගවේෂණ කරන මහාචාර්‍ය රාජ් සෝමදේව ඇතුළු පිරිස

අසිරිමත් පොසොන් පෝ දා සිදු වූ මාර දූවරුන් පරාජය කර පළවා හැරීම ගැනත් මහින්දාගමනය ගැනත් අපි පසුගිය වසරේ කතා කළෙමු. එසේම, බුදුරදුන් තෙවරක් ලක්දිවට වැඩම කර යකුන් (ඊනියා යක්‍ෂ ගෝත්‍රිකයින් නොවේ) ගිරි දිවයිනට පළවා හැරීම ගැනත්, නාගයින් සමගි සමාදාන කිරීම ගැනත්, දෙවියන් උපාසකයින් බවට පත් කිරීම ගැනත් සාකච්ඡා කළෙමු. තථාගතයන් වහන්සේ ලක්දිව වැඩම කළ තුන් වන වාරයේ දී සමවත් සුවයෙන් වැඩ සිටි ස්ථාන සහ ප්‍රථම හා ද්විතීය ගමනේදී වැඩ සිටි ස්ථානත් සහිතව සොළොස්මස්ථානයක් පූජනිය බවට පත් කළ සැටි ඉගෙන ගත්තෙමු.

කැතම ළමයා

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ පොසොන් පුර නවවක නම් තිථිය ලත් ශනි දින ෴

ලස්සන උනහපුළුවක්

මනුෂ්‍යප්‍රාණීන් අලංකාර කිරීම පිණිසම නිමවා ඇති මෘදුකාංගයක් වෙයි. එය පින්තූර කඩේ යන අරුතැති Photoshop නමින් හැඳින්වේ. මේ වර්ගයේ එකම මෘදුකාංගය එයම පමණක් නොවුණත් ලෝකයේ ප්‍රධාන පෙළේ වෘත්තීය රැවටිලිකාරයින් විසින් කළු ගැහැණුන් සුදු කිරීම, සුදු ගැහැණුන් නෙත්කළු කිරීම, තප්පදෝරු කල්දේරම් හුරුබුහුටි කොකා කෝලා බෝතල් බවට පරිවර්තනය කිරීම පමණක් නොව ස්ත්‍රී පුරුෂ වෙනසක් නැතිව හබල් දුරේක්‍ෂයෙන් ගත් චන්ද්‍ර ඡායාරූපයක මට්ටමේ වල ගොඩැලි හා ආවාට සහිත මුහුණක් සස ජාතකයේ ශක්‍ර දේවේන්ද්‍රයා විසින් සස රූපය ඇඳීම පිණිස විශ්වකර්මයා ලවා මට්ටම් කෙරුණු, කැටපත් පවුර සේ සුදිලෙන, සඳ මෙන් පෙනෙන සේ සකස් කිරීමටත් භාවිතා කරන්නේ මෙයයි.

අපේ අද කතාව පොටෝ කඩේ ගැන නෙමේ.

මංමුලා වූ බටහිර දැනුම ! ප්‍රශ්න සහ පිළිතුරු

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ වෙසක් අව විසේනිය නම් තිථිය ලත් සඳු දින ෴

මංමුලා වූ බටහිර දැනුම ! ලිපියට ලැබුණු ප්‍රතිචාර අරභයා ලේඛකයාගේ පිළිතුරු මේ ලිපියේ සංග්‍රහ වේ.

මෙයට අදාළ මූලික ලිපිය මෙතැනින් කියැවිය හැකිය.

පෛතගරස් නිරූපනය කරන නූතන චිත්‍රයක්

පෛතගරස් පිළිබඳ සංවාදය

ප්‍රතිචාරය 1 - ජොසෙෆ් (මැයි 8 දින): ඇත්තම කියනවානම් පෛතගරස් ගැන මේ කියන කතාව මුළුමහත් ග්‍රීසියටම කල අපහාසයක් කොට සිතමි. භාරතීයයන්ට මෙන් ග්‍රීකයන්ට ද අනන්‍යතාවයක් හා අභිමානයක් හිමිය. සියල්ල එක මූලයකින් (දෙවියන් වහන්සේ) ඇරඹුනා යැයි සිතන මුග්ධ පණ්ඩිතයෙකුට පමණි මෙවැනි තකතීරු ගවේෂණයක් (අනාර්ය පර්යේෂණ) කිරීමට හිත හදා ගත හැක්කේ.

