Saturday, June 22, 2013

මාර දූන් පලවා හැරි පොසොන් පසළොස්වක පොහොය

ගිරිමේඛලා නම් දිව්‍ය හස්තිරාජයා පිට නැගී දස බිම්බරක් සේනාව පිරිවරා යුධ පිණිස බෝ මැඩ කරා දිව ආ කාම ලෝකයට අධිපති වසවර්ති මාරයා, තමන් වහන්සේ සාරාසංඛ්‍ය කල්ප ලක්‍ෂයක් පුරා පෙරුවා වූ පාරමී බලයෙන් පොළෝ මහී කාන්තාව හඬවා ගර්ජනා කරවා, පරාජය කර පළවා හැර ලැජ්ජාවට පමුනවා වදාළ ත්‍රෛලෝකනාථ සර්වඥයන් වහන්සේ පළමු සතිය බෝමැඩ පහල වූ වජ්‍රාසනය මතම සමවත් සුවයෙන් වැඩ සිට, දෙවියන්ගේ සැක දුරු කරනු වස් අහසට පැන නැඟී මොහොතක් කල් යමා මහා පෙළහර දක්වා, බෝධියට ඊසාන දිගින් ආකාශයෙන් බිමට බැස අනිමිසලෝචන නම් අසදෘශ පූජාවකින් මහා බෝධීන් වහන්සේට කෘතඥතාව දක්වා වදාළ සේක. මේ වනාහි බුද්ධත්වයෙන් ප්‍රථම හා දෙවන සති ගත කළ ආකාරයයි. දෙවන සතිය අවසානය සනිටුහන් කරන්නේ වෙසක් මාසය අවසන් වී පොසොන් මාසය එළඹ සිටීමයි.

පොසොන් මාසය එළඹෙත්ම දෙවියෝ උන් වහන්සේ වැඩ සිටි තැනත් වජ්‍රාසනයත් අතරින් පූර්ව සක්වල මුවවිට සිට පශ්චිම සක්වල මුවවිට දක්වා රුවන් සක්මනක් මැවූහ. තථාගතයන් වහන්සේ ඒ සතිය ඒ රුවන් සක්මන මත සක්මන් කළ සේක. තෙවන සතිය අවසානයේ සතුටු සිත් ඇති දෙවියෝ ශ්‍රී මහා බෝධියට වයඹ දිගින් රුවන් ගෙය ක් මැවූහ. සක්මනින් බැස රුවන් ගෙයට වැඩම කළ සම්මා සම්බුදු රජාණන් වහන්සේ චක්‍රවර්ති රාජ්‍යය ලත් රජ්ජුරු කෙනෙකුන් භාණ්ඩාගාරයට වැද තමන් සතු වූ නොයෙක් රත්න ජාති පරීක්‍ෂා කරන්නේ යම් සේ ද, තමන් වහන්සේ අභිනවයෙන් සතු කර ගත් ධර්මරත්නය පරීක්‍ෂා කිරීමට පටන් ගත්හ. මේසේ තමන් වහන්සේගේ "අනෙක ජාති සංසාරං..." යන ගාථාවෙන් පටන් "අප්පමාදෙන සම්පාදේථ" යන ගාථාව දක්වා තමන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන්නා වූ, පිටක වශයෙන් තුනක් වන, නිකාය වශයෙන් පසක් වන, අංග වශයෙන් නවයක් වන, ස්ඛන්ධ වශයෙන් සුවාසූදහසක් වන එහෙත් රස වශයෙන් එකම ධර්ම රසය වන සියලු ධර්මය මුල සිට අග දක්වාත්, අග සිට මුල දක්වාත්, දෙකෙළවර සිට මැද දක්වාත්, මැද සිට දෙකෙළවර දක්වාත් මෙනෙහි කරන උන් වහන්සේගේ බුද්ධ ශරීරයෙන් සවනක් ගණ බුදු රැස් විහිදිණි. මේ බුද්ධත්වයෙන් සතර වන සතියයි.

එසේ සම්මා සම්බුදු රජාණන් වහන්සේ සවනක් ගණ බුදු රැසින් දිලිහි දිලිහී රුවන් ගෙයි වැඩ සිටින සඳ, වෙසක් පෝ දා පැරදී පලා ගිය මාරයා අනෙක් දෙවියන්ගේ නින්දා අපහාස විඳිමින් ස්වකිය පරනිම්මිත වසවර්තී නම් දිව්‍ය ලෝකයේ ස්වකිය භවනේ සිටිය නොහැකිව ඉන් පලා ගොස් මගී වෙසක් මවාගෙන දඹදිව එක්තරා මාවතක් මැද දෙපා දිගු කොට හිඳගෙන එක අතක් නිකට තබාගෙන කරබාගෙන දැන් කුමක් කරම්දැයි කල්පනා කරමින් බොහෝ ශෝකයෙන් සුසුම් හෙලමින් සොළොස් කාරණයක් සිතා ඒ මහමග අවුරා සොළොස් ඉරක් ඇන්දේය. මෙසේ හෙතෙම මහමග ඉරි අඳිමින් සිටින විට ස්වකිය පියාණන් සතර සතියකින් නුදුටු ඒ වසවර්තී මාරයාගේ තණ්හාය, රතීය, රගාය යන නම් ඇති දූන් තිදෙන මේ බැව් දැනගෙන වහා එහි පැමිණ නොබා සිටිය මැනවි පියාණන් වහන්ස, අප නුඹ වහන්සේගේ ඒ සතුරා කාම පාශයෙන් බැඳගෙන විත්, නුඹ වහන්සේගේ පාමුල දක්වා ලමුයි කියා වහසි බස් කියා ගොස් විතරාගී ඒ මුනින්ද්‍රියන් වහන්සේ ඉදිරියේ නොයෙක් රාගී ලීලා දක්වා අසමත් ව පැරදී පලා ගියේ අද වන් පොසොන් පසළොස්වක පෝ දිනකය.

