සත්ත්වයින් යනු ජීවීන්ද? ජීවීන් යනු සත්ත්වයින්ද?

ජීවීන්හට පොදු වූ ලක්ශණ රාශියක් හා ඒ මගින් ජීවින් අජීවීන්ගෙන් වෙන්කොට ගත හැකි වගක් අපි කුඩා කාලයේදීම උගත්තෙමු.

ගලක් ?

ඒ අනුව ජීවීන් ආහාර ගනියි, ස්වසනය කරයි, තම වර්ගයා බෝ කරයි ආදී වශයෙන් වූ පොදු ලක්ෂණ භාවිතා කරමින් ජීවීන් අජීවීන්ගෙන් වෙන්කර ගැනීමේ ශාස්ත්‍රය අපි උගත්තෙමු. ඒ අනුව ගස් වැල්ද සතා සීපාවාද ඇසට නොපෙනෙන කුඩා කෘමිසතා හා අන්වීක්ශීය ක්ශුද්‍ර ජීවියා දක්වාද ජීවීන් ලෙස අපි පැහැදිලිවම ශාත්‍රානුකූලව හඳුනා ගතිමු. එසේම ඒ ජීවීන් ජීවත් වන බවත් උන් තුල ජීවයක් ඇති බවත් ඒ ජීවය හානි වීමෙන් මරණයට පත් වන බවත් ඇසින් දැක, කනින් අසා, අතින් ස්පර්ශ කොට නුවනින් වටහා ගතිමු. තවත් කුමක්ද, මේ සියළු දෙනා ජීවීන්මය එය අපි ප්‍රත්‍යක්ශයෙන් දනිමු.

නෑ, ගල් ආදෙක් !

එහෙත් අද වන විට නූතන විද්‍යාව ජීවී අජීවි වෙන් කිරීමෙහි නිර්නායක ගැන පැහැදිලි කිරීමකින් වැලකී සිටිති. එසේනම්, මෙසෙ අප ප්‍රත්‍යක්ශ කල දැනුම සත්‍යයද?

මේ පිළිබඳව ධර්මානුකූලව සලකා බැලීමෙන් වෙනත්ම මානයකින් මේ කරුන විග්‍රහ කල හැකි බවක් මට වැටහේ.

ශ්‍රී බුද්ධ වර්ෂ 2560 ක් වූ වෙසක් මස අව අටවක නම් තිථිය ලත් සඳු දින ෴

බුදු දහමට අනුව සත්ත්වයාගේ භෞතික ස්වභාවය හෙවත් අපගේ ඉඳ්‍රියයන්ට ගෝචර වන කොටස රූපය ලෙස හැඳින්වේ. මේ රූපය තුලින් අපට ජීවීන් හා අජීවීන් හඳුනා ගත හැකි වේවිද? සත්ත්වයාටත්, ගහ කොලටත්, කළුගලකටත්, පොළොවේ ඇති පස් වලටත්, ඇඳ පුටු මේස වලටත්, බිත්තියටත්, ජලයටත්, ගින්නටත්, සුලඟටත්, තවත් බොහෝ දේටත් රූපයක් ඇත. මේ රූපයන්හට සිය පැවැත්ම පිණිස ජීවයක් අවශ්‍ය නොවනා වග අපිට පැහැදිලිය.

• කළුගලක් පවතින පාරිසරික ලක්ෂන සාර්තක වූ විට වට පිටින් අව්ශ්‍ය දෑ රැස් කරමින් (ආහාර ගනිමින් මෙන් ) වර්ධනය වේ.
• වාතය සමග ගනු දෙනු කරමින් (ස්වසනය මෙන් )දිරා පත් වීමක් හෝ ශක්තිමත් වීමක් සිදු කර ගනියි.
• පාරිසරික හේතුන් නිසා කුඩා කැබලි වෙන්වී යන අතර (තම වර්ගයා බෝ කරන්නාක් මෙන් ) නිවැරදි පාරිසරික තත්ව යටතේ ඒවා වැඩීම හෝ විනාශ වී යාම සිදු වෙයි.