අප අත්දුටු අනර්ගම ගනයේ එහෙත් සුළු දෝෂ සහිත අදහස් දැක්වීම මෙය වේ. මෙහි දෝෂයක් ඇත්නම් ඒ "ඇත්තම කියනවානම් පෛතගරස් ගැන මේ කියන කතාව මුළුමහත් ග්‍රීසියටම කල අපහාසයක් කොට සිතමි." වැකියේ යෙදෙන "අපහාසයක් කොට සිතමි" යන කොටසේය. යමෙකුගේ අදහසක් ඍජුව විවේචනය කල යුතුනම් එය කල යුතුමය. නමුත් එහිදී පුද්ගලික මතය මත යැපීම අනුමත නොකරන්නෙමු. ඉන් නොනැවතී එම මතය නිවැරදි යයි ගෙන ඉදිරියට ගෙනයන තර්කය තමාගේ පණ්ඩිත බව හුවා දැක්වීමට විනා අන්‍යන්ගේ හිතසුව පිණිස වන්නක් විය හැකිද?

සිංහලයේ ආරම්භය

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2558 ක් වූ වෙසක් පුර පසළොස්වක නම් තිථිය ලත් බුධ දින.

කෝට්ටේ යුගයේදී වීදාගම මාහිමියන් විසින් විරචිත බුදුගුණ අලංකාරය "අරහං" යන බුදු ගුණය මෙසේ විස්තර කරයි.

රහසත් පව් නො

කොට

කෙලෙසරයනුත් දුර

කොට

නිසි වූයෙන්

පුදට

`අරහ` යැයි නම කියති

මුනිදුට

෴

ස්වර්ණමාලි මහා චෛත්‍යය - අනුරාධපුරය

මුළුලෝවැසියන් විසින් කරණ ලද ආමිස පූජා-ප්‍රතිපත්ති පූජාවට සුදුසු හෙයින් ද, තමන් රහස ත් පව් නො කරණ හෙයින් ද, කෙලෙසුන් කෙරෙන් දුරුවූ හෙයින් ද, කෙලෙස් නමැති සතුරන් නැසූ හෙයින් ද, අවිජ්ජා-සංඛාර නමැති නාභි ඇති, ජරා මරණ නමැති නිම්වළලු ඇති, ආශ්‍රය සමුදය නමැති චක්‍රයාගේ කුශලාකුශලකර්ම නමැති අර බෝමැඩ දී ම සීල නමැති පොළොවෙහි, වීර්ය නමැති පයින් සිට ශ්‍රද්ධා නමැති හස්තයෙන් ගත්, කර්මක්‍ෂයකරඥාන නමැති ඵරසුවෙන් පලා, සුණුවිසුණුකොට මුලොච්ඡින්න කළ හෙයින් දැ යි යන මේ ආදී අර්ථයෙනුදු අර්හත් නම් වන ඒ මහා මුනීන්ද්‍රයන් වහන්සේ මහපොළෝ ගුගුරවා මාර පරාජය කොට සම්මා සම්බුද්ධත්වය සාක්‍ෂාත් කර ගත් වෙසඟ පාළොස්වක් පෝ දිනය අදට යෙදී තිබෙයි.

සකල ලෝක ධාතුවම මලින් පිරී ගඳින් පැතිරී දහම් එළියෙන් ඒකාලෝක වී බබළන ගගන තලයම සාදු නාදයෙන් ගිගුම් දෙන මේ වෙසක් පෝ දිනයේ වැදගත් කම සිහි කර ගනිමු.

හෙල්මට් ගලවමුද...

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2557 ක් වූ වෙසක් පුර සැටවක නම් තිථිය ලත් සඳු දින.