මුචලින්ද නාග දරණය - සය වන සතිය
මාර දූන් පරාජය කළ සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ ඒ අසබඩ පිහිටි අජපාල නමින් ප්‍රසිද්ධ නුග රුක මුලට වැඩම කර එහි සතියක් වැඩ සිටියහ. ඒ පස් වන සතිය අවසානයේ උන් වහන්සේ මුචලින්ද නම් විල අසබඩට වැඩම කළහ. සක්විති රජ කෙනෙකුන් හෝ සම්මා සම්බුදු කෙනෙකුන් හෝ ලොව පහල වූ විටෙක පමණක් වස්නා මහාමේඝයක් වෙයි. චාතුර්ද්වීපික මහාමේඝ නමින් දක්නා ඒ මේඝය ඇති වූ කල සත් දවසක්ම වර්ෂාව වසී. සතර මහාද්වීපය පුරා වසින ඒ වැස්සෙන් නොතෙමෙන එකම තැනක් හෝ නැති විය. එකල, ඒ මුචලින්ද නම් විල වසන නාගරාජයා එහි පැමිණ මේ සත් දවස බුදුන් උපස්ථාන කෙරෙමියි සිතා, බුදුන් වටා සත් දරණ පටක් ලා මහත් වූ පෙන ගොබය බුදු සිරසට මුතු කුඩයක් සේ ලවා පීහ. මේ බුදුරජාණන් වහන්සේ ලැබූ ප්‍රථම උපස්ථානයයි.


සකල ලෝකවාසි බෞද්ධ ජනතාවට වෙසක් පුන් පෝ දිනය වැදගත් වන්නේ යම් සේ ද ලංකාවාසී බෞද්ධ ජනතාවට වඩා වැදගත් වන්නේ පොසොන් පෝ දිනයයි. මාසයකට පෙර අගනුවරට රැස්ව උමතු වෙසින් සැණකෙළි කෙළි මහජනතාව උපාසක ලීලාවෙන් රජරට කරා ඇදෙන්නේ මේ කාලයටයි. තරමක් තද වැසි ඇති වන මේ කාලයේ රජරට පුරා ඇති කුදු මහත් සියලු වැව් පිරී යාම සාමාන්‍යයෙන් සිදු වේ. දිය කෙළි කෙළිනු රිසි දනන්ට මේ රජ මගුලකි. පොසොන් මාසයේ දිය කෙළි පමණක් නොව දඩ කෙළිද යහමින් පැවති බවට අපේ ඉතිහාසය දෙස් දෙයි.

ලක්දිව ඉතිහාසය වෙනස් කළ මහින්දාගමනය

ශූර වීර පණ්ඩුකාභය රජුගෙන් (බු.ව. 107, මූලාශ්‍රය මහාවංශය) ඇරඹුණු අනුරාධපුර රජ පෙළපතේ දෙවනුව රජ පැමිණියේ මුඨසීව රජුය (බු.ව. 177, මූලාශ්‍රය මහාවංශය). ස්වකිය පියාණන් විසින් මනා සැළැස්මකට අනුව ඉදි කෙරුණ රම්‍ය නගරයක් වන අනුරාධපුරයේ සිට රාජ්‍යය විචාල ඒ රජුට තම සැට අවුරුදු රාජ්‍ය කාලය තුල කිරීමට බොහෝ කටයුතු තිබුණේ නැත. අභ්‍යන්තර බාහිර ආරවුල් නැති එතුමාගේ රාජ්‍ය කාලයේ වඩාත් දියුණු නාගරික ලක්‍ෂණ ඇති කර ගනිමින් ලෝකයේ ප්‍රධානම නගරයක් ලෙස දියුණු වූ අනුරාධපුරයේ සුඛිත මුදිත මහජනතාවට සැන්දෑ කාලය විවේකයෙන් ගත කිරීම පිණිසත්, ශාරීරික අභ්‍යාසය පිණිසත් උද්‍යානයක් නොමැති අඩුව දැනිණි. මේ රජතුමාගේ අග්‍රගන්‍ය නිර්මාණය අනුරාධපුර නගරයේ කළ මහාමේඝ වනය හෙවත්, අදද හඳුන්වන පරිදි මහමෙවුනා උයනයි. මේ වනෝද්‍යානය සෑදීම පිණිස බිම සළකුණු කරන දින අකාල මේඝයක් වට හෙයින් මේ උයන මහාමේඝ වන නම් වන බැව් අපේ වංශකතා කියයි.

