මනුෂ්‍ය නොවන දැනුම්

දැනුම් ගැන කතාව දිග එකකි; බොහෝ දෙනෙකුට ඇත්තේ දැනුම් ගැන කතා නොව, දැනුම ගැන කතාවකි. ඒ වෙනම කතා කළ යුතු මාතෘකාවකි. මේ කතාව මනුෂ්‍ය නොවන දැනුම් ගැනය.

ආචාර්‍ය නලින් ද සිල්වා ලංකාවේ පහල වූ අග්‍රගණ්‍ය මට්ටමේ බරහිර විද්‍යා උගතෙකි; ඔහු තමන් විසින් එසේ හඳුන්වා නොගැනීම වෙනම කාරණයකි. විද්‍යාවේ දර්ශනය ගැන ඔහු සරල සිංහලෙන් කියන (බොහෝ විට ලියන) දේ අනෙක් බටහිර උගතුන්ට නොතේරීම ආචාර්‍ය සිල්වා ගේ අඩුපාඩුවක් නොවේ. මා ඔහුගේ ලිපි සහ ඔහුට පිළිතුරු ලියන අයගේද ලිපි දශක තුනකට වඩා ඈත කළෙක සිට පරිශීලනය කර ඇති බැවිනුත් ප්‍රථම උපාධිය සඳහා භෞතික විද්‍යාව විෂයක් වශයෙන් හදාරා ඇති බැවිනුත් ඔහු කියන දේ යම් තරමකින් තේරෙයි. එපමනෙකින් මා ඔහුගේ ගෝලයෙක් යැයි ගම්‍ය නොවෙයි. ඔහු හා මා එකඟ නොවන තැන් බොහෝ වෙයි. එහෙත් මේ කතාව ආචාර්‍ය සිල්වා හා මා දරන මත ගැනත් නොවෙයි.
෴

"මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණීන්ගෙන් ලබා ගන්නා දැනුම" ය යන්න ආචාර්‍ය සිල්වා විසින් තමන්ගේ ලේඛණ හරහා ජනගත කෙරුණු ප්‍රකාශනයෙකි. එය රජරට වකුගඩු රෝගයට හේතුව / ප්‍රතිකාර සෙවීමේ කැළණි විශ්වවිද්‍යාලයේ ප්‍රයත්නය හා බැඳෙයි. ඔහුම ප්‍රකාශ කළ පරිදි රජරට වකුගඩු රෝගයට හේතුව "ආසනික්" ය. ඒ ගැන හෝඩුවාව විශ්ව විද්‍යාල පර්යේෂක කණ්ඩායමට ලැබෙන්නේ විපස්සක නම් දෙවියෙකු මාර්ගයෙනි. දෙවියා යනු මනුෂ්‍යයෙකු නොවේ; එහෙයින් ඒ දැනුම මනුෂ්‍ය දැනුමක් නොවේ. ආචාර්‍ය සිල්වා අර වචනය යොදා ගන්නේ ඒ බව හැඟවීමට ය. එය කෙටි කෙරී මනුෂ්‍ය නොවන දැනුම යන වචනය වෙනත් අය විසින් භාවිතා කර තිබෙයි. එසේ වුවත් තමන් එයින් අදහස් කරන්නේ අපේ ආචාර්‍ය තුමා අදහස් කරන දෙය ද වෙනත් දෙයක් ද යන්න විස්තර කිරීමට ඒ අය උත්සුක නොවෙයි. සමහර විට ඒ නොදන්නා කම ය; නැතිනම් වෙනත් කමක් ය.

මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණීන් ගෙන් ලබා ගන්නා දැනුම ගැන මාගේ නම් විශ්වාසයක් නැත. අර පළමුව කී උදාහරණය වෙත ගියහොත්, රජරට වකුගඩු රෝගයට හේතුව ආසනික් යැයි කී විට එය විශ්වාස කිරීමට අප සමත් ය. එහෙත් ඒ කැළණි විශ්වවිද්‍යාලයේ කණ්ඩායම නිශ්චිත ක්‍රමවේදයකට අනුව ඒ බව තහවුරු කර ඇතැයි අප ඒත්තු ගන්නේ නම් මිස විපස්සක නම් දෙවියෙකු ඒ බව කී නිසා නොවේ. විපස්සකයා පැමිණ අපට ම ඒ බව කීවේ නැත, කීවත් මා ඌ අඳුනන්නේ නැති බැවින් ඒ ගැන විශ්වාස කිරීමට හේතුවක් නැත. හැරත් විපස්සකයා බොරු නොකියන බවට ඇති සහතිකය කුමක්ද?