කොල්ලකරුවෙක්ද, ගනුදෙනුකරුවෙක්ද 

පොලිස්‌ මාධ්‍ය ප්‍රකාශක ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස්‌ අධිකාරි අජිත් රෝහණ මහතා කලින් කලට විවිධ දේ කියයි. මීට මාස කීපයකට පෙර ගෑණුන්ගේ මාල කැඩීම් හා බැංකු කොල්ලකෑම් සිදු වන්නේ පූර්ණ ශීර්ෂාවරණ හේතුවෙන් යැයි නවතම විද්‍යාත්මක ක්‍රමවේදයකට අනුව සොයා ගත් ශ්‍රී ලංකා පොලීසියේ පඬි වරු අපි ෆුල් ෆේස් හෙල්මට් තහනම් කර ශ්‍රී ලංකාව මේ ව්‍යසනයෙන් ගලවා ගම්හ යි ඉහත නම් සඳහන් අහිංසක මහත්මයා ලවා කියැවූහ. දින කීපයක් ඇවෑමෙන් ඒ තීරණය හකුලා ගැනුණේ ජනමාධ්‍ය තුලින් පැන නැගුනු අතිමහත් ජනතා විරෝධය හේතුවෙන්ද නැතහොත් නීති පැනවීමේ බලය ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකා පොලීසියට නොව ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුවට බව සිහි වීමෙන්ද යන ප්‍රශ්නයට පිළිතුරක් නැත. ඒ විලි ලැජ්ජාව වසා ගැනීමට දෝ අනතුරුව මේ පඬිවරු අත ගැසුවේ හෙඩ් ලයිට් යන නමින් හඳුන්වන ප්‍රධාන ලාම්පුව වෙතටයි. ප්‍රධාන ලාම්පු දැල්වීමේ ඊනියා නීතිය බලාත්මක කළ දා බොහෝ දෙනෙක් මෙය පිළිපැද්දද දැන් දැන් මේ විකාරය කරන කෙනෙක් නැත.

ප්‍රධාන ලාම්පු දැල්වීම ගැන කතා කිරීම මදකට කල් තබා මහදැනමුත්තා සිහි ගන්වන තීන්දුවක් සේ පෙනෙන හෙල්මට් නීතිය ගැන කතා කරමු.

මහදැනමුත්තා මුට්ටිය බේරා ගත් හැටි

පිපාසයෙන් එහේ මෙහේ ඇවිද ගිය එළුවෙක් මුට්ටියක අඩියේ තිබූ දිය ස්වල්පයක් දැක එය බීමට හිස මුට්ටියට දැමූ විට අං දෙක හේතුවෙන් එළු හිස මුට්ටියේ හිර විය. හිස පිටතට ගැනීමට අපෝසත් වූ අසරණ එළුවා බෑ බෑ ... කියමින් ඇවිදියි. එළුවාට බැරි බව එයින් දැන ගත් ගමයා මහදැනමුත්තාට පණිවිඩය යැවුවේ එළුවාත් මුට්ටියත් දෙකම බේරා ගැනීමටයි.

මංමුලා වූ බටහිර දැනුම !

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2557 ක් වූ බක් අව තුදුස්වක නම් තිථිය ලත් සඳු දින.

ලිපි කෙටි කරන ලෙස ඉල්ලීම් බොහෝ බැවින් අප හැකිතාක් කෙටියෙන් විමසීමක් කිරීමට උත්සහ කරමු. මෙහි බාහිර සබැදි නොකියවා නියම ලෙස අපගේ අදහස් ඔබට ග්‍රහණය වනු ඇතැයි නොසිතමි.

