Friday, May 31, 2013

සත්ව සුභ සාධන විභූෂණ

වෙසක් පෝ දිනයේ අපට අසන්නට / දකින්නට සිදු නොවිය යුතු සිදු වීමක් සිදු විය. ඒ බෝවත්තේ ඉන්දරතන නම් ස්වාමින් වහන්සේ කරුණු කිහිපයකට විරෝධතාව දක්වා දළදා මැදුර අබියසදී සිරුරට ගිණි තබාගැනීමෙන් ඇති වූ දැඩි පිළිස්සුම් හේතුවෙන් කොළඹ ජාතික රෝහලේදී අපවත් වීමයි. මේ සිදු වීම අප දැන ගත්තේ සිකුරාදා නොව ඉරිදා සවස සියල්ල අවසන් වූ පසුව වීම අපේ කම්පනය අඩු කිරීමට හේතු විය. අප පමණක් නොව ලක්දිව බොහෝ ජනයා පෙර නැසූ විරූ මේ පුවතින් කම්පනයට පත් වී සිටින බව සැකයක් නැත.

පහත දැක්වෙන්නේ අප මිතුරු ජොසෙෆ් විසින් මේ සිද්ධිය සහ අනුයාත මාධ්‍ය හැසිරීම අලලා ලියැවුණු රචනයකි. වචන කිහිපයක වෙනසක් පමණක් කර ඒ ලිපිය දක්වමු.

මේ රචනයේ අප ප්‍රිය නොකරන වචන ඇත. එහෙත් ඒවා ඉවත් කිරීම රචනයේ අරුතට හා ඉන් දෙන හැඟීමට කරන්නේ අසාධාරණයකි. උදාහරණයක් ලෙස 'හම්බ' යන වචනය ගනිමු. හම්බයින් යනු අල්ලාහඃ නම් දරුණු දෙවියෙකු අදහන එක් ජන වර්ගයක් පමණි. හම්බයින්ට අමතරව මරක්කල, බෝරා, ජා, පාර්සි, මැලේ, ඇෆ්ගන්, අරාබි ආදී විවිධ වර්ග වල මිනිස්සු මේ දෙවියන් අදහත්. යට දැක්වෙන රචනයේ කතු තුමා මේ වෙනස් කම් ගැන නොසළකා ඉස්ලාම් නමින් හැඳින්වෙන ඇදහිල්ල පමණක් සළකා 'හම්බ' පදයෙන් සළකා ඇති බව පැහැදිලිය.

තවද සඳහන් කළ යුතු වැදගත් කරුණක් වෙයි. මේ රචනය අපට ලැබෙන්නේ සඳුදාය. අප එය දකින්නේ එදා රාත්‍රියේය. වෙසක් ලිපිය පිටම අලුත් ලිපියක් පළ කිරීම සුදුසු නැති නිසාත්, විශේෂයෙන්ම මේ සංවේගජනක පුවතින් අප වෙබ් අඩවිය 'හිට්' කර ගැනීම ඇවැසි නැති නිසාත් මෙය සතියක් කල් පමා කිරීමට තීරණය කළෙමු. මිතුරු කතුතුමා ඒ ගැන උරණ නොවේවා.

කාල වේලාවක් ලැබුනොත්, මේ රචනය ගැන අපේ අදහස් ඉදිරිපත් කරමුව. එතෙක්, ජොසෙෆ් සමග එකතු වී ඒ අසරණ ස්වාමින් වහන්සේට අපද නිවන් පතමු. ඉනුත් නො නැවතී සසර සැරිසරන තුරු මෙවන් අඥාන කම් කිරීමට සිත් පහල නොවේවායි ද වැඩිදුරටත් පතමු.


චිකන් බාබක්යු කිරීම ලංකාවේ ඉහල මධ්‍යම පාන්තික සමාජයේ ආතල් එකකි. විනෝද සමයං (ගෙට් ටුගෙද) හා විනෝද ගමන් (ට්‍රිප්) වලත් විශේෂයෙන්ම මයිල් කෙළින් කරගෙන යන ගමන් (ඇඩ්වෙන්ච ටුව) වලත් මෙය අත්‍යාවශ්‍ය විනොදාන්ගයකි. කැලේ කුඩාරමක් අටෝගෙන බාබේරියන් නමින් අද හැඳින්වෙන අර්ධමනුෂ්‍ය සත්ත්වයාගේ ගති සිරිත් අනුගමනය කරමින් කරන මේ මස් පුළුස්සා අනුභව කිරීම එකී බාබේරියන් සත්ත්වයාගෙන් පැවතෙන යුරෝපීය මනුෂ්‍යයාගේ සභ්‍යත්වයට කොතරම් ගැලපුනත්, අවුරුදු 2600 ක ඉතිහාසයක් ගැන උදම් අනන, අනන්‍ය වාපි (වාරී නොවේ) සංස්කෘතියක් හා ගොවිතැනක් ගොඩ නැගූ ජාතියකට තරම් වේදැයි සළකා බැලීමට මේ කාලයයි.

හදිසියේ බාබක්යු ගැන සිහි වූයේ ඇයි කියා කෙනෙකුට ගැටළුවක් විය හැකියි. අපට එය සිහි වූයේ ඇමරිකානු හමුදාව විසින් ඉල්ලං කෑමට පෙරාතුව ඇමරිකානු අනුග්‍රහ සහිතව වියට්නාමයේ බලයට පත් ක්‍රිස්තියානි ආණ්ඩුවේ තිරය පිටුපස ප්‍රබලම චරිතය වූ න්හුඃ ආරියාව (මදාම් න්හුඃ) ලෙස හැඳින්වුණු කාන්තාව විසින් කළ ප්‍රකාශයක් සිහි වීමෙනි. ඈ ගැන විස්තර අන්තර්ජාලයේ ඇත. කියවා ගැනීම තම තමන් සතුය. මෙතැනට අදාළ වන එකම දෙය ඒ ක්‍රිස්තියානි රෙජීමයේ දුර්දාන්ත ක්‍රියා හා බෞද්ධයින්ට එරෙහිව කෙරුණු වර්ගසංහාර ක්‍රියාවන්ට එරෙහිව ජනමතය ගොඩ නංවනු වස් ස්වකිය කලේබරය ගිණි දැල් වලට පාවා දෙමින් ත්'ට් ක'වෑන් ඩ' හිමිපාණන් විසින් කළ උදාර ආත්ම පරිත්‍යාගය සමච්චලයට ලක් කිරීම පිණිස ඈ විසින් කළ උද්දච්ච හා තකතීරු ප්‍රකාශයයි (clap hands at seeing another monk barbecue show). "මේවා බල බල අපිට පට්ට ආතල්, තව මේ වගේ බාබක්යු කරන්න කැමති මෝඩයෝ ඉන්නවනම් දෙවියන් වහන්සේගේ නාමයෙන් අපේ ආණ්ඩුව ගානේ තෙල් සලාකයක් දෙන්නම්" යනු ඇගේ ප්‍රකාශයේ සිංහල අනුවාදයයි. මෙවැනි ප්‍රකාශ කීයක් අපි වෙසක් දින සිට අද දක්වා ඇසුවෙමුද?

මේ ප්‍රකාශ වලට හේතුව ගව ඝාතනයට විරෝධය පා (යැයි මාධ්‍ය විසින් වැරදියට පෙන්වා දෙනු ලැබූ) එක්තරා භික්ෂූන් වහන්සේ නමක් වෙසක් දිනයේ දළදා මාළිගාව අබියසදී සිරුරට පැට්‍රල් හලාගෙන ගිණි තබා ගැනීමයි. ගව ඝාතනය හෙවත් හරක් මැරීම තබා අම්ම-අප්පා මැරීමට වත් විරෝධය දැක්වීම පිණිස තමන් දිවි නසා ගැනීම අපි අනුමත නොකරමු. මේ දිවි නසා ගැනීම හේතුවෙන් දිවි රැකුණු එක ගොනෙක් වත් නැත. නමුත් සුවර්ණවාහිනිය යැයි නම් කෙරුණු පාපවාහිනියේ උන් නම් අම්බානක හිට්ස් (එනම් ප්‍රේක්ෂක දර්ශන) වැඩි කර ගත් බව පෙනිණි. බැලූ උන් ගොන්නු නම් පෙන්නූ උන් ඒ ගොන් මරාගෙන කෑ හම්බයෝ !! මේ අතර වෙබ් අඩවි මේ මළකුණ තවමත් විකුණන් කෑමට හදයි. ඒ අතර බංකොලොත් දේශපාලුවෝ, මින් තමන්ට ගත හැකි වාසියක් වේදැයි සොයති. උන් කටු කෑමට පොරකන ගිජුලිහිණි ! ගාලු පාර වසාගෙන අඟුරු වී ගිය මිනිය ඉල්ලා උද්ගෝෂණය කළ සිවුරු ඇඳ ගත් අම්බරුවන් පිරිස නම් කෝටුමස් කළ යුතුමය. අර ගොන් වහන්සේ නුවරදී ගිණි තබා ගන්නා බවත්, කොළඹදී ඔහු කලේබරය රෝහලේ දමා පරලෝකප්‍රාප්ත වන බවත්, ඉන් පසුව දෙපැයක් හිමිකරුවෙක් රහිත ඒ කලේබරය කොළඹ තබාගෙන තමන්ටත් වාසියක් සළසා ගත හැකි බවත් මේ අයගේ සැළසුම වූ බවයි අපට පෙනෙන්නේ. මේවා සහගහන අපරාද හලෝ !