එසේ බලන විට අපි ජීවීන් සතු යැයි සිතනා ලක්ෂන සැම රූපයකටම පොදු බවක් පෙනේ. එහෙත් මේ ලක්ෂණ ජීවින් නම් වූ කොටසේ රූපය තුල මෙන් අජීවී නම් වූ රූප කොටස් තුල ප්‍රකට නොවීමක් ඇත.ජීවී ලෙස අප හඳුනා ගන්නා රූපයන් තුල මේ ජීවී ක්‍රියා කාරකම් ලෙස හඳුන්වන දෑ වඩා සීග්‍රයෙන් හා අපගේ දෘශ්ඨියට හසුවන ලෙස සිදුවේ. අජීවී රූපයන් තුල මේ ක්‍රියා වලිය වඩා සෙමින් අපට ග්‍රහනය නොවන ලෙස සිදුවේ. එහෙත් මේ දෙකොටසම කෙරෙහි බලපාන මේ ක්‍රියාවලිය සිදු වන්නේ එකාකාර වූ හේතුන්ගේ බලපෑමෙනි. එනම් පරිසරය හා කර ගනුදෙනු මගින් පාරිසරික ද්‍රව්‍ය උරා ගැනීමෙන් හා පාරිසරික ද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීමෙන් වශයෙනි.


දහම තුල ජීවීන් යනුවෙන් වූ හැඳින්වීමක් ගැන මා දන්නේ නැත. එහෙත් එහි සත්ත්ව යනුවෙන් කොටසක් වෙයි. මේ සත්ත්වයින් ඇසුරේ ඉහත මා සාකච්චා කල රූපයට පරි භාහිරව නාමය නම් වූ කොටසක් ගැන දැක්වේ. මෙය රූපය මෙන් ස්තාවර නැත. මේ ගැන වඩා දුරට විග්‍රහ කිරීමට මා මේ ලිපිය තුලින් බලා පොරොත්තු නොවෙමි.

එහෙත් සත්ත්වයින් තුල වන මේ නාම නම් කොටස අප ජීවීන් ලෙස හඳුන්වන ගස් වැල් තුල වෙත්දැයි මදක් සොයා බැලීම වටී.

මේ ගැන වඩා ගැඹුරින් විමසීමේදී අපහට

• වේදනා
• සංඥා
• සන්ඛාර
• විඤ්ඤාන

ලෙස හැඳින්වෙන නාම ධර්මයන් ගස් වැල් තුලින් ප්‍රකට නොවන වග පැහැදිලි වේ. එසේනම් ගස් වැල් යනු සත්ත්වයින් නොව හුදු රූප කලාපයන් පමණකි.

ජීවී අජීවී සංකල්පය තුල නූතන විද්‍යාව පටැලී ඇති යුගයක සම්බුදු දහම අනුව සත්ත්ව හා සත්ත්ව නොවන යන සංකල්පය ඉතා පැහැදිලි අරුත් දැක්වීමක් ලේස මා දකිමි.

කෙසේ වෙතත් මේ ගැන සැක මතු කරමින් ඇතැමුන් බුදු හිමියන් උපසම්පදා භික්ෂූන් හට ගස් වැල හානි කිරීම තහනම් කොට ඇති වගක් දක්වති. එය වඩා හොඳින් විමසා බැලිය යුතු කරුනකි.

බුදු හිමියන් භික්ෂූන්හට ගස් වැල හානිකිරීම වැලැක්වීමේ පසුබිම් කථාව විමසා බලමු.

ඒ අනුව වරක් එක්තරා විහාරයක විසූ භික්ෂූ පිරිසක්, තම පරිසරය පිරිසිඳු කරමින් එහි වූ ගස් වැල් කපා ඉවත්කරමින් සිටිනා අයුරු එහි ගැවසුනු එක් අන්‍ය දෘශ්ඨික ශ්‍රාවකයෙකු දැක, නුවරුන් හමුවෙහි ගෞතමයාගේ ශ්‍රාවකයින් එකීන්ද්‍රීය ජීවීන් නසති, උන් තුල ඇති ශීලයක් නැත, උන් ගිහියන් වැනිය ආදී කොට බොහෝ නුගුන පැවසීය.