බටහිර යම්කිසි සැලකිය හැකි දැනුමක් නිර්මාණය වන්නේ පයිතගරස්‌ නම් ග්‍රීක දාර්ශනිකයාගෙන් පසුවය. නමුත් අපට හමුවූ කරුණු අනුව ඔහුද පෙරදිග දැනුමේ අභාසය ලද, වඩාත් නිවැරදිව පවසන්නේ නම් අප මහා බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සරණ ගිය මහ රහතන් වහන්සේ නමක් බවය!. පයිතගරස්‌ගේ චින්තනය ලෙස හැදින්වෙන මෙම ඉගැන්වීම්, යම් හේතුවක් හෝ හේතූන් නිසා ගණිත දැනුම තුලට බුදුදහම ඇතුල්කොට කරන ලද ඉගැන්වීම් බවද අපට දැඩි වෙහෙසකින් තොරව පැහැදිලි කල හැකිය. ඉන්පසුව ක්‍රමයෙන් දියුණුවක් ලබමින් පැමිණ ඇති මෙම චින්තනය, ඉන්දියාවේදී මෙන්ම, පසුව ඇතිවූ මුස්ලිම් ආක්‍රමණයකින් අග මුල අහිමි වන තරමටම විනාස කර ඇති බවක් පෙනේ.

හඳුනා ගත්තොත් ඔබ මා

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2557 ක් වූ බක් අව සතවක නම් තිථිය ලත් කුජ දින.

දෙතිස් කතා කියවන සියලු සහෘදයන්ට අලුත් අවුරුද්දේ අලුත් ආරංචියක් කියන්නයි මේ සූදානම. මේ ගෙවෙන්නේ දෙතිස් කතා අඩවියේ දෙවෙනි වසර. මෙතෙක් දෙතිස් කතා හි පල කෙරී ඇති සියලු ලිපි රචකයන් තිදෙනෙකුගේ.

ඒ තිදෙනා අතරට තවත් අලුත් රචකයක් එක් වන පුවත තමයි මේ අලුත් අවුරුද්දේ දෙතිස් කතා ඔබ හා බෙදා හදා ගන්නා නවතම ආරංචිය.

මේ අලුත් රචකයා දෙතිස් කතා කියවන සහෘදයන්ට නම් අලුත් කෙනෙක් නෙවෙයි. පසුගිය වසරක පමණ කාලයක පටන් අප හා එක්ව අදහස් බෙදා හදා ගත් දෙතිස් කතා ආදරයෙන් වැළඳගත් අප හා සංවාදයේ යෙදුණු ඒ වගේම තමන්ගේම බ්ලොග් අඩවියක් පවත්වාගෙන යමින් තමන්ගේ වටිනා අදහස් ලෝකයා වෙත බෙදා දුන්, ඒ නිසාම දෙතිස් කතා නොකියවන පාඨකයින් අතර පවා දන්නා හඳුනන කෙනෙක් තමයි ඔහු.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2557 ක් වූ බක් පුර එකොළොස්වක නම් තිථිය ලත් කිවි දින.

සිංහල අපේ අවුරුද්ද පිලිබඳ සාරවත් ලිපියක් පසුගිය වසරේ පල කෙරිණ. එහි අන්තර්ගතය අදටත් වලංගුයි. එබැවින් අවුරුද්ද ගැන වැඩිදුර සාකච්චාවට නොගෙන නැකත් විධි හා චාරිත්‍ර යෙදී ඇති වේලාවන් පමණක් දක්වමු.

අලුත් අවුරුදු චාරිත්‍ර

එළඹෙන අලුත් අවුරුද්ද සඳහා නැකත් වේලාවන් පහත දැක්වෙන පරිදි වේ.

නව සඳ බැලීම

අභිනව චන්ද්‍ර වර්ෂය සඳහා අප්‍රේල් මස 4 වන සිකුරාදා දිනද, අභිනව සූර්යය වර්ෂය සඳහා මැයි මස 1 වන බ්‍රහස්පතින්දා දිනද, නව සඳ බැලීම මැනවි.

පරණ අවුරුද්ද සඳහා ස්‌නානය

අප්‍රේල් මස 12 වැනි සෙනසුරාදා දින නුගපත් යුෂ මිශ්‍ර නානු ගා ස්‌නානය කොට ඉෂ්ට දේවතා අනුස්‌මරණයෙහි යෙදී වාසය මැනවි.

අලුත් අවුරුදු උදාව

අප්‍රේල් මස 14 වැනි සඳුදා පූර්ව භාග 7.37 ට අලුත් වුරුද්ද උදාවෙයි.