මුඨසීව රජ සමයේ ලක්දිව පුරා සාමය රජයන සෞභාග්‍යමත් කාලයක් වුවත්, දඹදිව තත්වය එසේ නොවීය. පාඨලීපුත්‍රය රජ දහන කර ගනිමින් මගධයේ රජ බවට පත් වූ චණ්ඩාශෝක තෙමේ කාලිංගය දෙවනත් කර මහා ජන සංහාරයක් කරමින් සිටියේ මේ සමයේ ය. පසුව හෙතෙම දිග්විජය කෙරේ කලකිරී දහම් විජය වැළඳ ගත් ඒ රජ තෙමේ ස්වකිය පුත්‍රයන් හා දියණියන් යන දෙදෙනාම බුදු සසුනේ පැවිදි කරවීය. ඒ මහින්ද කුමාරයෝ ලක්දිව බුදුසසුන පිහිටුවීම පිණිස මොග්ගලීපුත්තතිස්ස තෙරුන්ගෙන් නිල ලදින් මුඨසීව මහරජු ඉතා මහළු බැවින් ලක්දිව නොවැඩ තමන් වහන්සේගේ මව් දේවී තොමෝ වාසය කරන වේදිසගිරියේ වැඩ වාසය කරයි.

මුඨසීව මහරජුට පුත්තු දස දෙනෙක් හා දූ වරු දෙදෙනෙක් වූහ. මහ පිනැති තිස්ස තෙමේ මුඨසීව රජු ඇවෑමෙන් අනුරාධපුරයේ රජ බවට පැමිණියේය. හෙතෙම අශෝක රජු හා අදෘශ මිත්‍රයහ. හසුන් යවා පුරුදු ඇත්තේය. තිස්ස රජුගේ අභිෂේකය (බු.ව. 237, මූලාශ්‍රය මහාවංශය) සමගම ලක්දිව බොහෝ රුවන් පහල විය. තිස්ස රජ තෙමේ සිතන්නේ, ලක්දිව වනාහී බොහෝ රුවන් ඇත්තේය. මේසේ වූ රුවන් දඹදිව් තලේ නැත්තේය.එසේ හෙයින් මේ රුවන් වනාහි ජම්බුදීප චක්‍රවර්ති අශෝක රජුටම ගැලපේ යැයි සිතා, ඇමතියන් අත ඒ රුවන් පඬුරු කොට යැවුහ. අතිශය දුර්ලභ වූ ඒ රුවන් දැක සතුටු වූ ධර්මාශෝක මිහිපල් තෙමේ, ඒ ඇමතියන්ට තනතුරු දී සත් මසක් එහි තබාගෙන සත්කාර කර අවසන, මේ රුවන් හා සැසඳෙන අනික් රුවනක් නැත. එසේ වුවත් තුනුරුවණ වනාහි අගය කළ නොහැක්කේමය කියා සිතා ඒ තිස්ස රජුට බොහෝ පඬුරු සමග අභිෂේකයට අවශ්‍ය කළමනාද සපයා දී සියල්ලටම වඩා උතුම් දහම් පඬුරක් ලෙස හසුනක් ලියා ඒ ඇමතියන් අත ලක්දිව එවූහ.

මිහින්තලයේ බුදුරුව, අම්බස්තල චෛත්‍යය සහ ආරාධනාගල සේල චෛත්‍ය මළුවට දිස් වන අයුරු
තිස්ස රජ තෙමේ ඒ ඇමතියන් අතින් හසුන් අසා තුනුරුවණ කෙරේ පැහැදී ගොස් වෙසක් පුන් පෝ දා දෙවන වරට අභිෂේකය ලැබූහ. මෙසේ අභිෂේක ලැබූ ඒ නිරිඳා සැණකෙළි සිරියෙන් කල් යවා නුවර වැස්සන්ට දියකෙළි විධාන කොට තෙමේ සතලිස් දහසක් සේනාව පිරිවරා දඩකෙළියට ගියේය. මේ පොසොන් පසළොස්වක දිනයයි. වේදිසගිරියේ වැඩ වාසය කරන මහා මහින්ද ස්ථවිරයෝ මේ බැව් දිවසින් දැක ලක්දිව වඩනට මේ කාලය බව දැනගෙන, ඉට්ඨිය, උත්තිය, සම්බල, භද්දසාල යන මහ තෙර වරුන්ද, සංඝමිත්තානම් තම නැගණියන් වහන්සේගේ පුත් සුමන සාමණේරයන් වහන්සේද, එසේම තම මෑණියන් වහන්සේගේ බෑණනුවන් කෙනෙකු වන අනාගාමි භණ්ඩුක නම් උපාසකයෝද යන මේ සෙනග පිරිවරා අහසින් වැඩ මිහින්තලයේ වැඩ හුන්හ.