මෙවදන් භික්ෂූන්ගෙන් ඇසූ බුදු හිමියන් එම චෝදනාවට් ලක් වූ භික්ෂූන් කැඳවා මා මෙවන් පුවතක් ඇසීය ඒ ස්ත්‍යදැයි විචාලේය. එවිට භික්ෂූන් ඒ ඇත්තයැයි පැවසීම නිසා බුදුහිමියන් ගස් වැල් යනු ඒකීන්ද්‍රීය ජීවීන් ලෙස බොහෝ මිනිසුන් සලකන බව තොප නොදන්නෙහිද විමසා එම භික්ශූන් හට දෝශාරෝපනය කොට, එවන් වූ හැසිරීමක් සසුන කෙරෙහි නොපැහැදුන වුන්ගේ පැහැදීම පිනිසත්, පැහැදුන වුන්ගේ පැහැදීම වර්ධනය පිණිසත් හේතු නොවනා නිසා එය ඇවැතක් කොට ප්‍රකාශ කරනා ලදී.

ඒකීන්ද්‍රීය ජීවීන්:

මෙහි කියැවෙන ඒකීන්ද්‍රීය ජීවීන් යන සංකල්පය මගින් එදා මිනිසුන් සත්ත්වයා සතු පංච ඉන්ද්‍රියට අමතරව ජීවිතේන්ද්‍රිය නම් වූ සවැනි ඉන්ද්‍රියක් ඇති බවත්. සත්ත්වයා පවතින්නේ එනිසා බවත්, ගස් වැල් සතුව මේ ඉන්ද්‍රිය පමණක් ඇති බවත් ඒ නිසා ගස් වැල් ජීවත් වන බවත් ඇදහූහ.මෙය බොහෝ දුරට එකල පැවති බමුණු දහමෙහි උගැන්වීමක් සේ සැලකිය හැක.

මේ අනුව බුදු හිමියන් ගස් වැල් ජීවීන් ලෙස නොසැලකූ බවත්, අන්යයන් එසේ සලකන නිසා ඒ මතයට පහර දීමෙන් වැලකුනු බවත් පෙනේ. විනය පැනවීමේදී ගස් වැල් නැසීම කිසිදු අයුරක ප්‍රාණඝාතයක් ලෙස බුදු හිමියන් නොසැලකූ බවත් මින් පැහැදිලි වේ. ගස් වැල් නැසීම නිසා වන්නේ අවැඩක් මිස වැඩක් නොවන නිසා උන් වහන්සේ ඒ වැලකූ බව පෙනේ.

විනයෙහි ඇති මේ කරුන් ගැන අති පූජනීය ගරුතර රේරුකානේ චන්දවිමල නායක හිමියන් විසින් රචිත බෞද්ධයාගේ අත් පොත නම් වූ ග්‍රන්තයෙහිද සඳහන් කොට ඇත. මේ කරුන ගැන සිතීමට හ සොයා බැලීමට මා පොළඹවන ලද්දේ මීට වසර ගනනාවකට පෙර මා කියැවූ එම පොතයි.

දන් මා නැවත අසමි.....සත්ත්වයින් යනු ජීවීන්ද? ජීවීන් යනු සත්ත්වයින්ද?

පසු සටහන: මේ ලිපිය මගින් මා කිසිවෙකුට මගේ මතයක් කා වැද්දීමට තැත් නොදරන අතර මේ කියවන යමෙක් වෙත්ද මේ කරුන ගැන සිතා බලන ලෙස මා ඔවුනට ඇරයුම් කරමි.

පින්තූර: www.realmonstrosities.com වෙබ් අඩවිය