පුණ්‍ය කාලය

අප්‍රේල් මස 14 වැනි සඳුදා පූර්ව භාග 1:13 (හෙවත් ඉරිදා මධ්‍යම රාත්‍රියේ) සිට අප්‍රේල් 14 වැනි සඳුදා අපරභාග 02:01 දක්‌වා පුණ්‍ය කාලය බැවින් අප්‍රේල් 14 වැනි සඳුදා පූර්ව භාග 01.13 ට පළමුව ආහාර අනුභව කොට සියලු වැඩ අත්හැර ආගමික වතාවත්වල යෙදීමද, පුණ්‍ය කාලයේ අපර කොටස තුළ එනම් පූර්ව භාග 07:37 සිට අපර භාග 02:01 දක්‌වා පහත දැක්‌වෙන අයුරු වැඩ ඇල්ලීම, ගනුදෙනු කිරීම හා ආහාර අනුභවය ආදී නැකත් චාරිත්‍ර විධි ඉටු කිරීම ද මැනවි.

ආහාර පිසීම

අප්‍රේල් මස 14 වැනි සඳුදා පූර්ව භාග 10:17 ට සුදු පැහැති වස්‌ත්‍රාභරණයෙන් සැරසී දකුණු දිශාව බලා ලිප් බැඳ, ගිනි මොලවා, දී කිරි සහ උක්‌ හකුරු මිශ්‍ර කිරිබතක්‌ ද, කැවිලි වර්ගයක්‌ ද, පිළියෙල කර ගැනීම මැනවි.

වැඩ ඇල්ලීම, ගනුදෙනු කිරීම හා ආහාර අනුභවය

අප්‍රේල් මස 14 සඳුදා පූර්ව භාග 11.05 ට සුදු වස්‌ත්‍රාභරණයෙන් සැරසී දකුණු දිශාව බලා සියලු වැඩ අල්ලා ගෙනුදෙනු කොට ආහාර අනුභවය මැනවි.

හිසතෙල් ගෑම

අප්‍රේල් මස 16 වැනි බදාදා දින පූර්වභාග 11:16 ට කොළ පැහැති වස්‌ත්‍රාභරණයෙන් සැරසී දකුණ දිශාව බලා හිසට කොහොඹ පත් ද පයට කොළොන් පත්ද තබා තෙල් සහ කොහොඹ පත් යුෂ මිශ්‍ර නානු ද ගා ස්‌නානය කිරීම මැනවි.

රැකී රක්‍ෂා සඳහා පිටත්ව යැම

අප්‍රේල් මස 17 වැනි බ්‍රහස්‌පතින්දා පූර්ව භාග 06:16 ට රන් වන් පැහැති වස්‌ත්‍රාභරණයෙන් සැරසී තල මිශ්‍ර කිරිබත් සහ හකුරු අනුභව කර බටහිර දිශාව බලා රැකී රක්‍ෂා සඳහා පිටත්වීම මැනවි.

සැ.යු.:- ඉහත සියලු නැකැත් වේලාවන් පිළියෙල කර ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකා සම්මත ඔරලෝසු වේලාවට අනුව සංස්‌කෘතික කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුවේ සිංහල අලුත් අවුරුදු නැකැත් කමිටුව විසිනි.

සැළසුම් සහගත යල්පැන්නවීම

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2557 ක් වූ බක් පුර පෑළවිය නම් තිථිය ලත් සඳු දින.

විදුලි බුබුලේ කුමන්ත්‍රණය...

කසල ආර්ථිකය ගැන අප හදිසියෙන් ලියූ ලිපිය බොහෝ විවාදයන්ට බඳුන් විය. ඊට හේතුව නම් එහි වූ කරුණු වල අපැහැදිලි බවයි. කසල ආර්ථිකය යන වචනය වෙන තැනක නො-යෙදෙන බව මිතුරු ජෝසෙෆ් විසින් පෙන්වා දෙන තුරු ඒ බව අපට පසක් නොවීය. මේ ලිපිය පසුගිය ලිපියේ අපැහැදිලි තැන් පැහැදිළි කර ගැනීමට දරන උත්සාහයක් සේම ඉලෙක්ට්‍රොනික අපද්‍රව්‍ය ලෙස විශේෂකරණය කිරීමකින් තොරව පොදුවේ අපද්‍රව්‍ය ගැන කතා කිරීමට ගන්නා ආරම්භයකි.