මේ පුවත සම්බන්ද වෙබ් අඩවි පුවත් වලට විවිධ පිස්සන් සහ පුස්සන් විසින් දැමුණු ප්‍රතිචාර ගැනද වචනයක් සඳහන් කළ යුතුය. මෙහි උපුටා ගැනෙන්නේ සාමාන්‍යයෙන් අබෞද්ධ වන එහෙත් බෞද්ධ ලෙස පෙනී සිටින මාක්ස්වාදී පක්ෂයක් විසින් නඩත්තු කෙරෙන එක්තරා වෙබ් අඩවියක දැමෙන ප්‍රතිචාර පමණි.
  1. "වෙස්සන්තර හිස දන් දුන්නක් සේ මේ හිමියන් කල මේ උදාර පැතුම, ඒ ආකාරයෙන්ම ඉෂ්ටසිද්ද වේවා, සාදු, සාදු, සාදු." --- ගුබ්බෑයමේ සමරේ
    ඉන්නේ ගුබ්බෑයමේ, නම සමරේ. පැතුම උදාරයි ලු. හැබැයි වෙස්සන්තර දුන්නේ මොනවද නොදුන්නේ මොනවද දන්නේ නෑ.
  2. "බුදුරජානන්වහන්සේ කල්ප ලක්ෂයක් පෙරුම් පුරල බුද්ධත්වයට පත්වුණේ හරක්ව ඝාතනයෙන් නිදහස් කර ගන්න නම් නෙමෙයි." --- විශ්වවිද්‍යාල සිසුවෙක්
    මහලොකු විශ්ව විද්‍යාල සිසුවා, බුදුරජාණන් වහන්සේ පෙරුම් පුරපු කාලය දන්නේ නෑ, නැතිනම් දැන ගන්න උවමනාවක් නෑ. බුදු උනේ මොකකටද කියල දන්නේ නෑ, බුදු උනේ මොකකට නෙමෙයිද කියල නම් දන්නවා.
  3. "දළදා මැදුර අභියසදී මිනී මස් පුළුස්සන්න බෑ හැබැයි හරක් මරන්න පුලුවන්! පල ඌර යන්න" --- සිංහයා
    මේ එක සිංහයෙක්. දළදා මැදුර අභියස මිනී මස් පිලිස්සුවේ සිවුරක් දා ගත්ත ගොන් වහන්සේ කෙනෙක්. හරක් මරන්නේ හම්බයෝ. හම්බයෝ හරක් මරනවා කියලා ඒකට හිලව්වට මෙයා ගිණි තියා ගත්තම ඔක්කොම හරිද, නැතිනම් වැරැද්ද ඩබල් වෙනවද හලෝ?
  4. "පව පින අපේ සිතේ තියෙන්නේ. මොලේ ටිකක් අවුල් කෙනෙක් තම ගේ ඉස්සරහ තියෙන පොල්පැලයට ප්රානයක් ඇතය් සිතා එය මරාදැමීමට ඉගිල්ලීමෙන් හෝ වස විස දැමීමෙන් , ඔහුට ප්රානඝාතය හා සමාන පවක් ලබෙනවකියා මා සිතනවා." --- අමාරිස් අය්ය
    මේ තව ඒ වගේ මැන්ටල් කේස් එකක්. සිවුර ගිනි ගද්දි බණ අහන්න ඇවිත් ! ප්‍රාණ ඝාතය සිදු වෙන්න කරුණු පහක් සම්පුර්ණ වෙන්න ඕනේ බව එයා දන්නේ නෑ.
  5. "මෙය තණ්හාව නිසා ඈතිවූ තත්වයක්…කච්ජපුට පපුව පෑලී මියගියේ තණ්හාව නිසා….මේ හාමුදුරුවොත් සියදිවි නසා ගත්තේ තම අදහස මුදුන් පමුණුවා ගෑනීමට දෑරූ උත්සාහය ව්යවර්ථ වූ නිසා….එය තෘෂ්ණාව නිසා නොවෙයි නම් වෙන කුමක් ද…?" --- R.Dias
    මේ පාස්ටර් කෙනෙක්, බණ කියන්න ඇවිත්. හැබැයි එයා දන්නේ නෑ, පපුව පැලී මිය ගියේ කච්ජපුට නොවේ කියලා. මේ වගේ බෞද්ධ කමට හැම තැනම ගරහන පාහරයින්ට මේ වගේ පුවත් රජ මගුල්.
මෙන්න මේ විදියටයි මේ මරණය එක එකා අතින් වෙන්දේසි වෙන්නේ.

දැන් බලමු මේ වහන්සේ ලිවුවා කියන ලිපිය.

ඉන්දරතන හිමි විසින් ලියැවුනා යැයි කියැවෙන ඒ ලිපිය
  1. මේ ලිපියේ කරුණු පහක් අන්තර්ගත වේ. එහෙත් මාධ්‍ය වලින් උලුප්පා දක්වන්නේ හරක් මැරීම ගැන පමණි. ඇයි? මේ කාලයේ ට්‍රෙන්ඩ් එක හම්බ විරෝධය වීම හා හරක් මැරීම කෙලින්ම හම්බයින් හා ගැටගැසී තිබීමත්ය. සිංහල ජාතික ව්‍යාපාරය කිසියම් තෝරා ගත් ජන වර්ගයකට 'විරෝධී' විය යුතුද යන ප්‍රශ්නයට වහා පිළිතුරු සොයා ගත යුතුය. ඉහත ලිපියේ ඇති ඉතිරි කරුණු හතරම මේ ඊනියා 'හම්බ විරෝධය' හා කිසි සම්බන්ධයක් නැත.
  2. ත්‍රස්තවාදය තුරන් වේවා යන දෙවන ඉල්ලීම ගනිමු. මෙය දැනටත් සිදු වී ඇත. අනෙක් අතින්, ජේ ආර් උතුමාණන්ගේ සහ ප්‍රේමදාස ශ්‍රීමතාණන්ගේ රාජ්‍ය කාලයේ පැවති ලෙස රාජ්‍ය ත්‍රස්තවාදයක් දැන් නැත. වියුක්ත අරුතින් ලෝකය පුරා ඇති ත්‍රස්තවාදය තුරන් කිරීම නම් මෙවැනි හුදෙකලා ගිණි තබා ගැනීම් වලින් මැඩලිය නොහැක. ඒ අරුතින් මේ දෙවන කරුණේ කිසි වැදගත් කමක් නැත.
  3. තුන් වන කරුණ වැදගත්ය. එහෙත්, මාධ්‍ය ඒ ගැන නිහඬයි. ලෝකයේ ඉතා බලවත් රාජ්‍යයක් (හික් හික්) වන වතිකානුවේ අධිපති තුමා විසින් ලංකාවේ බැටළුවන් බලා ගැනීමට පත් කරන ලද බලවත් කාදිනල් තුමා ඉහත පනතට විරුද්ධ වීම හේතුවයි. මේකට ඉතිං දළදා මාලිගේ ඉදිරිපිට ගිණි තියා ගත්තට වැඩක් නෑ. බෞද්ධ චන්ද ගසා කා පාර්ලිමේන්තු ගිය හෙළ උරුමයේ පක්ෂ මුලස්ථානය ඉදිරිපිටයි ගිණි තියා ගන්න ඕනේ. නැත්නම් මැල්කම්ගේ බංගලාව රදගුරු මැදුර ඉදිරිපිට. කාට හරි උණු වෙන්නේ නැතෑ. අහිංසක දළදා හාමුදුරුවන් මේකට ඈඳා ගන්නේ ඇයි ?
  4. හතර වෙනි කරුණ, අහිංසක ප්‍රාර්තනාවකි. මේවා බොළඳ ප්‍රාර්ථනා වේ. බොහෝ යුවතියන් රේල්ලුවට බෙල්ල තියන්නේ, ගඟේ මූදේ පනින්නේ, වස බොන්නේ මේ වගේ ප්‍රාර්ථනා බිඳී ගිය විට තමා. ඒත්, උතුම් චීවරය දරා ගත් භික්ෂූන් වහන්සේ නමක් එසේ කළ යුතුද?
  5. පස් වෙනි කරුණ වැදගත්ය. එහෙත්, මාධ්‍ය ඒ ගැන සම්පූර්ණයෙන් අමතක කර ඇත. මේ ගැන මේ වහන්සේ ගිණි තබා ගැනීමට පෙර කරන ලද කර්තව්‍යයන් වෙත්දැයි අපි නොදනිමු. සමහර විට ඊට හේතුව ජනමාධ්‍ය වල ඉඩක් නොවීම විය හැක. හරිනම් කළ යුත්තේ එවැනි ව්‍යවස්ථාවකට අවශ්‍ය මුලිකාංග කෙටුම්පත් කර ඒ උදෙසා ජනයා ඒකරාශී කිරීම නොවේද? මේ වහන්සේ එසේත් කර කිසි කෙනෙක් නොපිළිගන්නා බැවින් ගිණි තබා ගත්තාවත්ද?
එසේම ඉහත ලිපිය ද සැක සහිත කරුණු වලින් ගහනය. රහස් පොලිසිය විසින් කළ යුතු වැඩ ගැන උපදෙස් දෙන්නට ගොස්, අනේ... මා ඇදගෙන ගොස් බලෙන් උපදෙස් ගන්නට හැකි නිසා ඒ ගැන කතා නොකරමි.