එසේ වුවත් වකුගඩු රෝගයට හේතුව ආසනික් යැයි කී විට අප එය විශ්වාස කිරීමට සමත් යැයි පෙර කියා ඇත. මන්ද යත් මා විශ්වාස කරන්නේ මනුෂ්‍ය දැනුම මිස අමනුෂ්‍ය දැනුම නොවන බැවිණි.

විපස්සක තෙමේ පැමිණ කිසියම් කාන්තාවකට අර රෝගයට හේතුව මේ යැයි කියයි; එසේ නැතිනම් වෙනත් දෙවියෙකු පැමිණ වෙනත් කාන්තාවකට "මෙනෙවියනි, ඔබ දැන් ගැබ්බර වී ඇතැයි" කියයි. මේ දෙකෙහි වෙනසක් නැත, එකක් විශ්වාස කිරීමටත් අනෙක විශ්වාස නොකිරීමටත් කිසිම හේතුවක් නැත. මේ දැනුම "මනුෂ්‍ය නොවන ප්‍රාණීන්ගෙන් ලද දැනුමක්" වන්නේ අදාළ කාන්තාවන් දෙදෙනාටය. රෝගයට හේතුව විපස්සකයා කී එකම දැයි නිශ්චිත ක්‍රමවේදයකට අනුව තහවුරු කෙරීනම් එය දැන් මනුෂ්‍ය දැනුමකි. අනෙක් කාන්තාව ගැබ්බර වී දැයි සෙවීම එතරම් අමාරු නැතත් ගැබ්බර කිරීම දෙවියන් අතින් (හෝ වෙනයම් අවයවයෙකින් හෝ) විණි ද නැතිනම් වෙනත් මනුෂ්‍යයෙක් අතින් (හෝ වෙනයම් අවයවයෙකින් හෝ) විණි දැයි දැන ගැනීම එතරම් සරළ නැත.
෴


ආචාර්‍ය නලින් ලියන්නේ කුමක්දැයි නොදන්නා සමහරු වචනයක් අහුලාගෙන තමන්ගේ ලිපි වල යොදා ගනිති; මේ සම්‍යක් ප්‍රයෝගයෙකි. වෙළෙඳ දැන්වීම් බොහොමයෙක පියකරු කාන්තාවන් යොදා ගන්නේ එකී භාණ්ඩය මිලදී ගන්නා විට කාන්තාව (නැතිනම් ඒ කාන්තාවගේ පහස) නොමිලේ දෙන නිසාම නොවේ. මනුෂ්‍යයාගේ අවධානය නිසගයෙන් ඒ දෙස යොමු වන නිසාමය. සමහර කලා-වෙළෙන්දෝ මෙය විශේෂයෙන් කරති. ගීතයක් ජනප්‍රිය කරවීමට කාන්තාවන් යොදා ගැනීම අද කාලයේ වසංගතයකි. මෙහිදී ඇත්ත වශයෙන් ප්‍රේක්‍ෂකයන් ඇදෙන්නේ ගීතයටම නොවේ. නලින් ද සිල්වා ගේ වචනයක් තමන්ගේ ලිපියක යොදා ගැනීමත් එක්තරා අයුරකින් එවැන්නකි.

ආචාර්‍ය නලින් ද සිල්වාගේ ලිපි වල ඔහුගේ අනන්‍යතාවය රැඳුනු වචන සිය ගණනක් වෙයි. ඒ ලිපි කියවන දහස් ගණනක් ලෝකය පුරා සිටී. ඔහුගේ වචන අනන්‍ය බැවින් අර පාඨකයෝ නලින් ගේ වචනයක් හෝ ඊට ආසන්නව සමාන වචන ඛණ්ඩයක් දුටු විට අර ලිපිය කියවන්නට පෙළඹෙයි. ආචාර්‍ය නලින් යනු brand එකකි. හරිනම් ඔහුගේ වචන යොදා ගන්නෝ ඔරුමිත්තනාඩුවේ පදිංචි වී ධනවාදය ගැන හරබර දෙසුම් පවත්වන්නන් වුවත් ඒ වචන යොදා ගන්නා වාරයක් වාරයක් පාසා නලින් ට royalty ගෙවිය යුතු වෙයි. නලින් දශක ගණනක් තිස්සේ ගොඩ නගා ගත් බුද්ධි පෞර්ෂය ගසා කා ඔහුටම අපහාස කරන මේ හාල්පාරුවන් ගැන වචන ලියන්නට සිදු වීම අවාසනාවකි. ඒ නිසා ඔවුන් ගැන මීට එහා කතා නොකරමු.
෴