"සැළසුම් සහගත යල්පැන්නවීම" යනු අද හඳුන්වා දෙන වචනයකි. කසල ආර්ථිකය යන්න අපේම වචනයක් වන මුත් සැළසුම් සහගත යල්පැන්නවීම, Planned Obsolescence යන ඉංගිරිසි වචනයට අප තනා ගත් සෘජු පරිවර්තනය වේ. ඊට ගැළපෙන වෙනත් පාරිභාෂික වචනයක් ඇතොත් අප දැනුවත් කෙරෙත්වා.

කසල ආර්ථිකය

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2557 ක් වූ මැදින් පුර එකොළොස්වක නම් තිථිය ලත් බුධ දින.

මාර්තු මාසයේ දී ශ්‍රී ලාංකික අප සංවේගයෙන් සමරණ සිද්ධිය නම් දෙදහස් වසකට වඩා පැරණි නිදහස් අභිමානවත් ජාතියක් වූ සිංහලයා හිරු නොබසින අධිරාජ්‍යය නම් ලත් තක්කඩි රාජ්‍යයක ආධිපත්‍යයට හසු වීමයි. එක්සත් රාජධානිය ලෙස නම් කර ගත් නමට සමුහාණ්ඩුවක් සාදාගෙන වේල්සය, ස්කොට්ලන්තය හා අයර්ලන්තය යන රටවල් අදටත් පාගාගෙන සිටින එංගලන්තය නම් මේ තක්කඩි රාජ්‍යයයේ ග්‍රහණයට අසු වීමෙන් අප ලත් කරදර අපමණය. එංගලන්තය ඇතුළු ඊනියා 'සිවිලයිස්' රටවල් ගැන්සිය අදටත් අප යුධ අපරාධ නම් මස් කොක්කේ එල්ලීම පිණිස භාවිතා කරන කල්ලතෝනි (diaspora) ප්‍රශ්නය එකක් පමණි.

කසල සහ ආර්ථිකය

ඉංගිරිසින්ට යටත් වීමට පෙර සිංහල අපට අපද්‍රව්‍ය කියා කළමනාකරණය කළ යුතු දෙයක් නොතිබුණේ ඊනියා කළමනාකරණය සිංහලයින් නොදැන සිටි නිසා නොවේ. ලෝකයේ විශිෂ්ඨතම ජල කළමනාකරණ ක්‍රමයක් උපදවා ගත් පැරණි සිංහලයින්ට අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණය අවශ්‍ය නොවුණේ ඔවුන් අපද්‍රව්‍ය නො-නිපදවූ බැවිණි.

මනු ලොවින් දෙව්ලොවට

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2557 ක් වූ නවම් පුර පසළොස්වක නම් තිථිය ලත් කිවි දින.

බෞද්ධ සූත්‍ර ඇසුරේ අප දකින සක්වල (හෙවත් චක්‍රාවාටය) බටහිර විද්‍යාවේ අපට උගන්වන 'චක්‍රාවාට' වලින් වෙනස් වන බව අප 'දෙව්ලොවින් මනු ලොවට' ලිපියේදී විස්තර කළෙමු. ඒ සක්වළ කවරාකාර දැයි 'සත්කුළු පව් වළලු මතින්' යන ලිපියෙන් විමසා බැලුවෙමු. සත්කුළු පව් සහ සත් සමුදුර ගැනත්, සතරමහාද්වීපය ගැනත් සාකච්චා කළෙමු. මේ ලිපි පෙළ අවසන් කරමින් අද ඒ ගැන වැඩිදුර විමසමු.

මේ කුමක් විය හැකිද?