අනුන්ගේ යහපත පතා තමන් ලැබූ දිවිය කැප කළ ඒ වහන්සේට අමා මහ නිවන ප්‍රාර්ථනා කරමි.

මිතුරු ජොසෙෆ් විසින් අපට එවන ලද ලිපිය එපමණයි. එය කියවා අප සිත්හි පහල වූ හැඟුම් සමුදාය පහත දැක්වේ.

කෙනෙක් මිය ගිය පසු ඔහුගේ 'ප්‍රාණ කාරයා' දින හතක් යන තෙක් තමන් ජිවත් වන කාලයේ හැසිරුණු ස්ථාන ආශ්‍රිතව සැරිසරන බවට ගැමියන් අතර මතයක් තිබේ. සමහර විට ඒ ප්‍රාණියා ප්‍රේතාත්ම භාවයක් ලැබ තමන් විසූ තැන් වලටම අරක් ගන්නා බවත් කියැවේ. පසුගිය දින හතේ සිදු වූ කියුම් කෙරුම් අනුව අනේ ඒ කතාව සත්‍ය වී නම් කොතරම් අපූරුද කියා සිතිණි. තමන් වහන්සේගේ ප්‍රාණපරිත්‍යාගය හේතුවෙන් ඇති වූ ප්‍රතික්‍රියා හා ඒ ගැන කියැවුණු විවේචන ගැන දැන ගත හැකි වී නම් ඒ ස්වාමින් වහන්සේ පසුගිය දින සතට සත් දහස් වාරයක් ගිණි තියා ගන්නවා ඇත.

ඉහත ලිපියේ කතු තුමා කියන ආකාරයටම උන් වහන්සේගේ කලේබරය (මිනිය) සමාජයේ එක්තරා කොටසකට නහර පිනන රස අහරක් විය. මේ තත්වය ඉතා ශෝචනීයයි. ලංකා ඉතිහාසයේ දිවි නසා ගත් ප්‍රථම භික්ෂූන් වහන්සේ මුන් වහන්සේ නොවේ. එසේම විරෝධතා කිරීමට ගොස් ජීවිතය අහිමි කර ගත් ප්‍රථම භික්ෂූන් වහන්සේ ද මුන් වහන්සේ නොවේ. එහෙත් විරෝධතාවක් ලෙස දිවි නසා ගත් පළමු නම ලෙස මේ භික්ෂූන් වහන්සේගේ නම ඉතිහාස ගත වේ. එය එසේ විය යුතුද? මේ ආකාරයේ ආත්මඝාතක විරෝධතා සිංහල සංස්කෘතියට අනුකූලද?

එය පසෙක තිබියදී මුන් වහන්සේ විසින් ලියන ලද ලිපිය සළකා බලමු. එය ෆැක්ස් කරන ලද්දක් බව ඉහලින්ම ඇති ඉංගිරිසි අකුරු පේළියෙන් කියැවේ. එහි දිනය අප්‍රේල් මස 23. එහෙත්, ගිණිකෙළිය සිදු වන්නේ මැයි 24. සිදු විය හැකි එක දෙයක් නම් ෆැක්ස් යන්ත්‍රයේ දිනය වැරදි වීම. දෙවැනි එක මේ කර්තව්‍යය මාසයකට පමණ පෙර සිට සැළසුම් කෙරුණක් වීම. තුන් වන විකල්පය, අප්‍රේල් මස 23 දින ෆැක්ස් කෙරෙන්නේ හිස් කොලයක් වීමත් මැයි මස සිද්ධියෙන් පසු හෝ ආසන්න අවස්ථාවක ෆැක්ස් කෙරුණු ලිපි ශීර්ෂය මත අර ලිපිය ලියවීමත්ය. මේ ගැටළුව විසඳා ගත හැකියි කමල් සුරවීර අත්අඩංගුවට ගෙන ප්‍රශ්න කිරීමෙන් හා මුල් පිටපත රස පරීක්‍ෂක වෙත යැවීමෙන්.

ඊළඟට අපට පෙනෙන්නේ රාජකාරී ලිපි ශීර්ෂයේ මුද්‍රිත විස්තරය. එහි මන්ත්‍රීට පෙර 'හිටපු' යන්න අතින් ලියා තිබීමත්, දුරකථන අංකය සහ සිරි සුගත දහම් පාසලේ ප්‍රධානාචාර්ය යන්න කපා දමා තිබීමත් ඊළඟට නිරීක්‍ෂණය වේ. මේවා විසින් අපට පෙන්නුම් කරන්නේ තමන් දරනු ලබමින් සිටි තත්වයන් ගෙන් පිරිහීමයි. ක්‍රියාකාරී දේශපාලනයේ යෙදෙමින් සිටි මේ ස්වාමින් වහන්සේ ස්වකීය දේශපාලන පක්‍ෂයෙන් නෙරපුණු බවත් පුවත් වල සඳහන් විය. ඒත් හොඳ ලකුණක් නොවේ. තත්වයෙන් පිරිහෙමින් සිටින්නෝ උතුම් අරමුණකින් දිවි පූජා කළත් සමාජය බලන්නේ බිය ගුල්ලෙක් හෝ පරාජිතයෙක් හෝ දෙස බලන ලෙසයි. සමාජ බලපෑමක් කිරීමේ අරමුණෙන් දිවි පරදුවට තබයි නම් ඊට තමන් සුදුසු තත්වයක, එනම් ජයග්‍රාහී තත්වයක සිටිය යුතුයි. එවිටයි ඒ කැප කිරීම සමාජය මත කම්පනයක් ඇති කරන්නේ. දැන් ඕනෑනම් කෙනෙකුට මුන් වහන්සේ ගිණි තබා ගත්තේ මන්ත්‍රී ධුරය නැති වූ නිසාය, දහම් පාසැලේ ප්‍රධානාචාර්ය ධුරය නැති වූ නිසාය, පක්‍ෂයෙන් නෙරපුණු නිසාය යනාදී වශයෙන් අවලාද නැගිය හැකිය.

මීළඟට (ඒ හිමියන්?) අත් අකුරින් ලියා ඇති දේ විමසමු. "ලොවුතුරා බුදු හාමුදුරුවන්ගේ අසූ දෙදහසක් ධර්මස්කන්ධය ස්පර්ෂ වූ අති පාරිශුද්ධ දළදා..."

ධර්මස්ඛන්ධය අසූහාරදහසක් බවයි අප ඉගෙනගෙන ඇත්තේ. මේ ලිපියේ අසූ දෙදහසක් ධර්මස්ඛන්ධය ස්පර්ෂ කළ බව කියන්නේ ඉතිරි දෙදහසක් ධර්මස්ඛන්ධය ශ්‍රී මුඛයෙන් නොව ශ්‍රාවක මුඛයකින් හෝ නිර්මිත බුදු මුඛයකින් හෝ දේශනා කරන ලද බව සළකාද නැතොත් ඒ ස්ඛන්ධ දෙදහස දේශනා කිරීමට පෙර දන්ත ධාතුන් වහන්සේ හැලී ගිය බවට නව පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක මතු වීම නිසාදැයි නොදනිමි. සමහර විට නියම ගණන අසූ දෙදහසක් වී අපට වැරදුණා වන්නට ද පුලුවන. වැරදුනේ අපට නම් කමල් සුරවිර ධර්ම චක්‍රයේ දමා ලිපිය ලීවේ තෝද කියා ප්‍රශ්න කිරීමට පොලීසියට සිදු වන්නේ නැත.