එකල ඒ මිස්සක පවුවේ වෙසෙන දේවතාවා මුව වේශයක් ගෙන තිස්ස රජු ඉදිරියෙන් දිව ගිය ආකාරයත්, ඒ පසුපස පන්නාගෙන ගිය මහ රජුට මහින්ද මහ රහතන් වහන්සේ "තිස්ස තිස්ස" ආදී වශයෙන් ආමන්ත්‍රණය කළ ආකාරයත්, "මේ මොන යකෙක්'දැ"යි බියපත් වූ මහ රජුගේ බිය සංසිඳවීමට
සමනාමයං මහාරාජ - ධම්මරාජස්ස සාවකා - තමෙව අනුකම්පාය - ජම්බුදීපා ඉදාගතා
යනාදී වශයෙන් දේශනා කළ ආකාරයත් චිරප්‍රසිද්ධ කරුණු ය. මෙසේ බියෙන් මිදුණු ඒ දේවානම්පියතිස්ස රාජයා අඹ පැනය හා ඥාති පැනය යන පැන දෙක විමසා වදාළ මහින්ද මහ තෙරුන්ට දුන් පිළිතුරු අනුව බුදුදහම විමසා අවබෝධ කර ගැනීමට සමත් චින්තන ලීලාවක් ලක්දිව ජනයා සතු බව දැන ගත් උන් වහන්සේ ඒ නුවණැති රජුට චුල්ලහත්තිපදෝපම සූත්‍රයෙන් දහම් දෙසා වදාළ අයුරුත්, ඒ දහම් අසා මහ රජු සතලිස් දහසක් සේනාව සමග තෙරුවන් සරණ ගිය අයුරුත් එසේම චිරප්‍රසිද්ධයහ.

අනුබුදු මිහිදු මාහිමියන් දේවානම්පියතිස්ස රජුට සම්මුඛ වූ අම්බස්තලය ෴ පසුබිමින් දිස්වන්නේ ආරාධනාගලයි
මෙසේ තෙරුවන් සරණ ගිය ඒ රජ්ජුරුවන් වහන්සේ තමන් වහන්සේ වෙතට එළඹියා වූ ආහාරය තෙරුන් වහන්සේට පිළිගැන්වූ විට ඒ විකාලය බැවින් තෙරුන් වහන්සේ "දැන් දන් නොවළඳන්නෙමු"යි ප්‍රතික්‍ෂේප කළහ. නුවරට යම්හයි ආරාධනා කළ කල්හි "දැන් මෙහි වසන්නෙමු"යි දැන්වූ සේක. එසේ වී නම් මේ (ගිහි වෙස් ඇති භණ්ඩුක) කුමාර තෙමේ අප සමග යේව"යි යාඥා කළ කල්හි "මේ තෙමේ ගිහි ගෙයි නොවසයි, දැන්ම පැවිදි කරන්නෙමු, මහ රජ තෙපි නුවරට යව්"යයි පිටත් කළ සේක. මුළුමනින් පහ නොවූ සැක ඇති ඒ රජ තෙමේ භණ්ඩුක කුමාරයා පසෙකට කැඳවා විස්තර විචාරන්නේ මහ තෙරුන් වහන්සේගේ විස්තර දැනගෙන අපමණ සතුටට පැමිණ එසේ වීනම් පෙරවරු "රථය එවන්නෙමි, නුවරට වැඩිය මැනව"යි ආරාධනා කොට ගියාහුය. මහ තෙරුන් වහන්සේ එදා සවස් කාලයෙහි ම මිස්සක පවුව මතදී භණ්ඩුක කුමාරයා මහණ කළාහුය. මේ වනාහි ලක්දිව ප්‍රථම පැවිදි කර්මයයි. ඒ භණ්ඩුක උපාසකයෝ ද මහණ කරන කෙනෙහිම සව් කෙලෙසුන් නසා රහත් ඵලයට පැමිණ වදාළහ. ඒ භණ්ඩුක ස්වාමින් වහන්සේගේ උපසම්පදා විනය කර්මය සම්පුර්ණ කිරීම පිණිසයි මිහිඳු මාහිමියන් තමන් ඇතුළු රහතන් වහන්සේලා පස් නමක් පිරිවරාගෙන වැඩම කළේ.

ඉක්බිති තෙරුන් වහන්සේ සුමන සාමණේරයන් බනවා, කාල ඝෝෂා කිරීමට නියම කළහ. ඒ තෙරුන් වහන්සේ මුළු ලක්දිව ඇසෙන සේ සෘද්ධි බලයෙන් කාල ඝෝෂා කළාහුය. මෙසේ සුමන සාමණේරයන් වහන්සේ කාලඝෝෂා කළ ස්ථානය අද ආරාධනා ගල ලෙස හැඳින්වේ. මේ කාලඝෝෂාව අසා රැස් වූ ලක්දිව් වැසි දිව්‍ය, නාග සුපර්නාදීන්ට මිහිඳු මාහිමියන් වහන්සේ විසින් සමචිත්ත පරියාය සූත්‍රයෙන් දහම් දේශනා කරන ලද බව කියවේ. මිහිඳු මාහිමියන් තිස්ස රජු හා සම්මුඛ වී දහම් දේශනා කළේ අම්බස්තලයේදීය.

මෙසේ අසංඛ්‍ය සත්ත්වයන් අමා මහ නිවන් දක්වා පසුදිනට පහන් වූ සඳ එහි පැමිණි රථාචාර්යයා පළමුව යවා තබා තමන් වහන්සේ රහත් පිරිවර සමග අහසින් වැඩ නැගෙනහිර මහ වාසලට සැපත් වූහ. රජ්ජුරුවෝ ද මෙපවත් අසා පැමිණ පසඟ පිහිටුවා වැඳ මහ පෙරහරින් ගෙන ගොස් සිංහාසනයේ වඩා හිඳුවා කළමනා සත්කාර කොට දහම් දේශනයට ආරාධනා කළාහුය. මිහිදු මාහිමියන් වහන්සේ අන්තඃපුරයේදී විමානවස්තුව සහ ප්‍රේත වස්තුව මුල්කොටගෙන දහම් දේසුහ. ඒ දහම් අසා අනුලා දෙවින් ප්‍රමුඛ පන්සියයක් ස්ත්‍රීහු සෝවාන් බවට පත් වූහ.