මනුෂ්‍ය නොවන දැනුම් ගැන කතා කිරීමට පෙර දැනුම් සහ දැනීම යනු දෙකක් බව තේරුම් ගැනීම වැදගත් ය. දැනීම යනු පංච ඉන්ද්‍රියයන් (එනම් ඇස, කන, නාසය, දිව, ශරීරය) වෙතත් ග්‍රහණය කර ගන්නා සංවේදන වේ. ඊට අමතරව සිතට ද සමහර දේ දැනෙයි. "දැන් නම් මෙතරම් කාලයක් ගත වීය" යනු සිතට දැනෙන දෙයකි.

දැනුම යනු දැනීම් ආශ්‍රයෙන් ගොඩ නගා ගන්නා හෝ නිර්මාණය කර ගන්නා මතක (අමතක ද විය හැක) වේ. අප බොහෝ දෙනාගේ දැනුම බොහෝ කොටම ඇසූ දේ හෝ කියැවූ දේ හෝ වෙයි. ඉතා සුළු ප්‍රමාණයක් පමණක් තමන් නිර්මාණය කර ගත් දැනුම වෙයි. මා සම්බන්ධයෙන් ගතහොත් නම්, මා දන්නා සියල්ල මනුෂ්‍ය දැනුම් ය. මනුෂ්‍ය නොවන (අමනුෂ්‍ය දැනුම්) කිසිවක් මා සතුව නැත. ආචාර්‍ය නලින් සම්බන්ධයෙනුත් එය එසේ යැයි සිතමි. අඩු තරමින් තමන්ට මනුෂ්‍ය නොවන දැනුම් මුලාශ්‍රයක් සමග සම්බන්ධයක් ඇති බවක් ඔහු කිසි තැනක කියා නැත. එසේ නැති බවනම් යම් යම් ලිපි වල ලියා තිබෙයි. එහෙත් ඔහුට එවැනි මුලාශ්‍ර සමග සම්බන්ධතා ඇතැයි පවසන අය සමග සම්බන්ධතා තිබෙයි. අපට එසේවත් නැත.

තමන්ට ගුරුත්වාකර්ෂණය දැනෙන ඉන්ද්‍රියයක් ඇතැයි පවසන මහාචාර්‍යවරයෙකු ගැන ආචාර්‍ය සිල්වා ලියා තිබෙයි. අපත් කාලයක් සිතා සිටියේ කර්ණශංකය ප්‍රමුඛ පද්ධතිය ගුරුත්වාකර්ෂණය හඳුනා ගැනීමේ හැකියාව ඇති බවයි. අර මහාචාර්‍යවරයා කවුද, ඔහුගේ ඉන්ද්‍රියය කුමක්ද යන්න ගැන නලින් ලියා නැත. අද අපට කියවන්නට ලැබුණු පරිදි අප හිත මිත්‍ර ඔරුමිත්තනාඩුවාසි ඉකොනොමැට්ටා තුමා අර මහාචාර්‍යවරයාගේ ගණයට වැටෙයි. එතුමාට සරල රේඛාව හිතෙන් මවා ගත හැකි ලු.

සරල රේඛාව හිතෙන් මවා ගත හැකි නම් තව බොහෝ දේ හිතෙන් මවා ගැනීමට හැකියාව තිබීම පුදුමයක් නොවේ. සුනඛ දැනුම ඉන් එකකි. අප මුලින් සිතා සිටියේ සුනඛයන් අප හා කතා නොකරන හෙයිනුත් ලේඛනයේ නොයෙදෙන හෙයිනුත් සුනඛ දැනුම යැයි හඳුනා ගත හැකි දැනුමක් වෙතොත් එය ගෝචර වන්නේ සුනඛයින්ට පමණක් බවයි. දැන් පෙනී යන පරිදි සමහර මනුෂ්‍යයන්ට ඒ හැකියාව ඇත. එසේනම් මනුෂ්‍ය නොවන දැනුම් අතරට සුනඛ දැනුමත් එකතු වෙයි.