ලිපියේ හරය වන්නේ ඊළඟට ඇති කරුණු හතරයි. ගව ඝාතනය මුලට යෙදීම බොහෝ දෙනා ප්‍රශ්න කරයි. එහෙත් ලිපි ශීර්ෂය නැවත බැලුවොත්, එහි එන "සත්ව සුභ සාධන විභූෂණ" යන උපාධිය හා "ශ්‍රී ලංකා අවිහිංසාවාදී සංගමයේ රත්නපුර දිස්ත්‍රික් ලේඛකාධිකාරී" යන තනතුරු නාමය මමේ චෝදනාවට ප්‍රමාණවත් පිළිතුරු සපයයි. මුන් වහන්සේ පැවිද්ද ලබන විට කටින් කුමක් කියූවත් පැවිදි වූ පසු ජීවත් වී ඇත්තේ තිරිසන් අපාය සමීපයේය. ඇත්ත වශයෙන් උන් වහන්සේ වැදගත් කොට සළකන්නට ඇත්තේ ඒ හේතුවම විය යුතුයි. තමන් අවධානය යොමු කරන ක්ෂේත්‍රය කෙරේ අධිතක්සේරුවක් ඇති කර ගැනීම ඕනෑම කෙනෙක් කරන කාර්‍යයකි. දොස්තරට දොස්තර කම ලෝකෙන් උතුම්ම රැකියාව වන්නේත් කොන්දොස්තරට ඒ රස්සාව ලෝකෙන් උතුම්ම රස්සාව වන්නේත් ඒ අනුවයි. ලෝකෙන් උතුම් කාර්‍යය දොස්තර කම නොව කරන රැකියාව කුමක් වුවත් ලාභ ප්‍රයෝජන නොතකා බ්ලොග් එකක් ලිවිම බව අප කොතරම් තේරුම් කර දුන්නත් දොස්තර තේරුම් නොගනී. කොන්දොස්තර කෙසේ තේරුම් ගනිත්ද. මේ ස්වාමින් වහන්සේට ගව ඝාතනය ගැන කිසිම ගවයෙකුටවත් නැති වැදගත් කමක් තිබීමට හේතුව ඒ උදාහරණ මගින් තේරුම් ගත හැකිය. මුන් වහන්සේගේ වරද ගොනුන් ගැන වද වීම නොවේ, රටේ ලෝකේ අනික් මිනිස්සුත් මේ ගොන් රස්සාවම කරන බවට උන් වහන්සේ විසින් ඇති කර ගත් මුලාවයි වරද.

ඇත්ත කතාව නම්, ගව ඝාතනය යනු තමන් ගිණි තබා ගෙන විරෝධය දැක්විය යුතු තරම් දෙයක් ලෙස ලංකාවේ අද ජීවත් වන කිසිවෙක් නොසළකන බවයි. කාල තරණය කර එතැනට ගොස් මුන් වහන්සේ මෙතැනට ඇදගෙන ආ හැකිනම් කනට ගසා ඒ බව කියා දෙමි. දැන් ඉතින් කළ හැකි දෙයක් නැත.

ඉතුරු කරුණු සතර කරුණු වශයෙන් ගත් කළ වැදගත් වුවත්, මුන් වහන්සේ ඒ ගැන ගෙන ඇති ක්‍රියා මාර්ග පැහැදිළි නැත. විරෝධතාවය පා දිවි හානි කර ගන්නා කෙනෙක් එසේ කර ගැනීමට පෙර ඒ ගැන ප්‍රමාණවත් අරඟලයක් කර තිබිය යුතුය. දිවි නසා ගැනීමෙන් පසු පැමිණ අතපසු වූ කොටස් අවසන් කිරීමට හැකියාවක් ඇත්තේ නැත. එසේ කිසිවක් නොකර ඇති විට දිවි නසා ගැනීම උපමා කළ හැක්කේ ජනප්‍රිය නිළියක් ගැන ආසාවක් ඇති කර ගත් තරුණයෙක් ඒ ගැන කිසිවෙකුට නොකියා සිට 'අර අසුවල් නිළිය මට කරකාර බැඳ දෙව්' කියා ලිපියක් ලියා තබාලා දිවි නසා ගැනීමටයි. අඩු තරමින් ඔහු ඒ ලිපියේ තමන් ඒ නිළිය ලබා ගැනීමට දැරූ අප්‍රමාණ උත්සාහයත් එය ව්‍යර්ථ වීමට හේතු වූ කරුණුත් ලියා තැබිය යුතුයි. මේ ලිපියේ ඒ කිසිවක් නැත. අඩු තරමින් තමන් දිවි පුද කරන්නේ කාට එරෙහිවද යන්න ගැන වත් සඳහනක් නැත. සඳහන් වන එකම නම දළදා හාමුදුරුවන් පමණි. හරකුන්ගේ බෙලි කපන්නේ දළදා හාමුදුරුවෝද? ත්‍රස්තවාදයට වගකිව යුතු දළදා හාමුදුරුවෝ ද? පනත් සම්මත කිරීම දළදා හාමුදුරුවන්ට පවරා ඇත්ද? පූට්ටු සෑදීම හා වෙන් කිරීම දළදා හාමුදුරුවන්ගේ කාර්‍යයක්ද? ව්‍යවස්ථා සාදන්නේ දළදා හාමුදුරුවෝ ද?

ඉහත කිසිවක් දළදාව සම්බන්ධ කර්තව්‍ය නොවේ. එසේනම් විරෝධතාව දළදා හාමුදුරුවන්ට එරෙහිව නම් විය නොහැක. ලිපියේ කියවෙන්නේ මගේ ජීවිතය දළදා වහන්සේට පූජා කරමි කියාය. එසේනම් දළදා හාමුදුරුවන් මනුෂ්‍ය බිලි පිළිගෙන හරක් රැක දෙන, ත්‍රස්තවාදයට වැට බඳින, පනත් සම්මත කරන, පූට්ටු ගලවන, සහ ව්‍යවස්ථා සාදන කිසියම් යක්‍ෂයෙක්ද?

"මේ කාරණා ඉටු නොවේනම්" මුන් වහන්සේ කිරීමට බලාපොරොත්තු වන්නේ කුමක්ද?

"මේ කාරණා ඉටු නොවේනම්... බලවේගයක් වී හෝ රජයට බලපෑම් කරමි." එයයි උන් වහන්සේගේ බලාපොරොත්තුව. රටේ ලෝකේ අනික් මිනිස්සුත් මේ ගොන් රස්සාවම කරන බවට උන් වහන්සේ විසින් ඇති කර ගත් මුලාවයි වරද යැයි අප විසින් කළ තක්සේරුව නිවැරදිය. මුන් වහන්සේ බලවේගයක් වීමට බලාපොරොත්තුවකින් ගිණි තබාගෙන දිවි හානි කර ගත්තත්, උන් වහන්සේ ප්‍රාර්ථනා කරන බලවේගය මේ මනුෂ්‍ය ලෝකයේ නම් ගොඩ නැගීමේ හැකියාවක් තිබේද. රජයට එරෙහි මනුෂ්‍ය බලවේගයක් ගොඩ නැගීමට තරම් උන් වහන්සේ සතු පිරිස් හෝ සිවිල් බලයක්, නැතිනම් අධ්‍යාත්මික ගුණ බලයක් නැත . සමහර විට භූත බලවේගයක් නම් සෑදීමේ හැකියාවක් තිබිය හැක. එවැනි බලවේගයක් සෑදුවත් ඒ බලවේග රජයට බලපෑම් කරන්නේ නැත. කළත් භූත බලපෑම් ගනන් ගන්නා රජයන් දැන් ලෝකයේ නැත.

මේ ලිපිය කියවා අපට ඇති වන ගැටළු මේවා ය. ජොසෙෆ්, ලිපිය සපයා දීම ගැන ඔබට ස්තූතියි. ගිණි තබා ගැනීමෙන් කළ මෝඩ කමට සමාව දුන්නත්, අප හිස මුදුණේ තබා ජීවමාන බුදුහිමියන් ලෙස සළකා වන්දනා කරන දළදා වහන්සේ මනුෂ්‍ය බිලී පිළිගන්නා, එනම් පුළුටු ගඳට කැමති, යක්‍ෂයෙකු කිරීමේ මරි-මෝඩ කමට සමාව දීමට නම් සිත සාදා ගැනීම අපහසුය.

අප සමාව දුන්නත් නැතත්, අප මොනවා කිව්වත් කළත් ගවයන් කෙරේ ආලයෙන් පෙළුණු මේ ස්වාමින් වහන්සේ ගවයන් වෙනුවෙන් දිවි පුදා ගව සංඥාවෙන් මිය ගව දෙනක කුස උපත ලබන්නට ඇත. අපද කොයි කොයි ආකාරයෙන් කවර තැනකදී මිය කොයි කොයි තැනක උත්පත්තිය ලබයි දැයි කිසිවෙකුට කිව නොහැක. එසේ හෙයින් නුවණැත්තන් විසින් සසර භය උපදවාගෙන ලැබුවා වූ ක්‍ෂණ සම්පත්තිය අපතේ යා නොදී අප්‍රමාදව කටයුතු කළ යුතුයි.

සියලු සත්ත්වයෝ සුවපත් වෙත්වා !