බෞද්ධ "සක්වළ" යනු රොටියක් වැනි ද්විමාන තැටියක් නොවේ. වෙනත් අයුරකින් පැහැදිළි කළහොත් එය සෞර ග්‍රහ මණ්ඩලය වැනි දළ ඉලිප්සාකාර ව්‍යුහයක් හෝ ක්‍ෂිරපථ මන්දාකිණිය වැනි ද්විත්ව සර්පිලාකාර ව්‍යුහයක් හෝ නොවේ. අපේ සාහිත්‍යයේ හමුවන සක්වළ සැකැස්ම ඉහල සහ පහළ දිශා වලටත් විහිදේ.

ඉතිහාසය අලුතින් ලිවීම

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2557 ක් වූ දුරුතු පුර පසළොස්වක නම් තිථිය ලත් බුධ දින.

"ලංකාවේ ඉතිහාසය අලුතින් ලියම්හ"යි අභිනවයෙන් තේරී පත් වූ උතුරු පළාතේ මහඇමතිවරයා පාරම් බා තිබේ. නව වසරේ කදිම අදහසකි. උතුරු පළාතේ ජනයා මේ වන විට කේතුමතී පුරයක සැපසේ වෙසෙන බැවින් විය යුතුයි මහජන මුදලින් වැටුප් ලබන ඒ පළාතේ මහඇමතිතුමාට මෙවැනි අදහස් පහල වන්නේ. උතුරු පළාතත් ලංකාවේ කොටසක් බැවින් ලංකාවේ පුරවැසියෙක් වශයෙන් ඉතිහාසය ලිවීමේ අදහසක් පහල වීම සාමාන්‍ය දෙයක් බවත්, ඒ අදහස පහල වූ ප්‍රථම හා එකම පුද්ගලයා තමන් නොවන බවත් එතුමා නොදන්නා බව පෙනේ. ලක්දිව වංශකතා ලියැවුණු ඉතිහාසයකි. දීපවංශය, මහාවංශය, බෝධිවංශය, දළදාවංශය, එළුඅත්තනගලුවංශය ඈ වංශකතා ලියැවුනේ මේ රන් පොළොව මතයි. ඉතිහාසය ලිවීමේ මෙකී ආසාව කොතරම් සාමාන්‍යකරණය වූ කටයුත්තක්දැයි පැහැදිළි වන්නේ මීට වසර හාරසීයකට පෙර යාපනය ආදී ලංකාවේ මුහුදුබඩ පළාත් කිහිපයක් යටත් කොටගත් ලංසින්ට පවා මේ අවශ්‍යතාවය ඇති වීමෙනි. ඉතිහාසයකැයි ඒත්තු ගැන්විය හැකි යමක් ලියා ගත නොහැකි වූ ලංසින් විසින් යාල්පාන වෛපවමාලෙයි නම් කෘතියක් එකල යාපනයේ විසූ මයිල්වාගන පුලවර් නම් තක්කඩියෙකු ලවා ලියවා ගත් බව පෙනේ. මේ පොත ලියූ පුලවරයා තක්කඩියෙක් බව ඒත්තු යන්නේ ලක්දිව ලියවුණු වෙනත් කිසිම වංශකතාවක් සමග නොගැළපෙන අත්‍යන්ත කෙබර වලින් පිරුණු විකාරයක් ඉතිහාසකැයි ඉදිරිපත් කිරීමෙනි. මේ සමහර විටක පුලවරයාගේම වැරද්දක් නොව, ඔහු විසින් ලියැවුණු ප්‍රබන්ධය සැබෑ ඉතිහාසයක් ලෙස පටලවා ගත් අපේ කාලයේ පණ්ඩිතයින්ගේ තකතීරු කමක්ද විය හැකිය.