මේ පවත් අසා එක රැස් වන්නා වූ මහජනයාට රජ මැදුර හා අන්තඃපුරය අවකාශ මද බැවින් පස්වරු කාලයේ ධර්ම දේශනා පිණිස රජ ගෙයි ඇත් හල සකසා ධර්මාසන පනවා දුන්හ. තෙරුන් වහන්සේ මෙහි වැඩ හිඳ දේවදූත සූත්‍රයෙන් ධර්ම දේශනා කළහ. ඒ ඇසූ දහසක් පුරුෂයින් සෝවාන් කළහ. තව තව එන සේනාව මහත් බැවින් ඇත් හලත් සම්බාධ බැවින් නුවරට දකුණු දිග නන්දන නම් උයනෙහි වැඩ හිඳ සවස් කාලයේ බාලපණ්ඩිත සූත්‍රයෙන් ධර්ම දේශනා කළහ. එයිනුත් දහසක් පමණ පිරිස සෝවාන් වූහ. මෙසේ තමන් වහන්සේ අනුරාධපුරයට වැඩි පළමු දිනයේම දෙදහස් පන්සියයක් සිංහලයන් සෝවාන් කරවා මහින්ද මහා රහතන් වහන්සේ, ලංකේශ්වර වූ දේවානම්පිය තිස්ස රජුගේ ආරාධනයෙන්, මුඨසීව මහා රජු විසින් කරවන ලද මහාමේඝවන නම් උයනෙහි රාත්‍රී විහරණය කළ සේක.

දෙවන දා උයනට සැපත් වූ මහ රජු ආරාම පිළිගැනීම කැප බැව් තෙරුන් අතින් දැනගෙන ඒ මහාමේඝවන උද්‍යානය මහා සංඝයාට පිළිගැන්වූහ. මේ මහපෝලෝ ගුගුරුවා පිළිගන්නා ලද දෙවන ආරාම පූජාවයි (පළමු වැන්න වේළුවනාරාම පූජාව වෙයි). මෙහිදී දෙසන ලද දම් අසා අනුලා දේවී සකෘදාගාමී විය. ඒ දෙවින් පැවිදි වන රුචි පහල කළ බැවින් ඈ පැවිදි කර ගන්නා ලෙස ඉල්ලූ මහරජුට "මහරජ, ස්ත්‍රීන් පැවිදි කිරීම කැප නැත්තේය. අපගේ නැගණි සංඝමිත්තා නම් තෙරණි කෙනෙක් වෙති. උත්තම වූ බෝධීන් වහන්සේගේ දක්ෂිණ ශාඛාවද බොහෝ භික්ෂුනින්ද ගෙන උන් වඩින ලෙස තොපගේ මිත්‍ර අපගේ පියාණන්ට හසුන් යවව"යි තෙරුන් වහන්සේ පිළිතුරු දුන්හ. මේ ලක්දිව මෙහෙණි සස්නේ මුලාරම්භයයි. මහමෙවුනා උයන පිළිගත් මිහිඳු මහ තෙරුන් පිළිවෙලින්, ශ්‍රී මහා බෝධිය පිහිටන තැන, ලෝවාමහපා පිහිටන තැන, රුවන්වැලි සෑ පිහිටන තැන ආදී සතර බුදු වරුන් විසින් සේවනය කරන ලද්දා වූ උත්තම ස්ථාන සතකට වැඩ වදාරා සමන් මල් අට මිට බැගින් පූජා කර සත් වරක් පොළෝ ගුගුරවා එදින අග්ගික්ඛන්දෝපම සූත්‍රයෙන් බණ කියා දහසක් පමණ දෙනා නිවන් දැක්වූහ.

මෙසේම තුන් වන දා ආශීර්විෂෝපම සූත්‍රයෙන් ද, සිව් වන දවස් අනමතග්ග සූත්‍රයෙන් ද බණ වදාරා නොයෙක් දහස් ගණන් ස්ත්‍රී පුරුෂයන් නිවන් දැක්වුහ. එසේම මහා සීමාව බඳවා බුදුසසුන පන්දහසක් හවුරුදු පවත්නා සේ තිර කළේය. මේ මහා සීමාව බන්ධනය කරන දිනයේද පොළෝ කම්පා විය. පස් වන දින ඛජ්ජනිය පරියාය සූත්‍රයෙන් ද, සවන දවස් ගොමයපින්ඩ සූත්‍රයෙන් ද, සත් වන දවස් ධම්සක්‌පැවතුම් සූත්‍රයෙන් ද බණ වදාරා දහස බැගින් දෙනා සෝවාන් ඵලයට පත් කළ සේක.