Friday, May 24, 2013

සමනල පව්වේ සිරිපා පිහිටවූ වෙසක් පුර පසළොස්වක

සකල ලෝකවාසි බෞද්ධ ජනතාවට පමණක් නොව මුළු තුන්ලෝකයටම ඉතාම වැදගත් සිදු වීම් සිදු වූ මාසය වෙසක් මාසයයි. ගස් වැල් මලින් පිරී ගොස් මුළු ලංකාවම මංගල සිරියක් උසුලන්නේ මේ කාලයේදීය. දෙමාසයක්‌ පමණ ජනයා ක්ලාන්ත කළ ග්‍රීස්මය කෙමෙන් අඩු වී ගොස් පරිසරය සිහිල් බවක් දනවයි. නිරිත සහ බටහිර දෙසින් සුළං හමන්නට පටන් ගන්නේ සරුංගල් අතැති පොඩි උන් සහ මහ උන්ද වෙල් එළි හා පිට්ටනි වලට රොක් කරමිනි. කාලගුණය සෞම්‍ය වන අතර කඩින් කඩ වැසි ද ඇති වෙයි. පොත් සාප්පු, සිල්ලර වෙළෙඳ සල් වල එළිපිට සව් කොළ ගොඩ ගසා විකිණෙන්නේ සරුංගල් සෑදීම පිණිස පමණක් ම නොවේ. ඕවිටි වල වතු වල ඉබාගාතේ වැඩුණු පුවක් ගස් වලට උණ ගස් වලට මේ අපල කාලයකි. මේ අසරණ ගස් ගැන අනුකම්පාවෙන්දෝ මහජන චීන සමූහාණ්ඩුව ලංකාවේ පදික වේදිකා හා තාවකාලික කඩ ඉදි කරගෙන මහජනයාට ලාභයට විකල්ප අළෙවි කරයි. ඒවා රෙඩි මේඩ්ය. ජනයා ආමිස ප්‍රතිපත්ති පූජාවන්ගෙන් බුදුන් පිදීමට ලක ලැහැස්ති වෙති.

මේ ජනයා තොරන් බඳිමින්, පහන් කූඩු දල්වමින්, දන්සැල් දෙමින්, වන්දනා ගමන්හි නියැලෙමින් මේ සමරන්නේ සනරාමර ලෝකශිවන්කර ශ්‍රී සම්බුද්ධ දිවාකරයානන් වහන්සේගේ ඉපදීම බුදුවීම හා පිරිනිවන් පෑම යන තුන්මහා මංගල්‍යයයි. ලංකාවේ වැඩිම ජනතාවක් පෙහෙවස් සමාදන් වීම පිණිස දිවයින පුරා පිහිටි වෙහෙර විහාරස්ථාන හා සිද්ධස්ථාන වලට එක් රොක් වන්නේ වෙසක් පුන් පෝයටයි. එකී විහාරස්ථාන වල කථින පින් කම් වලට නොදෙවෙනි පින් කම් රාශියක් මේ පොහොය මුල් කොටගෙන සිදු වේ. මහනගර සුළු නගර වල නොයෙක් සමිති, සමාගම්, සංවිධාන මුල් වී පහන් කූඩු, භක්ති ගීත තරඟ සංවිධානය කෙරේ. වෙසක් කලාප කියා මේ වෙනුවෙන් ම වීථි වෙන් කර ගැනීම ද සිරිතකි. වෙසක් පුර පසළොස්වක් දිනයෙන් ඇරඹෙන මේ ආමිස පූජා බොහෝ විට අව අටවක් දිනය වන තෙක් ම ජයට පැවැත්වේ. බොහෝ ජනයාට පින් සහ පව් බොහෝ පහසුවෙන් පුරා ගැනීමට මේ සුදුසුම කාලයයි.

වෙසක් පෝ දින සිදු වූ සම්බුදු තෙමගුල අරමුණු කොට ලියැවුණු එවන් ගීයකට සවන් දෙමු.
අමා දහර දිය ගලා ගලා
තුරු ලතා තුළින් මල් පියලි සලා
ජය හඬින් ලොවට සිහ නද පතුරා
ලෝසත අතරින් ජනිත වුණා
අමා දහර දිය ගලා ගලා - තුරු ලතා තුළින් මල් පියලි සලා...
සැපෙහී කිමීදී දුකෙහි ගැලීලා
මැදුම් පිළිවෙතින් අමා සුව ලබා
දහම් සුවඳ මල් දසතම පතුරා
සියලු කෙලෙස් මැඩ බුදු වූවා
අමා දහර දිය ගලා ගලා - තුරු ලතා තුළින් මල් පියලි සලා...
ජීවිතයේ ඇති නොනිමි අතිර බව
ලොවට පැතුරු කරුණාවේ අම ගුණ
සියලු සතුන් වෙත දහම් රස පෙවූ
කරුණාබර නෙත් නිවී ගියා
අමා දහර දිය ගලා ගලා - තුරු ලතා තුළින් මල් පියලි සලා...
වෙසක් මාසයේ සිදු වූ බුදු තෙමගුල හා බැඳුනු සිදු වීම් දහස් ගණනකි. එසේ හෙයින් ඒ ගැන වර්ණනා කිරීම වික්ටර් රත්නායක ශූරින් විසින් ගැයෙන ඉහත ගීතයට ලඝු කොට වෙසක් මාසය ආශ්‍රිත තවත් සිදු වීම් සළකා බලමු.

සුමේධ තවුසාණන් දීපංකර බුදුන් පාද මූලයේදී නියත විවරණ ලැබීම

අප වෙසෙන මේ කල්පය මහාභද්‍රකල්පයට නම් වෙයි. මහාභද්‍රකල්පයට සාරාසංඛ්‍ය කල්ප ලක්‍ෂයක් එපිට සාරමන්ඩ නම් කල්පයක් වීය. ඒ කප තණ්හංකර, මේධංකර, දීපංකර නම් සම්මා සම්බුදු වරයන් වහන්සේලා තුන් නමක් පහල වූහ. ඒ බුදුරජාණන් වහන්සේලා ගෙන් අන්තිම දීපංකර නම් දිවාකරයාණන් වහන්සේ මුළු ලොව් දහම් අමා ජලයෙන් තෙමා වදාරමින් සිටින සමයේ අප මහා බෝසතාණෝ අමරාවතී නම් නුවරක බ්‍රාහ්මණ මහාසල් කුලයෙක සුමේධ නමින් ඉපිද ප්‍රඥාවෙන් සංසාර දුක දැන නිවන් පතා තාපස පැවිද්දෙන් පැවිදි වී හිමාලයේ පන්සලක් කොටගෙන වසත්. උන් වහන්සේ පැවිදිව සත් දවසකින් උපදවා ගත් පංචාභිඥා හා අෂ්ඨ සමාපත්ති ඇත්තේය, මහත් සෘද්ධි ඇති සේක.

මෙසේ වසන උන් වහන්සේ එක් දිනක් අහසින් වඩින්නේ, රම්‍යවති නම් නුවරට යන මග සරසනා මිනිසුන් දිටී. සුමේධ තාපසයන් වහන්සේ ඒ දැක ආකාශයෙන් බිමට බැස මේ කිමදැයි විචාරා බුදුන් වඩින බැව් දැන උපන් ප්‍රීතියෙන් මටත් කොටසක් දෙව් යැයි ඉල්ලීය. බෝසතුන්ගේ සෘද්ධි දුටු ඒ මිනිස්සු එක්තරා මහත් කලල් වගුරක් උන් වහන්සේට පවරා දුන්හ. බෝසතාණන් වහන්සේ සිතන්නාහු, මාගේ සෘද්ධියෙන් මේ වල ගොඩ කිරීම මහත් දෙයක් නොවෙයි. එසේ වුවත්, ආනුභාවයෙන් කරන්නා වූ සත්කාරයෙහි ඇලුම් හැර ඇඟින් ඩා සොලවා කරන්නා වූ සත්කාරයම උතුම් යැයි සිතාලා උදැල්ලක් හා කූඩයක් ගෙන කාර්යය ඇරඹුවා හු ය.

මෙසේ වගුර ගොඩ කරන්නා වූ කල කාලය ඉක්ම ගියේය, වගුර මදක් ඉතිරි වී ගියේය, සාරලක්‍ෂයක් මහරහතන් පිරිවරා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ ඉදිරියේ වඩින්නේය. මෙසේ සවණක් ගන බුදු රැසින් බබල බබාලා තමන් ඉදිරියේ වැඩ සිටියා වූ බුදුන් දැක ප්‍රීතීන් පින පිනා අද මාගේ ජීවිතය බුදුන්ට පුදන්නේ මැ යි සිතා තමන් පොරවා සිටි අඳුන් දිවි සම කලල් වසා අතුරා බුදුන් දෙසට සිරස නමා ඒ මත්තෙහි හොත්තේ ය. එසේ හොත් සුමේධ තාපසයන් වහන්සේ මෙසේ වූ බුද්ධ ලාභයක් මටත් වේවයි පැතීය.

ඒ දුටු දීපංකර නම් බුදුරජාණන් වහන්සේ මේ පුරුෂ තෙමේ බුද්ධ රාජ්‍යය පතා දිවි පුදමින් අද මෙතැන හොත්තේය. කෙසේද මේ තෙමේ අනාගතයේ බුදු වන්නේදැයි බුදු නුවණින් මේ කප බලා නොදැක ඊළඟ කප බලා නොදැක මෙලෙසින් සාරාසංඛ්‍ය කල්ප ලක්‍ෂයක් බලා බුදු වන බැව් දැන තමන් වහන්සේ පසුපස්සේ වඩනා සාරලක්‍ෂයක් රහතුන් අමතා:
පස්සථ ඉමං තාපසං
ජටිලං උග්ගතාපනං
අපරිමෙය්ය ඉතො කප්පෙ
අයං බුද්ධො භවිස්සති
යන මේ ගාථාවෙන් විවරණ ශ්‍රී දී වදාළහ.