ඉතිහාසය ග්‍රන්ථකරණය

වඳ වී ගිය ත්‍රස්තවාදී ජන කණ්ඩායමක වර්තමාන අවශේෂයන්හි නියෝජිතයා වන උතුරු පළාත් මහඇමති වරයා නොදන්නා මුත් (නොඑසේනම් නොදන්නා බව පෙන්වන මුත්) ලංකාවේ ඉතිහාසය ලිවීම නම් බෝ වන රෝගයකි. කැඩුණු කුඹ ගසක් සාදා ගැනීමට ලංකාවට ගොඩ බැස මෙහි වසර කීපයක් ගත කර ආපසු ගිය නැවක සුළු සේවකයෙක් තම ගමන් විස්තරය අළලා පොතක් ලිවීය. එහි හරි වැරදි බැලීමට ලක්දිව ගැන දන්නා උගතෙක් එංගලන්තයේ නොසිටි ඒ කාලයේ සුද්දන් විසින් ඒ පොත හරිය කියා පිළිගැනීම ගැටළුවක් නැතත් අද වෙසෙන සමහරු (මුන් සුද්දන් නම් නොවේ) ඒ පොත බයිබලය මෙන් පිළිගෙන පුරාතන සිංහලයට ගරහත්. මේනම් ඉතිහාසය පාසැල් වලින් ඉවත් කිරීමේ දෝෂය මිස වෙන කිසිත් නොවේ. රොබට් නොකොස්‌ නම් ඒ සුළු සේවකයා සිය රට ගිය පසුත් ඊට පෙරත් බොහෝ බටහිරයින් විසින් ලක්දිව විස්තර ලියා තබා තිබේ. ඒවා අදට ඉතිහාස වාර්තා ලෙස සළකුණත් ඒවා ලියැවුණු කාලයේ නම් එදිනෙදා වාර්තා, පෞද්ගලික මතවාද සහ ප්‍රබන්ධ පමණකි.

පෙරදිග දැනුම බටහිර නොයෙක් විද්‍යාවන් විසින් උකහා ගැනීමට උත්සාහ දරන කාලයේ, එනම් ක්‍රි.ව. 18 වන සහ 19 වන සියවස් වලදී ලංකාවේ ඉතිහාසය බටහිරයින්ගේ අවධානයට පාත්‍ර විය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ජර්මන් ජාතික විල්හෙල්ම් ගෛගරයන් විසින් මහාවංශය ඉංගිරිසියට පරිවර්තනය කරන ලදැයි කියැවේ. එතැන් පටන් බටහිර රටවල විවිධ විද්වත්හු ලක්දිව ඉතිහාසය තම තමන්ට රුචි අයුරින් නැවත නැවත ලිවීම විනෝදාංශයක් කර ගත්හ. මෙකලනම් මේ කටයුත්ත ජයටම කෙරෙන්නේ සුවිඩන නම් උතුරු කෙළවරේ ඇති රාජ්‍යයක උප්සලා නම් සරසවියක බවයි ආරංචිය. උතුරු කෙළවරේ ඇති මේ රාජ්‍යයන් අර වඳ වී ගිය ත්‍රස්තවාදී නඩයට උපකාර කළේ නිකංම විය නොහැක. එසේම උතුරු පළාතේ මහඇමති වරයා "ඉතිහාසය නැවත ලියම්හ"යි දැන් දැන් වහසි බස් දොඩන්නේ පුලවරයාට වඩා වැඩිතර තක්කඩියෙක් වන සුවිඩන විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්ය පීටර විසින් කරගෙන යනු ලබන සිංහලයේ දෙමළ ඉතිහාසයක් නිර්මාණය කිරීමේ ව්‍යාපෘතිය අවසන් අදියරට ලං ලං වී ඇති බැවින්ද?

මේ මහාවංශය ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ පරිශිෂ්ඨයක් ලෙස ඇතුල් කිරීමට සුදුසු කාලයයි.

සුභ නව වසරක් !

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2557 ක් වූ උඳුවප් අව අමාවක නම් තිථිය ලත් බුධ දින.

සියළු දෙනාට සුභ නව වසරක් වේවා !

දෙතිස් කතා කියවන නොකියවන සකල ලෝක සත්ත්වයාට සෞභාග්‍යමත් නව වසරකට සුභ පැතුම්.

නව වසරේ දෙතිස් කතා දින දසුන මෙතැනින් ලබා ගන්න.