මෙසේ තමන් වහන්සේ නුවරට වැඩි සත් දවසක් තුල අටදහස්පන්සීයක් දෙනාට නිවන් සාදා දී, නව තැනෙක මහපොළෝ ගුගුරවා පන්දහසක් කල් පවත්නා සේ සසුන පිහිටුවා වදාළේ මෙවැනි පොසොන් මාසයකදීය. අදත් වසරක් පාසා ලක්දිව ලක්‍ෂසංඛ්‍යාත මහ ජනයා මිස්සක පවුවට සහ අනුරාධපුරයට ඇදෙන්නේ එදා දේවානම්පියතිස්ස මහරජුගේ මාලිගයටත්, එතැනින් ඇත් හලටත්, එතැනින් නන්දන උයනටත් අවසන මහමෙවුනා උයනටත් වශයෙන් මහජන ගඟ ගලමින් දැක්වූ උපහාර සිහි ගන්වමිනි. මහ මග අඩියෙන් අඩියට දන්සැල් දෙන්නේ දම්රසයට ඇදී එන ඒ ජනයාට ප්‍රත්‍යලාභයෙන් සංග්‍රහ කර පින් සිදු කර ගන්නා අභි‍ප්‍රායෙනි. එවැනි අභිප්‍රායක් නැති වන්දනා ගමන් දන්සැල් මේ පොසොන් මාසයේ මේ පින්බිමට එපා !

Wednesday, June 19, 2013

සුන්දරිය සහ තිරිසනා ගැන තවත් කතාවක්‌ නොවේ !

සුද්දාගේ නම ටාසන් නම් සුද්දීට අපිට ජේන් කියන්නට ඇහැකි. උගේ නම රෝමියෝ නම් ඈට ජුලියට් යැයි කියන්නට තිබුණා. ඒත් මේ සුද්දගේ නම අපි දන්නේ නෑ. ඒ නිසා සුද්ද ම කියමු, නමෙන් වැඩක් නෑ නොවැ.

සුද්ද හිටියේ යාල අද්දර, මේ සුද්දන් රට කරන කාලේ නිසා ඒ හැටි දියුණුවක් නෑ ඔන්න. කැලේ තමයි ලංකාව පුරාම. දියුණුව කියන්නේ කැලේ කපල මොනවා හරි කරන එක නිසා සුද්ද යාල ආවේ ඒ වැඩේට. මිනිහට යස බංගලාවක් තිබුන කැලේ අද්දරම, ලොකු වත්තක් මැද්දට වෙන්න.

ඒ කාලේ කැලේ වට කර වැටවල් බඳින සිරිතක් තිබුනේ නෑනේ. ඉතිං කැලේ වැසියොත් ගමේ වැසියොත් කලවමේ තමයි ජීවත් උනේ, ගමේ මිනිස්සු අකුලේ රිංගනවා, කැලේ සත්තු ගම් වදිනවා. කවුරුත් තමන්ගේ සීමාව දැනගෙන හිටිය නිසා කාටවත් වැඩි කරදරයක් නෑ.

ඔය අතරේ තමයි සුද්ද හදිසියේ එංගලන්තේ ගියේ. ගමේ මිනිස්සුනම් කිව්වේ පෙලවාසියක් කර ගන්ට ගියා කියලයි. ඒ ගැන නෝක්කාඩු කියන්න ගමේ කවුරුත් උන්නේ නෑ, සුද්දගේ චරිතේ හොඳයි. කොහොම හරි ඕං සුද්ද ගිහිං මාස ගානකට පස්සේ සුද්දයි සුද්දියි දෙන්නම ආවලු නැවෙන්. ගමේ සමහර ඇත්තොත් ගාලු ගියාලු මේ දෙන්නව පිළිගන්න.

කොහොමින් කොහොමින් හරි සුද්ද සුද්දිව කැන්දන් ආව කියමුකෝ බංගලාවට.

එදා රෑ...

එදා රෑ තමයි වැඩේ.

සුද්ද ඉතිං පුරුදු කාරයනේ. මූ ගොර ඇද ඇද නිදි නැවේ ආව මහන්සියටත් එක්ක. සුද්දී එහෙට පෙරළෙනවා, මෙහෙට පෙරළෙනවා, සුද්දගේ අත අරගෙන පටලවා ගන්නවා, සුද්දව කොට්ටෙ වෙනුවට තියා ගන්නවා... මොනඃ ! නිදි දෙව්දුව සුද්දී ළඟටවත් එන්නේ නෑ, එක්කෝ එයාත් සුද්ද වගේම කොහේ හරි වැටිලා නිදි.

හඳ එළියත් පායලා තියෙනවා... එළියේ එක එක රෑහි හඬවල් ඇහෙනවා... එංගලන්තේ වගේ නැතත් ඇඟ කීරිගැහෙන හීන් හුළඟක් බාගෙට ඇරිලා තියෙන ජනේලේ පොලු අතරින් එනවා. ඇඳ ළඟ තියෙන කනප්පුව උඩ ලස්සනට හදල තියෙන පළතුරු වට්ටියේ ලොකු කෝලිකුට්ටු ඇවරියක්ම හඳ එළියෙන් දිලිසෙනවා සුද්දිට පේනවා. එයා නිදි නැතිව ඇඳේ එහෙට පෙරළෙනවා, මෙහෙට පෙරළෙනවා. සමහර විට නැවේ ඇවිත් තෙහෙට්ටුව නිසා වෙන්න ඇති. ඒ අතරේ තමයි කවුරු හරි කෙනෙක් (සතෙක්?) ජනේලේ අයිනේ බරට අඩිය තිය තියා ඇවිදිනවා සුද්දිට ඇහුණේ. අපොයි, එයාව බය කරන්න ඔය සද්ද වලට බෑ.