මෙසේ නියත විවරණ ලත් ඒ මහතාණන් ගේ පිට නොමැඩ ඒ දීපංකර නම් බුදුරජාණන් වහන්සේ හා උන් වහන්සේගේ සාරලක්‍ෂයක් පිරිවර රහතන් වහන්සේලා තමන් වහන්සේලාගේ ගමන වැඩමවා වදාළහ. මෙසේ ඒ අප මහා බෝධිසත්වයන් වහන්සේ ප්‍රථම නියත විවරණය ලැබූයේ මෙවැනි වෙසක් මාසයකදී ය.

මාර පරාජය

සාරාසංඛ්‍ය කල්ප ලක්‍ෂයක් මුළුල්ලේ සූවිසි බුදු වරුන්ගෙන් සූවිසි විවරණ ලබා වෙසක් පෝ දිනෙක ලෝ ජනිත වූ ඒ මහතුන් පන්තිස් වසක් සපිරෙන වෙසක් පුන් පෝ දින උදෑසන සුජාතාව විසින් පූජිත කිරිපිඩු පිළිගෙන ඒ රන් පාත්‍රය උඩුගං බලා යවාලා සොත්තිය බමුණා විසින් දුන් කුසතණ අට මිට බෝමැඩ අතුරා එහි පැන නැංගා වූ වජාසනය මත වැඩ හිඳ සතර සම්යක්ප්‍රධාන විර්යය වඩා වැඩ හුන් සඳ අළුයම් කාලයේදී වසවර්ති මාරයා සිද්ධාර්තයා අද බුදු විය නොදෙමියි කියා සැහැසිව දස බිම්බරක් මාර සෙනග ගෙන ගිරිමේඛලා නම් දිව්‍යමය හස්තියානය මත පැන නැඟී බෝමැඩ කරා ආ බවත් නොයෙක් ප්‍රයෝගයෙන් සිද්ධාර්ථ තවුසන් පළවා ගත නොහී උන් විසින් මහී කාන්තාව ගර්ජනා කරවා වජ්‍රාසන අයිතිය පිළිබඳව දෙස් දුන් සඳ ගිරිමේඛලා නම් ඇතු පිටින් උඩුකුරු කොට වැටී ක්‍ෂමා කරවාගෙන පලා ගිය බවත්, බොහෝ වර්ණනා සහිතව ජනප්‍රවාදයේ සඳහන් වේ.

යට දැක්වෙන්නේ එබඳු ජනකවියක් ඇසුරෙන් කෙරුණු ගීයකි.
මේ සිද්ධිය අපේ සෘතියට එක් වූයේ 'මාර පරාජය' නමිනි. මාර පරාජය බොහෝ කව් ගී වලට පමණක් නොව චිත්‍ර වලට ද වස්තු බීජ විය. පහත දැක්වෙන්නේ අනුරාධපුර යුගයේ සිට ජනාදරයට පාත්‍ර වී පැවති සැස්සේරුව රජ මහා විහාරයේ පැරණි ලෙන් විහාරයේ නුවර යුගයට අයත් විය හැකි චිත්‍රයකි. මාර දිව්‍ය පුත්‍රයා ඇතු පිටින් හිස යටිකුරු කොට වැටෙන අයුරු මෙහි මැනවින් නිරූපිතයි.
මාර දිව්‍ය පුත්‍රයා බිම හෙන සේ ගිරිමේඛලා ඇතු දන ගැසීම
මෙකී මාර පරාජය සිදු කෙරුණේ වෙසක් පුර පසළොස්වක දින රාත්‍රිය ගෙවී පසුදින අළුයම් කාලයේ ය. වෙසක් දිනට පසු දින අපට නිවාඩු දිනයක් වන්නේ මේ හේතුවෙන් විය හැකිය. මෙසේ මාර පරාජය කර ඒ අළුයම් කාලයේදී සම්මා සම්බුද්ධත්වය සාක්ෂාත් කර ගත් ඒ උත්තමයන් වහන්සේ ප්‍රථම සතිය, එනම් වෙසක් මස තුන් වන සතිය ඒ බෝ රුක මුලම බද්ධ පර්යංකයෙන් නොනැගිට සමාධි සුවයෙන් ගත කර වදාළහ. එසේ ගත කළ උන් වහන්සේ සමාධියෙන් නැගිට තමන් වහන්සේට සතියක් සෙවන දුන් මේ ඇසතු ගස අනාගතයේ බොහෝ දෙව් මිනිසුන් කෙරෙන් පුද පූජා ලබන බව දැන, ඒ සියළු පූජාවන්ට අග්‍ර වූ පූජාවක් මම්ම කෙරෙමි යි සිතාලා සතියක් ඒ බෝ රුක දෙස බලා සිටිමින් අනිමිසලෝචන නම් වූ ගම්භීර පූජාවකින් පූජා කළාහු ය. මේ වනාහි බුද්ධත්වයෙන් දෙවන සතිය යි.

කිඹුල්වත් පුර වැඩම කිරීම හා ඥාති සංග්‍රහ | යමක මහා ප්‍රාතිහාර්යය

මැදින් මැදි පෝ දින කාළුදායි මහතෙරුන්ගේ ඇරයුමින් ස්වකිය ඥාති වර්ගයාට අනුග්‍රහ පිණිස අංග-මගධ දෙරටින් මහණ වූ දස දහසක් දෙනා වහන්සේය කිඹුල්වත් නුවරින් පැමිණ පැවිදි වූ දස දහසක් දෙනා වහන්සේය යන මේ විසිදහසක් මහරහතුන් පිරිවරා රජගහ නුවරින් නික්මුණ ශාක්‍යකුලතිලක වූ ඒ සම්මාසම්බුදුරජාණන් වහන්සේ දිනකට එක යොදුන බැගින් පා ගමනින් වැඩම කරමින් වෙසක් මස පුන් පෝ දා කිඹුල්වත් නුවරට සැපත් වූහ. ශාක්‍ය රජවරු න්‍යාග්‍රෝධ නම් උයන උන් වහන්සේගේ වාසයට පිළියෙළ කළාහු ය. පිළියෙළ කර බුදුන් එහි වඩා හිඳවූ මුත් මහා මානී වූ ඒ ශාක්‍ය රජ වරු බාල කුමාර කුමරියන් ඉදිරියට යවා උන් ලවා බුදුන් වැන්දවූහ, තමන් නොවැන්දහ. උන්ගේ සිත් දැන ගත් ශාක්‍යසිංහයන් වහන්සේ පෙර බුදුවරු ස්වකිය බන්ධුවර්ගයා වෙතින් කෙසේ වැඳුම් ගත්තෝදැයි බලා ඒ අනන්තාපර්යන්ත වූ බුදුවරුන්ගේ චාරිත්‍රය මම ද අද සම්පුර්ණ කරමි යි අධිෂ්ඨාන කොට පීත කසින සමාපත්තියට සමවැද දස දහසක් සක්වල මුළුල්ලේ ස්වකිය ශරීර ප්‍රභාවයෙන් ඒකාලෝක කර වදාළහ. නැවත ආකාශය දෙස බලා වදාළ කල්හි උන් වහන්සේ ගේ ආනුභාවයෙන් රුවන් සක්මනක් මැවී ගියේය. බුදුරජාණන් වහන්සේ ඒ රුවන් සක්මනට පැන නැඟී මානයෙන් මැඩුණු ඒ බන්ධුන් හිස දුහුවිලි පහරන්නා සේ සක්මන් කරන්නට පටන් ගත්හ. ඒ වේලෙහි දස දහසක් සක්වල දිව්‍ය බ්‍රහ්ම සේනාව අවුත් පිරිවරා සිට ගත.