ඉකොනොමැට්ටා තුමාට මෙන් සරල රේඛාව හිතෙන් මවා ගැනීම වැනි සුවිශේෂ අධි-මානසික හැකියා නැති සමහරුත් සුනඛ දැනුම ගැන විශ්වාස කරති. ඒ සමහර විට සුනඛ දැනුම ගැන මනුෂ්‍ය දැනුම (ඉකොනොමැට්ටා තුමා හෝ වෙන මනුෂ්‍යයෙකු හෝ හරහා) ලබා ගැනීමෙන් විය හැකියි. නැතිනම් ඒ අන්ධ විශ්වාසය විය හැකියි.
෴


එක එක සත්‍වයන්ගේ ඉන්ද්‍රිය පද්ධති වෙනස් ය. අපට නොදැනෙන සමහර දේ සතුන්ට දැනේ, පැරණි සිංහලයෝ අනාවැකි කීමට (බොහෝ කොටම දේශගුණය පිළිබඳව) සතුන්ගේ හැසිරීම් නිරීක්‍ෂණය කළහ. ඒවාට සිනාසෙන සමහර අඩු ජාති කාරයෝ බල්ලන් යොදාගෙන මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරමක් හෙළි කර ගත් විට හුරේ දමති. මා කියන්නේ මනුෂ්‍යයන් හැර අනෙක් ප්‍රාණීන් සතුව "දැනුම" යනුවෙන් හඳුනා ගත හැකි දෙයක් නැති බව නොවේ. සතුන් සතු දැනුමක් ඇති අතර ඔවුහු එකී දැනුම පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට සම්ප්‍රේෂණය ද කරති, නැතිනම් පැටවුන්ට උගන්වති.

අලි රැළක්, සිංහ රංචුවක් වැනි කණ්ඩායම් සැලකූ කල දැනුම සහ එහි සම්ප්‍රේෂණය වඩා පැහැදිළිව නිරීක්‍ෂණය වෙයි. නමුත් සත්තු ඒ දැනුම අපට උගන්වන්නේ නැත. උන් අපට තේරෙන බසකින් කතා නොකරනවා පමණක් නොව උන් ඒ දැනුම ලියා තබන්නේද නැත. මනුෂ්‍යයා වශයෙන් අප කරන්නේ සතුන්ගේ හැසිරීම් නිරීක්‍ෂණය කරමින් අප දැනුමක් නිර්මාණය කිරීමයි - එවිට එය තවදුරටත් අමනුෂ්‍ය දැනුමක් වන්නේ නැත.

සමහර මිනිස්සු මින් පියවරක් ඉදිරියට ගොස් සත්තු සමහර කාර්‍යයන්ට පුහුණු කෙරෙති. ඉව ඔස්සේ මත්ද්‍රව්‍ය සෙවීමට සුනඛයන් පුහුණු කිරීම මෙවැන්නකි. සුනඛයා මත්ද්‍රව්‍ය දන්නේ නැත. ඌ දන්නේ පුහුණු කළ ගඳ දැනෙන විට බුරන්නට පමණි. මූ බුරණ විට බුරන්නේ මන්දැයි දැන ගැනීම සුනඛ දැනුම නොව මනුෂ්‍ය දැනුමකි. සුනඛයා "කුඩු පැකට් එකක් - කුඩු පැකට් එකක්" කියා හෝ "බෝම්බයක් - බෝම්බයක්" කියා හෝ සැමට තේරෙන අයුරින් බුරන්නේ නැති බැවිණි. ඇමරිකානු ඔරුමිත්තනාඩු හමුදාව මුහුදු බෝම්බ සෙවීමට මුහුදු සිංහයන් පුහුණු කිරීම තවත් මෙවැනි උදාහරණයකි. ඒ අසරණ සතා බෝම්බ ගැන දන්නා ඉටි ගෙඩියක් නැත. පරෙවියන් තමන් ම ලියුම් ලියාගෙන ගැට ගසාගෙන ගොස් බාර දෙයි නම් ඒ පරෙවි දැනුමකි; එසේ නැතිව කකුලේ මොකක් ගැට ගැසුවත් (ගැට නොගැසුවත්) කූඩුවෙන් ගෙන මුදා හළ විට අදාළ ස්ථානයට ගොස් ලැගුම් ගැනීම කරන්නේ නම් ඒ පරෙවි දැනුම නොව පරෙවි නොදැනුම යි.
෴


ඉහත විස්තර කළ දේ මනුෂ්‍ය නොවන දැනුම් ලෙස හඳුනා ගන්නා උගත් බුද්ධිමත් ප්‍රජාව මේ අයුරින්ම බළලුන් ලවා කොස් ඇට බෑවීම "බළල් දැනුම" ලෙස හඳුනා ගනිත් ද?
෴