එයා හිමීට නැගිට්ටා. හවුස් කෝට් එක දා ගත්තා, බරාඳය දිගේ ගිහිං ලොකු දොර ඇරගෙන බලාගෙන ඉන්නවා ජනේලේ පැත්ත දිහා. ඔන්න එතකොට තමයි ලොකු පර්වතයක් වගේ දෙයක් හඳ එළියේ හෙලවෙනවා එයා දැක්කේ. සුද්දි තේරුම් ගත්තා මේ නම් අලිය බව. සුද්ද අස්සයෙකුටත් වඩා ලොකු මේ වගේ සතෙක් ගැන එංගලන්තේදී කියනවා එයා අහල තිබුණා, ඒත් දැක්කේ අදයි.

අලිය ටික ටික ජනේලේ ලඟට ලං උණා. විදුලියක් වැදුන වගේ එක පාරටම දැහැනෙන් නැගිට්ට සුද්දි ඉක්මනට දොර වහල දුවගෙන ගියේ කාමරේට. අලිය ජනේලෙන් හොඬවැල ඇතුලට දානවත්, අර කනප්පුව උඩ තිබුණු ලොකු කෝලිකුට්ටු ඇවරිය ඒකෙන් පටලව ගන්නවත් ඊට පස්සේ ඒක කටට යවනවත් සුද්දි පැහැදිලිවම දැක්ක. අලිය ඒක කාල යන්න ගියත්, සුද්දිට ඉස්පාසුවක් නෑ මේ දැක්ක දේ කාට හරි කියා ගන්නකම්. දෙයියනේ අවුරුදු විසි ගානක් එංගලන්තේ ඉඳල හීනෙන්වත් හිතපු දෙයක්ද මේ ලංකාවේ හිටපු එක රෑකට දැක්කේ... තව මොන මොනවා දකින්න ලැබෙයිද ඉදිරියට...

සුද්දි පත්තු කළා ලාම්පුව, ගියා සුද්දගේ ලියන මේසේ ලඟට, ගත්ත ලියන කඩදාසියක්, ඔන්න ලියනවා අම්මට ලියුමක්...

ආදරණිය අම්මා වෙතටයි,

දෙවියන් වහන්සේගේ කරුණාවෙන් අපි ගාලු වරායෙන් ලංකාවට සැපත් උනා...

අපි එංගලන්තේ ඉන්නකොට එයා අලියා ගැන කතා කළා අම්මාට මතකද? මම අද අලියෙක් දුටුවා. ඌනම් මහා පුදුමාකාර සතෙක්. ලොකු පර්වතයක් වගේ මූ අද රෑ පැද්දි පැද්දී ආවා අපේ ජනේලේ ලඟටම. මම බලන් හිටියා.

මූ ඇවිත් උගේ අර දිගම දිග වලිගය අපේ ජනේලෙන් බංගලාව ඇතුලට දැමුවා. දමා අර කනප්පුව උඩ තිබූ රස කෝලිකුට්ටු ඇවරිය ඒ දිග වලිගෙන් ඔතා ගත්තා. අම්මා කිවුවාට විශ්වාස කරන එකක් නෑ මූ ඒ යස කෙහෙල් ඇවරිය වලිගෙන් ඔතාගෙන ඊළඟට කළ දේ. දෙයියන්ගේ නාමෙට මා විශ්වාස කරන්න, අම්මේ, එයා කියල තියෙන්නේ ඇත්තම තමා. අලියා ඇත්තටම දෙවියන් වහන්සේගේ පුදුම මැවිල්ලක් ...
හ්ම්... ලියුමනම් තව ඉවර නෑ, ඒත් කතාව ඉවරයි.

Monday, June 10, 2013

සිහිල් අමා පැන් දන්සැල ෴

මේ කතාව වෙසක් දින වල පුවත් පතකින් කියවූ දෙයක්, පාඨක ලිපියක්. සියලු දේ එලෙසම මතක නැති උනත්, කතාවේ හරය වෙන්නේ, මේ වෙසක් සමයේ සිය මුළු පවුලම රථයේ නංවාගෙන අගනුවර වෙසක් සිරි නැරඹීමට ගිය කෙනෙක් තමන් තරුණ වයසේ අත්දුටු සිදු වීමක් විස්තර කිරීමයි.