එකල්හි බුදු රජහු තේජෝ කසින සමාපත්තියට සමවැද දස දහසක් සක්වල සිසාරා සියෝලඟින් ගිනිකඳ හරනට පටන් ගත. එසේම ආපෝකසින සමාපත්තියට සමවැදී දියකඳ හරනට පටන් ගත්හ. එමතුද නොව නිල් බුදු රස් හරනා විට නිලකසින සමාපත්තියට සමවදින සේක; රන්වන් රස් හරනා විට පීතකසින සමාපත්තියට සමවදින සේක; සුදු බුදු රස් හරනා විට ඕදාතකසින සමාපත්තියට සමවදින සේක; සෙසු බුදු රස් හරනා විට වෙන වෙනම කසින සමාපත්තියට සමවදින සේක; මෙසේ නොයෙක් රස් විහිදමින්, වෙන වෙනම සමාපත්ති වලට සමවදිමින්, එක විට විවිධ සමාපත්ති වලට සමවදිමින් ඥාතීන්ගේ මන් දුරලමින් යමක මහා ප්‍රාතිහාර්යය පෑ සේක. මෙසේ ප්‍රාතිහාර්යය පානා ඒ සර්වඥයන් වහන්සේ තමන් වැනිම තව බුදුරුවක් සක්මන කෙළවර මවා ලූ සේක. නිර්මිත බුදුහුත් සැබෑ බුදුහුත් එක ලෙසම සක්මන් කරන සේක, නොඑක් ප්‍රාතිහාර්ය දක්වන සේක. ලොවුතුරා බුදුන් විමසන පැන නිර්මිත බුදුන් විසින් විසඳෙන සේක, ඒ නිර්මිත බුදුන් විසින් විමසන පැන ලොවුතුරා බුදුන් විසින් විසඳන සේක. මෙසේ බුදු වරු දෙදෙනෙක් ප්‍රාතිහාර්යය දක්වන සඳ දම්සෙනෙවි සැරියුත් මහතෙරුන් තෙවැනි බුදු කෙනෙකුන් ලෙස අහසින් වැඩ බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඳ නමස්කාර කළේය; නමස්කාර කළ ඒ තෙරුන්වහන්සේ බුද්ධ ශ්‍රීය වර්ණනා කර පෙර කුමන සමයෙක කුමන වූ පිනක් කර කුමන වූ ප්‍රාර්ථනාවක් කළ සේක්ද, කවර වූ හේතුවකින් මේ බුදු සිරි ලත් සේක්ද, ලෝ සතුන්ගේ වැඩ සළකා ඒ ගැන දෙසා වදාරන ලෙස ආරාධනා කළාහු ය.

මෙසේ ආරාධනා ශ්‍රී ලත් සම්මාසම්බුදුරජාණන් වහන්සේ බුද්ධවංශ දේශනාව දෙසා වදාළහ. එසේම ශාරිපුත්‍රයන් වහන්සේ විසින් ආරාධිතව මතු බුදු වන මෛත්‍රිය නම් බුදුරජාණන් වහන්සේ පිලිබඳ අනාගතවංශ දේශනාව දෙසා වදාළහ. මේ දෙසුම් අවසානයේ සියළු බුද්ධ ශ්‍රී දුටු සුද්ධෝධන රාජයන් මානයෙන් පිරිහී සන්තෝෂයෙන් ඉපිලී නැමී නැමී විත් බුදුන් අබිමුවේ සිට ගත නොහැකිව පෙරලි පෙරලී වැන්දේය. මෙසේ සිය පියාණන් වහන්සේගෙන් තුන් වන වැඳුම ලත් පසු මන් බිඳුන සියළු ශාක්‍ය ඥාතීහු පැමිණ වැන්දාහ. වැඳ සතුටු සාමිචි කතා කරමින් සිට ගෙවල් වලට ගියහ. පසුදින දානයට ආරාධනා නොකළහ.

බුදුරදුන් බික්සඟන පිරිවරා මහමග පිඩුසිඟා වඩින බැව් අසා උතුරු සළුව අඳිමින් ම දිව ආ සුදොවුන් රජු මහ මගදීම දෙසූ ගතා දෙකක් අසා සෝවාන් හා සකෘදාගාමි වීමද, යශෝදරාව බුදුන් දැකීමද, නන්ද කුමරු ස්වකිය තුන්මගුල එළඹ සිටි දිනේ නොකැමැත්තෙන් ගොස් මහණ වීමද, රාහුල කුමරු මහණ වීමද, එදින සොවින් පීඩිතව පැමිණි සුදොවුන් රජුගේ ඉල්ලීම පිළිගෙන දෙමාපිය අවසරයෙන් තොරව කුල දරුවන් පැවිදි නොකිරීම පිණිස සික පද පැනවීම ද, සුදොවුන් රජුගේ සෝ දුරු කිරීම උදෙසා දෙසූ දහම් අසා ඒ රජ්ජුරුවෝ අනාගාමි වීමද, මේ වෙසක් මස සිදු වුණු සෙසු සිද්ධි වේ.

තෘතිය ලංකාගමනය

බුද්ධත්වයෙන් අටවන වර්ෂයේ මනිඅක්ඛිත නාරදුගේ ඇරයුමෙන් කැලණියට වැඩීම, එදවසම සුමන සමන් දෙව්රදුන්ගේ ඇරයුමින් සමනළ පව්වට වැඩම කොට බුදුසිරිපා පිහිටුවා, අනුරාධපුරය සහ රුහුණේ තව ස්ථාන වල සමවත් සුවයෙන් වැඩ සිට සිරිලක පුන්‍ය භූමියක් බවට පත් කිරීම වෙසක් පුන් පෝ දිනක සිදු විය. බුදුරදුන් ගේ තෘතිය ලංකාගමනය වෙනත් ලිපියක විස්තර කෙරේ.

සමනල පව්වේ සිරිපා පිහිටවන ලද්දේ සුමන දෙව් රජුගේ ඇරයුමින් වෙසක් පුර පසළොස්වක පෝ දින බැවින්, ඒ දිනයෙන් පසු සය මාසයක් යන තෙක් සිරිපා පියුම වන්දනා කිරීම හා පුද පූජා පැවැත්වීම දෙවියන්ට අයත් කාර්යයකි. ඒ සඳහා ඉඩ සළසමින් වෙසක් පෝ දිනයේ මිනිසුන් සිරිපා වඳින සිරිපා වාරය අවසන් කෙරෙන අතර ඉන් පසු නැවත වාරය ඇරඹෙන උඳුවප් පුර පසළොස්වක දිනය තෙක් කාලය අවාරයයි.

ලක්දිව රක්නා පිණිස සක් දෙව් රජුන්ට බාර කිරීම

අසූ වයස් පිරි තථාගතයන් වහන්සේ කුසිනාරා නුවර මල්ල රජ දරුවන්ගේ උපවර්තන නම් සල් වනයේ සල් ගස් දෙකක් අතර පැනවුණු පිරිනිවන් මංචකයේ සැතපී සිටි බුදුරදුන් වෙත පැමිනි සක්දෙව් රදුට ලංකාවත් සිංහලජාතියත් රක්නා ලෙස බාර කිරීම වෙසක් පෝ දිනයේ සිදු වුණු බව අපේ වංශකතා සඳහන් කරයි. සක්දෙව් රජු එය උපුල්වන් දෙව් රජුට පැවරූ බවත්, උපුල්වන් දෙව් රජු දෙවි නුවර අරක් ගෙන ලක්දිව හා සම්බුදු සසුන අද දක්වා රකින බවත් වංශකතා හා ජනප්‍රවාදයේ එයි.

විජය රාජයා තම්බපන්නියට සැපත් වීම

අපේ වංශකතා සඳහන් කරන පරිදි දඹදිවින් පැමිණ මෙහි රජ වූ ප්‍රථම රාජයා වන විජය තෙමේ තම්බපන්නියට ගොඩ බැස්සේ ද වෙසක් පුන් පෝ දා ය. උපුල්වන් දෙව් තෙමේ සක් දෙව්රජ අණ පරිදි මිනිස් වෙසක් ගෙන පැමිණ විජයයාට පිරිත් පැන් හා පිරිත් නූල් සැපයූ බවත්, ඒවායේ ආනුභාවයෙන් කුවේණි නම් යකිනියගේ ප්‍රයෝග වලින් ඔහු දිවි ගලවා ගත් බවත්, ඈ සරණ කොටගෙන යකුන් සාධා තම්බපන්නියේ නුවරක් කොට ගෙන රජ පැමිණි බවත් වංශකතා අපට කියයි.

ලක්දිව ඉතිහාසය

අනුරපුරයේ රජ වූ දෙවනපෑතිස් රජු ධර්මාශෝක චක්‍රවර්තීන් විසින් තිළිණකොට එවන ලද පංච කකුධ භාණ්ඩයන් සහිතව නියම උදාර රජකු ලෙස ද්විතීයාභිශේක ලැබීම වෙසක් පුර පසළොස්වක දිනෙක සිදු වූ බවත්, අසදෘශ මහා සෑ රදුන් වන අනුරපුර මහමෙවුනා උයනේ රුවන්වැලි සෑ රදුන් සැදීමට වීසා නැකතින් වැඩ ඇරඹීම ද ඈත අතීතයේ වෙසක් පෝ දින සිදු වූ තවත් වැදගත් සිදු වීම් වේ.

මෑත අතීතය සළකතොත්, ශ්‍රී ලංකාව බ්‍රිතාන්‍ය කිරීටය වෙත තිබූ අවසන් බැඳී වලින් ද මිදී ජනරජයක් වීම සිදු වූයේ වෙසක් මාසයකයි. ලක්දිව දෙකඩ කොට දෙමළ රාජ්‍යයක් සාදා ගැනීමට සිතා යුධවැද සිටි බලවත් සතුරු හමුදාවක් පරාජය කර සිංහලද්වීපය පුරා ජයකෙහෙළි නැංවූ වෙසක් පෝ දිනය පරදා දන්සැල් දෙමින් දනන් සතුටින් මුසපත් කළ ඒ විජයග්‍රහණයේ දිනය යෙදෙන්නේත් වෙසක් මාසයටයි.

මෙසේ එක සිද්ධියක් නොව සිද්ධි බොහෝ ගණනක් හේතුවෙන් වෙසක් මාසය, සහ වෙසක් පුර පසළොස්වක දිනය සිංහලයට ඉතා වැදගත් වේ. බක් මස එළඹුණ අවුරුදු උත්සව සැණකෙළිය මදි වීම නිසාදෝ බොහෝ තැන් වල වෙසක් පෝය දිනයේ පවා ඇත්තේ සැණකෙළි සිරියකි. එව කව බොව කියා මුව පිනවන්නට කතා කරන්නෝ බොහෝය. එව බලව කියා ඇස පිනවන්නට කතා කරන්නෝ ඊට වැඩිය. නොයෙක් ආකාරයේ නලා පිඹිමින්, බෙර ගසමින්, හූ තබමින්, විසුළු රූ මවමින්, ගුත්තිලයේ කියවෙන උදේනි නම් නුවර සැණකෙළි සිහි ගන්වමින් මහා මාර්ග සිසාරා ගමන් කරන ජනයා බොහෝය. සෘද්ධිමත් කෙනෙකුන් විසින් අපාය මහ මග මවා දැක්වූවා මෙනි.

මේවා මෙසේ තිබියදීම ඒ ගැන වචනයක් කතා නොකරන සමහර වහන්දෑ අපේ අවුරුද්ද වෙසක් පෝ දිනයයි, සිංහල අවුරුද්ද කාලිංග මාඝයන් විසින් අපට බලෙන් දුන් දෙයක, නැකත් කෙළි කෙලීම සීලබ්බත පරාමසයෙකැ, යනාදී වශයෙන් බොහෝ පිරුළු කියා අපට විහිළු සපයති. උන් වහන්සේ නිවැරදිය. මෙවැනි ආතලයක් මුසු සැණකෙළි අප අවුරුදු සමයේ නම් නොකෙළු විරූමය.

සියළු සත්ත්වයෝ සුවපත් වෙත්වා !

Thursday, May 16, 2013

නාම ගොත්ථං න ජීරතී !

සිරිසේන වෙද මහත්තයා කරගෙන යන්නේ කථාවක්ද නැත්නම් පම්පෝරියක්ද කියලා මම බලා උන්නා, උන්නැහැට අනුව මේ දහම් පාසැල මීට අවුරුදු හතලිහකට කලින් පටන් අරන් තියෙන්නේ උන්දැගේ තාත්තා. හැබැයි වැඩේ මම කරපු ගානට තමයි කථාව. මම අහල තියෙන හැටියටත් අපි පුංචිකාලේ දහම් පාසැල් ආපු මේ ගොඩනැගිල්ල හදල දීලා තියෙන්නේ ලොකු වෙදමහත්තයා තමයි. අපි කුඩා උන් කාලේ මේ ගොඩනැගිල්ල තිබුනේ නැහැ. එතකොට දහම් පාසැල තිබුනේ ඉස්කෝලෙ වත්තෙමයි.

ඒ කියන්නේ මේ හතලිස් වසරක් කියන්නේ ඒ කාලෙත් එක්කම වෙන්න ඇති.

කථාව හරියට කිය උනේ ලොකු හාමුදුරුවන්ගේ කතාවෙදි තමයි.

අපේ ගමට දහම් පාසැලක් නොතිබුනු නිසා කනගාටු වුනු ඒකාලේ අපේ ගමේ ඉස්කෝලෙ උගන්නන්න ඇවිත් හිටපු අනුරාධපුරේ හේරත් මහත්තයා තමයි මුලින්ම මේ වැඩේ පටන් අරන් තියෙන්නේ. ඒ මහත්තයා හිටපු ලොකු හාමුදුරුවන්ගෙන් අවසර අරගෙන ඉස්කෝලෙම දහම් පාසැල පටන අරන් තියෙනවා. එතකොට නම නිකම්ම "දහම් පාසැල" විතරයි.

ඔහොම අවුරුදු තුන හතරක් යනකොට හේරත් මහත්තයාව ගමට මාරු කරලා, ඒ වෙලාවේ තමයි එතකොට හිටපු අපෙ වයසක ලොකු හාමුදුරුවෝ වෙදමහත්තයාටයි තව ගමේ කට්ටියට කියලා පාසැල් වත්තේ ගොඩ නැගිල්ලක් හදලා දහම් පාසැල පටන් අරන් තියෙන්නේ. එතකොට මේකට නම් කරලා තියෙන්නේ "රාහුල දහම් පාසැල" කියලා. අපි යන කාලේ ඒක තිබුනේ එහෙම තමයි.

ඊටත් කලකට පස්සේ පොත් ගුලක් එහෙම හදලා පන්ති කාමර වැඩි කරලා ගුරු මණ්ඩලේ එහෙම වැඩි උනාට පස්සෙ තමයි මේක "ධර්මගවේශි ධර්ම විද්‍යාලය" කියලා අපේ දැන් ඉන්න ලොකු හාමුදුරුවෝ වැඩි දියුනු කරල අරන් තියෙන්නේ. ඒ මීට අවුරුදු දහයකට විතර උඩදී. ඔන්න ඔහොමයි දහම් පාසැල අද තියෙන තැනට ඇවිත් තියෙන්නේ.

එතකොට මේක පටන් අරන් තියෙන්නේ හේරත් මහත්තයා ඒ මහත්තයා මේක පටන් ගත්තේ ඇයි කියලා අද ඉන්න කවුරුවත්ම හරියට දන්නවා ඇතිද ? මට නිකමට හිතුනා.

ඒ අවුරුදු හතලිහකට කලින්. ඒ මහත්තයා දැන් ජීවතුන් අතරද කියලවත් දන්නේ නැහැ. එතකොට ඒ දහම් පාසැල පටන් ගත් බිමත් මේක නෙවෙයි ඉස්කෝලෙ වත්තේ. එදා පාවිච්චි කල ගොඩ නැගිලි කොහොමත් දහම් පාසැලට අයිති නැහැ. එදා හිටිය අනිත් එකම ගුරු වරයා වෙලා තිබුනේ අපේ හිටපු ලොකු හාමුදුරුවන්ගේ තනිකඩව හිටපු මල්ලි, ඒ මහත්තයාත් වලපල්ලට ගිහින් දැන් හුඟ කල්. එදා දහම් පාසැලේ නමත් ධර්ම ගවේශි ධර්ම විද්යාලය නෙවෙයි. එතකොට මොකකටද අවුරුදු හතලිහක ඉතිහාසයක් තියෙන්නේ. පටන් ගත්තු නමත් නැහැ, මිනිස්සුත් නැහැ, තැනත් නැහැ, ඒත් ඉතිහාසයක් තියෙනවා.

එක පාරක් මල ගෙදරකදි තිලක් අයියා කියපු කථාවක් මට මතක් උනා, ගොවි මහත්තයෙක් හිටියලු උන්දෑ කියනවාලු උන්දැගේ උදැල්ලට වයස විසි පහක් කියලා හැබැයි බැලූ බැල්මට අළුත් උදැල්ලක්ලු. ඉතින් අහලා බැලුවහම අවුරුදු විසි පහකට කලින් උදැල්ලක් ගත්තලු ඊලඟ අවුරුද්දේ අළුත් මිටක් දැම්මලු. ඊඅලඟ අවුරුද්දේ තලේ ගෙවිලා හින්දා අළුත් තලයක් දැම්මලු. ඔය විදියට අවුරුද්දක් හැර අවුරුද්දක් තලයකුයි මිටකුයි මාරු කරනවාලු. හැබැයි එකම උදැල්ල තමයි උන්දෑ පාවිච්චි කරලා තියෙන්නේ. එදා ඒ කථාවට අපි හැමෝම බඩ අලාගෙන හිනා උනා. ඒ උනාට දැන් මට හිතෙනවා මේ දහම් පාසැලේ ඉතිහාසෙයි අර උදැල්ලේ කථාවයි මොකක්දෝ හේතුවක් නිසා එක වගේ කියලා.

මට නොතේරෙන මොකක් හරි අවුරුදු හතලිහක් තිස්සේ තියෙන්න ඇති අන්තිමට මම හිතාගත්තා.
ශ්‍රී ලංකාවේ සත් වන විධායක ජනාධිපති නන්දසේන ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා අද (ඉල් අව සතවක දා) උදෑසන සර්වඥයන් වහන්සේගේ ද්‍රෝණයක් ශාරීරික ධාතූන් වහන්සේලා වැඩ සිටින අනුරාධපුර රුවන්වැලි මහා සෑ රදුන් අභියස සම්බුද්ධ පා පහසින් පවිත්‍ර වූ ජය භූමියේ සිට ජනාධිපතිධුරයේ ප්‍රතිඥා දීමෙන් අනතුරුව ජාතිය අමතා කළ ප්‍රකාශය.


එතුමාට දෙතිස් කතාවේ උණුසුම් සුභ පැතුම් !
තෙරුවන් සරණින් සියළුම දෙවි රැකවරණින් සියලු කටයුතු සාර්ථක වේවා !