ඒ මහතා තරුණ කාලයේ මිතුරු කැල සමග වෙසක් බලන්නට ගොස් තිබේ ලු. දන්සල් වලින් සංග්‍රහ විඳිමින් ගියත් අද තරම් එකල දන්සැල් තිබී නෑ. නන් විසිතුරු වෙසක් පහන් කූඩු බලමින්,තොරන් බලන සෙනග අතර තෙරපෙමින් බොහෝ වෙලා ගමන් කළ මේ පිරිසට ඇති වූයේ දැඩි පිපාසයක්‌. පහසුම ප්‍රතිකර්මය මග අයිනේ සිටින සරුවත් හෝ වෙනත් පැණිබිම වෙළෙන්දෙකුට ගානක් සපයා දී පිපාසය සංසිඳවා ගැනීම වුවත්, මේ තරුණ පිරිස ඊට එකඟ වී නෑ. මෙච්චර දන්සැල් තියෙද්දී සල්ලි දීල බීම බොන්න පිස්සුද... එකෙක් කීවම අනිත් උනුත් හිස සලා අනුමත කරන්නට ඇති. එසේ නැතිනම් ඇත්තම හේතුව ප්‍රමාණවත් මුදලක් අතේ නොතිබීම වන්නටත් හැක.

කෙසේ හෝ, මේ පිරිස එකඟ වන්නේ බීම දන්සැලක් සොයා ගැනීමටයි. මතකය නිවැරදිනම්, ස්ථානය කොළඹ නවම් මාවත. ඔන්න ගහල තියෙනවා ලොකු බැනර් එකක්.

මේ අයට හරි සතුටුයි. වැඩි පොලිමකුත් නෑ. හැබැයි පාරට ගෙනත් දෙන කෙනෙකුත් නෑ, ඇතුලට ගිහිං තමයි ගන්න ඕනේ.

ඕන එකක්, ප්‍රීති වෙසක් කියල මේ කට්ටිය බයිසිකල් හෙම අයිනෙන් නවත්තල (එයාල ගියේ පයින්ම නම් ඉතිං නවත්තන්න බයිසිකල් නෑ ඕං) පඩිපෙළ නැගල යන ගමන් කෝකටත් කියල මග හිටි තලත්තෑනි කෙනෙකුගෙන් අහන්න හිතලා මාමේ, මේ දන්සැල... කියනකොටම ඒ උන්දැත් කියපි හරි පුතාලා, ඔය කෙලින්ම ඇතුලට යන්න. ඇතුලේ ඉඩ තියෙනවා.. කියල.

ඔන්න අපේ සෙට් එක දිව විකාගෙන කෙල පෙරාගෙන ගියාලු "අමාපැන්" බොන්න. ලොකු හෝල් එකක් පුරවලා පෙළට පුටු තියලා ලොකු මේස දිගට පොත් ගොඩ ගහල තියෙනවලු, කැමති කෙනෙකුට කැමති පොතක් අරන් කියවන්න. ඒ තමයි "අමාපැන් දන්සැල".

මේ කතාව පත්තරේ කියවලා මට මතක් උනේ "ගෝනි එළුවා" ගේ කතාව. ඒකත් ඇත්තටම උන දෙයක් ලු. අනිත් එකා තමයි "පැදුරු එළුවා".

අමා පැන් ගැන මේ කතාව ලියවුණේ වෙනත් කාර්‍යයක් නිසා. දෙතිස් කතා කියවන අපේ මිතුරන්ට පුළුවන් නේද මේකට උදව් කරන්න.

මේකයි, කර්තව්‍යය.

අපිට පොත් ලැයිස්තුවක් හදා ගන්න ඕනේ අර වගේ අමා පැන් දන්සැලකට. වෙනත් වචනයකින් කියනවනම්, පොත් ගුලකට. දැනට දෙන්න වැඩි විස්තරයක් නම් නෑ. සාමාන්‍ය ගැමි ජනතාව එක් රොක් වන කොළඹින් ඉතා දුර බැහැර (250 km පමණ) විහාරස්ථානයකට තමයි මේ පොත් යන්නේ.

සියලුම පොත් පෞද්ගලිකව කියවා ගුණ දොස් බැලිය නොහැකි නිසා ඔබලා කියවූ පොත් වලින් සුදුසු ඒවා නිර්දේශ කළ හැකිනම් අපට පහසුවක්. එසේම, ඒ පොත් මිලදී ගත හැකි ස්ථාන සහ දළ වශයෙන් ඒවායේ මිල ගණන් ද ඉදිරිපත් කළ හැකිනම් තවත් අපූරුයි. කට්ටල වශයෙන් මිලදී ගත හැකි පොත් (උදා. රේරුකානේ හිමිගේ පොත්) එසේ කට්ටල වශයෙන්ම මිලදී ගන්නා විට වට්ටම් ලැබෙන තැන් ගැන දැන ගැනීමට ලැබේනම් එය අමතර වාසියක්.

මේ ඔබලාගේ අවස්තාව.
...
ශ්‍රී ලංකාවේ සත් වන විධායක ජනාධිපති නන්දසේන ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා අද (ඉල් අව සතවක දා) උදෑසන සර්වඥයන් වහන්සේගේ ද්‍රෝණයක් ශාරීරික ධාතූන් වහන්සේලා වැඩ සිටින අනුරාධපුර රුවන්වැලි මහා සෑ රදුන් අභියස සම්බුද්ධ පා පහසින් පවිත්‍ර වූ ජය භූමියේ සිට ජනාධිපතිධුරයේ ප්‍රතිඥා දීමෙන් අනතුරුව ජාතිය අමතා කළ ප්‍රකාශය.


එතුමාට දෙතිස් කතාවේ උණුසුම් සුභ පැතුම් !
තෙරුවන් සරණින් සියළුම දෙවි රැකවරණින් සියලු කටයුතු සාර්ථක වේවා !